भारतीय रिझर्व बँक

भारतीय रिझर्व बँक (Reserve Bank of India) ही भारतामधील मध्यवर्ती बॅंक आणि नियामक संस्था आहे. चलनी नोटांची छपाई गरजेनुसार करणे, आर्थिक स्थिती नियंत्रणात ठेवणे आणि चलनाचे रक्षण करणे ही या संस्थेची प्रमुख ध्येये आहेत.

देशामध्ये मध्यवर्ती एक बँक (Central Bank)असावी अशी संकल्पना १७७२ मध्ये मांडण्यात आली होती. १९२६ मध्ये सेंट्रल बँकिंगच्या उत्पत्तीची सुरुवात केली गेली. पुढे ६ मार्च १९३४ रोजी आर. बी .आय. कायदा १९३४ संमत करण्यात आला आणि १ एप्रिल १९३५ रोजी रिझर्व बँक ऑफ इंडियाची (RBI) स्थापना करण्यात आली. याचे मुख्यालय भारताची राजधानी असलेल्या मुंबई शहरामध्ये आहे.

यामध्ये गव्हर्नर, डेप्युटी गव्हर्नर, दोन वित्त मंत्रालयाचे प्रतिनिधी, दहा सरकारने नामनिर्देशित संचालक आणि चार स्थानिक मंडळांचे प्रतिनिधी असतात. भारतीय रिझर्व बँकमध्ये (RBI) २१ सदस्यीय केंद्रीय संचालक मंडळ आहेत.
Read More
public sector banks npa marathi news
सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांचे ‘एनपीए’ ३.१६ लाख कोटींवर

३१ मार्च २०२४ अखेर बँकांनी ५८० संस्थांना कर्जबुडवे (विल्फुल डिफॉल्टर) म्हणून वर्गीकृत केले असून प्रत्येकाचे ५० कोटी रुपयांपेक्षा अधिक कर्ज…

banking amendment bill 2024 benefits banking rules
RBI Rules: तुम्ही आता बँक अकाउंटमध्ये जोडू शकता चार नॉमिनी; केंद्र सरकारचा नवीन नियम काय सांगतो? वाचा…

RBI Rules Banking Laws Amendment Bill 2024: बँकिंग संदर्भातील नवे विधेयक नेमके काय आहे आणि त्याचा ग्राहकांवर कसा परिणाम होईल…

MuleHunter.AI rbi
आता सायबर फ्रॉडचा धोका टळणार; काय आहे ‘आरबीआय’चे ‘MuleHunter.AI’? ते कसे कार्य करणार?

MuleHunter AI भारतीय रिझर्व्ह बँक (आरबीआय) गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनी शुक्रवारी ‘MuleHunter.AI’ नावाचे कृत्रिम बुद्धिमत्ता/मशीन लर्निंग-आधारित मॉडेल सादर केले.

RBI policy, cash reserve ratio, CRR, GDP
विश्लेषण : कर्जाचा हप्ता कमी होणार का? रिझर्व्ह बँक व्याजदराबाबत काय निर्णय घेणार?

बँकांच्या कर्जाच्या व्याजदराला प्रभावित करणाऱ्या रेपो दरात मध्यवर्ती बँकेने यंदा कोणताही बदल न केल्यास गृह कर्ज, वाहन कर्जदारांना कोणताही दिलासा…

December 2024 Bank Holiday List in Marathi
Bank Holiday December 2024 : वर्षाच्या शेवटच्या महिन्यात १७ दिवस बँका राहणार बंद; पाहा सुट्ट्यांची संपूर्ण यादी

December 2024 Bank Holiday : डिसेंबर महिन्यात तुमचे काही महत्त्वाचे काम पूर्ण करण्यासाठी बँकेच्या शाखेत जाण्याचा विचार असेल तर आधी…

banks administrative work
बँकांनी प्रशासकीय चौकट भक्कम करावी – दास; अनिष्ट पद्धतींना आळा घालण्याचे गव्हर्नरांचे आवाहन

खासगी क्षेत्रातील बँकांच्या संचालकांच्या परिषदेनिमित्त केलेल्या बीजभाषणात दास म्हणाले की, बँकांकडून व्यवसायाच्या अयोग्य पद्धतींचा अवलंब अल्पकालीन फायद्यासाठी केला जातो.

rbi received threatening phone call from Lashkar e Taiba
रिझर्व बँकेला ‘लश्कर-ए-तैयबा’च्या नावाने धमकी, कशी आणि कोणती धमकी दिली वाचा…

रिझर्व बँक ऑफ इंडियाला एक धमकीचा दूरध्वनी आला असून हा दूरध्वनी रिझर्व बँकेच्या ग्राहक महत क्रमांकावर आला होता.

rbi received threatening phone call from Lashkar e Taiba
जनजागृतीवर ५९ कोटींचा खर्च, तरीही सर्वसामान्यांच्या २,८८० कोटींवर डल्ला…बँकेत तुमचे पैसे…

देशभरातील बँकांमध्ये १ एप्रिल २०२३ ते ३१ मार्च २०२४ दरम्यान २ लाख ९३ हजार ४८७ सायबर फसवणुकीचे प्रकार घडले.

Reserve Bank of India Recruitment 2024 Deputy Governor In Rbi know how to apply and what is the salary
RBI Recruitment: रिझर्व्ह बँकेत डेप्युटी गव्हर्नर पदासाठी भरती; प्रत्येक महिन्याला २.२५ लाख पगार, अर्ज कसा करायचा जाणून घ्या

Deputy Governor In Rbi: भारतीय रिझर्व्ह बँकेने सोमवार, ४ नोव्हेंबर २०२४ रोजी अधिकृत जाहिरातीद्वारे डेप्युटी गव्हर्नर पदासाठी अर्ज मागवले आहेत.

partha pratim Sengupta bandhan bank
Bandhan Bank: बंधन बँकेची सूत्रे पार्था प्रतिम सेनगुप्ता यांच्याकडे

Bandhan Bank: सेनगुप्ता यांच्या नियुक्तीला रिझर्व्ह बँकेने या आधीच मंजुरी दिली असून, त्यांनी १० नोव्हेंबरपासून कार्यभार स्वीकारावा असे सूचित केले…

gold reserves, Dhanteras gold, gold storage, RBI, england
विश्लेषण : १०२ टन सोने इंग्लंडकडून भारताकडे… रिझर्व्ह बँकेच्या ‘सोने वापसी’ निर्णयामागे काय कारण? प्रीमियम स्टोरी

रिझर्व्ह बँकेसह जागतिक स्तरावरील मध्यवर्ती बँका विविधता आणण्यासाठी परकीय चलन साठ्यात सोन्याचे प्रमाण वाढवत आहेत. चलनातील चढउतार आणि आर्थिक धक्क्यांपासून…

संबंधित बातम्या