Dev Uthani Ekadashi 2024 Date : कार्तिक मासातील शुक्ल पक्ष एकादशीला देवउठनी एकादशी म्हणतात. ही एकादशी कार्तिकी एकादशी म्हणून सुद्धा ओळखली जाते. आषाढी एकादशीला निद्राधीन झालेले विष्णू देव या एकादशीला पुन्हा निद्रेतून बाहेर पडतात आणि शुभ मुहूर्तास सुरुवात होते, अशी आख्यायिका आहे. त्यामुळे या दिवशी तुळशी विवाह सुद्धा पार पडतो आणि प्रत्येकाच्या घरी शुभ कार्याला सुरुवात होते. हिंदू धर्मात या एकादशीला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे.
यंदा देवउठनी म्हणजेच कार्तिकी एकादशी कधी आहे, जाणून घेऊ या.
पंचागनुसार, कार्तिक महिन्याची शुक्ल पक्ष एकादशी ११ नोव्हेंबर रोजी सायंकाळी ६ वाजून ४७ मिनिटांनी सुरू होील आणि १२ नोव्हेंबर संध्याकाळी ४ वाजून ३ मिनिटांनी समाप्त होईल. त्यामुळे १२ नोव्हेंबरला कार्तिकी एकादशी साजरी केली जाईल. त्याच्या दुसऱ्याच दिवशी तुळशी विवाह संपन्न होईल. तुळशी विवाहानंतर सर्व प्रकारच्या शुभ कार्यास सुरुवात होते.
शुभ योग
देवउठनी एकादशी म्हणजेच कार्तिकी एकादशीच्या दिवशी अनेक शुभ योग निर्माण होत आहे. या दिवशी सायंकाळी ७ वाजून ११ मिनिटांपर्यंत हर्षण योग निर्माण होणार. तसेच या दिवशी सर्वार्थ सिद्धि योग निर्माण होत आहे. सकाळी ७ वाजून ५१ मिनिटांनी सुरू होणार जो १३ नोव्हेंबरला सकाळी ५ वाजून ४१ मिनिटांनी संपणार. तसेच रवि योग सकाळी ६ वाजून ४२ मिनिटांनी सुरू होणार जो ७ वाजून ५१ मिनिटांनी समाप्त होईल.
कार्तिकी एकादशीला या मंत्राचा करा जप
ॐ अं वासुदेवाय नम:
ॐ आं संकर्षणाय नम:
ॐ अं प्रद्युम्नाय नम:
ॐ अ: अनिरुद्धाय नम:
ॐ नारायणाय नम:
ॐ नमो भगवते वासुदेवाय
ॐ विष्णवे नम:
ॐ हूं विष्णवे नम:
दिवाळीनंतर येणार्या एकादशीला देव उठतात, असे आपल्या वेद आणि पुराणांमध्ये मानले जाते. यामुळेच देवुतानी ग्यारसानंतर लग्न, मुलांचे मुंडण, गृहप्रवेश इत्यादी सर्व शुभ कार्ये सुरू होतात. ग्यारसाच्या दिवशी तुळशी विवाहही होतो. घरांमध्ये तांदळाच्या पिठापासून चौकोनी बनवले जाते. उसाच्या मंडपात भगवान विष्णूची पूजा केली जाते. फटाके उडवले जातात. देवूठाणी ग्यारस ही छोटी दिवाळी म्हणूनही साजरी केली जाते. देवूठाणी किंवा देव प्रबोधिनी ग्यारस दिवसापासून शुभ कार्यक्रमांच्या रखडलेल्या रथाला पुन्हा गती मिळते.
कार्तिक शुक्ल एकादशीचा हा दिवस तुळशीविवाह म्हणूनही साजरा केला जातो आणि या दिवशी पूजा करण्याबरोबरच घरात येणारे शुभ कार्य कोणत्याही त्रासाशिवाय पूर्ण व्हावेत अशी कामना केली जाते. लग्नाशिवाय या दिवसापासून उपनयन, गृहप्रवेश इत्यादी अनेक शुभ कार्ये सुरू होतात.