कुतूहल : सहारा वाळवंट सहारा हे जगातले सर्वात मोठे वाळवंट आहे. त्याचा विस्तार ९० लाख चौरस किलोमीटर, म्हणजे भारताच्या जवळपास तिप्पट आहे. 1 month agoJanuary 21, 2025
कुतूहल : भूजल आणि हवामानबदल भूजल म्हणजे पावसाचे जमिनीखाली साठलेले पाणी. पाणी हा मानवाच्या अस्तित्वाशी निगडित विषय असल्याने प्राचीन काळापासून त्याचा अभ्यास होत आला आहे. 1 month agoJanuary 20, 2025
कुतूहल : ‘भूवैज्ञानिक सर्वेक्षण’चे पहिले अधीक्षक टॉमस ओल्डहॅम भारतीय भूवैज्ञानिक सर्वेक्षण (जिऑलॉजिकल सर्व्हे ऑफ इंडिया) या विभागाची स्थापना १८५१ मध्ये झाली. त्याचे पहिले अधीक्षक म्हणून आयरिश भूवैज्ञानिक टॉमस… 1 month agoJanuary 17, 2025
कुतूहल : हिमालयाची निर्मिती उत्तरेकडच्या लॉरेशियामधून आणि दक्षिणेकडच्या गोंडवनलँडमधून आलेले अवसाद (सेडिमेंट्स) त्यात कोट्यवधी वर्षे साठत होते. 1 month agoJanuary 15, 2025
कुतूहल : भूवैज्ञानिक कालमापन खडक आणि जीवाश्म यांच्यावर केलेल्या संशोधनावरून विश्वसनीय कालमापन करण्याचे प्रयत्न अठराव्या शतकाच्या अखेरीस सुरू झाले. 1 month agoJanuary 13, 2025
कुतूहल: पुराजीवविज्ञान संस्थेचे संस्थापक बिरबल साहनी जगद्विख्यात वनस्पतीवैज्ञानिक होते. त्यांच्या संशोधनाचा विषय वनस्पतींचे जीवाश्म हा असल्याने वनस्पतीविज्ञान आणि भूविज्ञान या दोन्ही विज्ञानशाखांमधे त्यांना गती होती. 1 month agoJanuary 10, 2025
कुतूहल: खनिजांना नावे कशी मिळाली? मानवी संस्कृतीच्या विकासाच्या टप्प्यांची अश्मयुग, ताम्रयुग अशी नावे जरी पाहिली तरी मानवी संस्कृतीची नाळ खडक आणि खनिजांशी किती जुळलेली आहे, हे… 1 month agoJanuary 9, 2025
कुतुहल: दोनच नद्या पश्चिमेकडे का वाहतात? भारतीय द्वीपकल्पातील सर्व प्रमुख नद्या पूर्ववाहिनी आहेत आणि त्या बंगालच्या उपसागराला मिळतात. अपवाद आहे तो फक्त नर्मदा आणि तापी या दोन… 2 months agoJanuary 8, 2025
कुतूहल: पाषाणांशी जडले नाते… जाते, पाटा-वरवंटा, दक्षिणेकडे वापरला जाणारा रगडा अशा दगडांच्या वस्तू आता शहरी भागांत दिसत नसल्या तरी ग्रामीण भागांत आजही वापरात आहेत. 2 months agoJanuary 7, 2025
कुतूहल: निळा ग्रह : आपली पृथ्वी एक ग्रहगोल म्हणून पृथ्वीचे वर्णन कसे करता येईल, हे ख्यातनाम ब्रिटिश भूवैज्ञानिक डॉ. आर्थर होम्स यांनी अगदी चपखल शब्दांत सांगितले… 2 months agoJanuary 6, 2025
कुतूहल : ‘खनिकर्म कार्यालया’चे पहिले निदेशक भारतीय भूवैज्ञानिक सर्वेक्षण (जिऑलॉजिकल सर्व्हे ऑफ इंडिया) हा विभाग १८५१ मध्ये कंपनी सरकारच्या राजवटीत स्थापन झाला. 2 months agoJanuary 3, 2025
कुतूहल : भूवैज्ञानिक सर्वेक्षणाचा प्रारंभ एकोणिसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला ईस्ट इंडिया कंपनी भारतातील आपले बस्तान स्थिरस्थावर करण्यासाठी जोरदार प्रयत्न करत होती. 2 months agoJanuary 2, 2025
