Akshay Tritiya: अक्षय्य शब्दाचा अर्थ आहे ‘कधीही नाश होत नाही असा’. या दिवशी केलेले जप, दान, ज्ञान हे अक्षय्य फळप्राप्ती देणारे असते. म्हणून याला अक्षय्य तृतीया असे म्हणतात. भविष्यपुराण, मत्स्य पुराण, पद्मपुराण, विष्णुधर्मोत्तर पुराण, स्कंदपुराणात याचा विशेष उल्लेख केलेला आढळतो. या दिवशी केलेल्या शुभ कार्याचे श्रेष्ठ फळ मिळते. या दिवशी देवांचे व पितरांचे पूजन केले जाते. वैशाख महिना हा भगवान विष्णुसाठी आवडता आहे. म्हणून विशेषतः विष्णू व देवी लक्ष्मी यांची पूजा केली जाते. दरवर्षी अक्षय्य तृतीया हा सण वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या तिसऱ्या दिवशी साजरा केला जातो. यावर्षी अक्षय्य तृतीया २२ एप्रिलला शनिवारी साजरी होणार आहे.
अक्षय्य तृतीया अत्यंत शुभ मानली जाते
अक्षय्य तृतीयेचा दिवस हा देवी लक्ष्मीचा दिवस मानला जातो. या दिवशी दान,स्नान,यज्ञ,जप यातून मिळणाऱ्या शुभफळाची कमतरता नसते.या दिवशी उपासना केल्याने लक्ष्मी मातेचा आशीर्वाद मिळतो आणि सुख-समृद्धी आणि वैभव आयुष्यभर राहते. हा सण अतिशय पवित्र आणि उत्तम फळ देणारा आहे असे म्हटले आहे. या दिवशी गंगेत स्नान करण्याचेही मोठे महत्त्व सांगितले आहे. या दिवशी गंगेत स्नान केल्याने सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते, असे मानले जाते.
अक्षय्य तृतीया २०२३ पूजा मुहूर्त –
अत्यंत शुभ अशा दिवशी स्नान, दान, जप, हवन, तर्पण इत्यादी गोष्टी केल्यास अक्षय पुण्य प्राप्त होते. हिंदू धर्मानुसार अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी भगवान विष्णूंनी परशुराम आणि हयग्रीवाचा अवतार घेतला होता, असं म्हटलं आहे. यादिवशी अक्षय्य तृतीयेला लक्ष्मी नारायण आणि कलशाची पूजेला महत्त्व आहे. या पुजेचा शुभ मुहूर्त २२ एप्रिलला सकाळी ०७.४९ पासून दुपारी १२.२० पर्यंत असणार आहे.
या दिवसाचे दान अक्षय्य होते
या दिवशी केलेला उपवास, जप, ध्यान अक्षय्य फलदायी असतो. एक वेळी आहार घेऊन सुद्धा उपवास करू शकता. या दिवशी केलेले दान देखील अक्षय्य होते असे भविष्यपुराणात आलेले आहे. या दिवशी पाण्याचे मडके, पंखे, पादत्राणे(चप्पल-बूट), छत्री, जवस, गहु, तांदूळ, वस्त्र यांचे दान करणे पुण्यदायी असते.
अक्षय्य तृतीयेला पौराणिक मान्यता
पुराणानुसार, युधिष्ठिराने अक्षय्य तृतीयेचे महत्त्व जाणून घेण्याची इच्छा भगवान श्रीकृष्णाकडे व्यक्त केली. तेव्हा भगवान श्रीकृष्ण म्हणाले की ही सर्वात शुभ तिथी आहे. या दिवशी स्नान, जप, तपश्चर्या, यज्ञ, स्वाध्याय आणि दानधर्म करणारी व्यक्ती अक्षय पुण्यफळाचा भाग आहे. प्राचीन काळी येथे गरीब व वैश्य राहत होते. त्याची देवांवर खूप श्रद्धा होती. त्याच्या गरिबीमुळे तो खूप त्रस्त होता. एके दिवशी कोणीतरी त्यांना अक्षय्य तृतीयेला उपवास करण्याचा सल्ला दिला. या दिवशी त्यांनी गंगेत स्नान केले, देवी-देवतांची विधिवत पूजा केली आणि दान केले. हा वैश्य पुढच्या जन्मी कुशावतीचा राजा झाला असे मानले जाते. अक्षय्य तृतीयेला उपासना आणि दान यांच्या प्रभावाने तो खूप श्रीमंत आणि प्रतापी झाला.
