भारतीय रिझर्व बँक

भारतीय रिझर्व बँक (Reserve Bank of India) ही भारतामधील मध्यवर्ती बॅंक आणि नियामक संस्था आहे. चलनी नोटांची छपाई गरजेनुसार करणे, आर्थिक स्थिती नियंत्रणात ठेवणे आणि चलनाचे रक्षण करणे ही या संस्थेची प्रमुख ध्येये आहेत.

देशामध्ये मध्यवर्ती एक बँक (Central Bank)असावी अशी संकल्पना १७७२ मध्ये मांडण्यात आली होती. १९२६ मध्ये सेंट्रल बँकिंगच्या उत्पत्तीची सुरुवात केली गेली. पुढे ६ मार्च १९३४ रोजी आर. बी .आय. कायदा १९३४ संमत करण्यात आला आणि १ एप्रिल १९३५ रोजी रिझर्व बँक ऑफ इंडियाची (RBI) स्थापना करण्यात आली. याचे मुख्यालय भारताची राजधानी असलेल्या मुंबई शहरामध्ये आहे.

यामध्ये गव्हर्नर, डेप्युटी गव्हर्नर, दोन वित्त मंत्रालयाचे प्रतिनिधी, दहा सरकारने नामनिर्देशित संचालक आणि चार स्थानिक मंडळांचे प्रतिनिधी असतात. भारतीय रिझर्व बँकमध्ये (RBI) २१ सदस्यीय केंद्रीय संचालक मंडळ आहेत.
Read More
rbi governor Sanjay Malhotra marathi news
RBI Governor Sanjay Malhotra : रिझर्व्ह बँक गव्हर्नर – बँक प्रमुखांची पहिल्यांदाच बैठक

नवीन गव्हर्नरांसोबत बँक प्रमुखांची ही पहिलीच औपचारिक चर्चा असल्याने, या उद्योग क्षेत्राबद्दलच्या त्यांच्या अपेक्षादेखील समजून घेतल्या जातील.

raghuram rajan rbi loksatta news
Raghuram Rajan : डॉलरच्या तुलनेत घसरत्या रुपयाबाबत रघुराम राजन यांनी दिला महत्त्वाचा इशारा

Raghuram Rajan on Rupee Fall : रुपयाचे मूल्य विशिष्ट पातळीवर राखण्याच्या उद्देशाने फारसा हस्तक्षेप केल्याचे निदर्शनास येत नाही, असे राजन…

reserve bank of india marathi news
कर्जदारांशी तडजोड शेवटचा पर्याय; रिझर्व्ह बँकेचे मालमत्ता पुनर्रचना कंपन्यांना सुधारीत निर्देश

या आदेशांत एक कोटी रुपयांपेक्षा कमी आणि एक कोटी रुपयापेक्षा जास्त कर्ज थकबाकीसाठी स्वतंत्र प्रक्रियांचे निर्देश दिले गेले आहेत.

Image of Indian economy graphics or related visuals
भारताचा GDP यंदा ६.४ टक्क्यांवर घसरण्याची शक्यता : सरकारचा अंदाज

Indias GDP In 2025 : मागील आर्थिक धोरणाच्या बैठकीत, भारतीय रिझर्व्ह बँकेने २०२५ या आर्थिक वर्षात देशाचा जीडीपी ६.६ टक्के,…

RBI introduces beneficiary account name look-up facility to secure digital transactions.
RTGS, NEFT Transactions : आता चुकूनही जाणार नाहीत चुकीच्या खात्यात पैसे, NEFT आणि RTGS वापरणाऱ्या ग्राहकांसाठी आरबीआयचे मोठे पाऊल

RTGS, NEFT Transactions : आरबीआयने उचललेल्या या पाऊलामुळे चुकीचे खाते क्रमांक किंवा IFSC कोडमुळे चुकीच्या लाभार्थ्याला जाणारे पैसे रोखता येणार…

Loan distribution of banks
बँकांचे कर्ज वितरण मंदावले! नोव्हेंबरमध्ये सलग पाचव्या महिन्यांत घट

बँकांनी गेल्या वर्षी नोव्हेंबर महिन्यात वैयक्तिक कर्जांच्या वितरणात १२.२ टक्के वाढ नोंदविली. त्याआधीच्या वर्षातील नोव्हेंबरमध्ये ही वाढ २२.४ टक्के होती.

January 2025 Bank Holiday List in Marathi
Bank Holidays In January 2025 : जानेवारीत १५ दिवस बँका राहतील बंद; १ तारखेलाही सुट्टी आहे का? वाचा, सुट्यांची संपूर्ण यादी

January 2025 Bank Holiday : जानेवारी महिन्यात महत्त्वाच्या कामासाठी बँकेत जाण्यापूर्वी एकदा बँकांच्या सुट्यांची यादी जरूर पाहा.

public sector banks npa marathi news
सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांचे ‘एनपीए’ ३.१६ लाख कोटींवर

३१ मार्च २०२४ अखेर बँकांनी ५८० संस्थांना कर्जबुडवे (विल्फुल डिफॉल्टर) म्हणून वर्गीकृत केले असून प्रत्येकाचे ५० कोटी रुपयांपेक्षा अधिक कर्ज…

banking amendment bill 2024 benefits banking rules
RBI Rules: तुम्ही आता बँक अकाउंटमध्ये जोडू शकता चार नॉमिनी; केंद्र सरकारचा नवीन नियम काय सांगतो? वाचा…

RBI Rules Banking Laws Amendment Bill 2024: बँकिंग संदर्भातील नवे विधेयक नेमके काय आहे आणि त्याचा ग्राहकांवर कसा परिणाम होईल…

संबंधित बातम्या