Nag Panchami 2024 Date Puja Muhurat Rituals and Significance: हिंदू धर्मात श्रावण महिन्याला खूप पवित्र मानले जाते. या महिन्यात अनेक जण व्रत-उपासनादेखील करतात. हा महिना महादेवाला समर्पित आहे. त्यामुळे या महिन्यात श्रावणी सोमवारी अनेक जण महादेवाची पूजा-आराधना करतात. तसेच या महिन्यात नागपंचमी, कृष्णाष्टमी, रक्षाबंधन हे सणही साजरे केले जातात. यंदा ९ ऑगस्ट २०२४ रोजी म्हणजेच श्रावण महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील पंचमी तिथीला नागपंचमीचा सण साजरा केला जाईल. या दिवशी देशभरात नागदेवतेची पूजा केली जाते.

नागपंचमीची तिथी आणि शुभ मुहूर्त

नागपंचमीची तिथी शुक्रवार, ९ ऑगस्ट रोजी सकाळी १२:३६ वाजता सुरू होईल आणि १० ऑगस्ट रोजी पहाटे ३:१४ वाजता संपेल. तसेच या दिवशी शुभ मुहूर्त ९ ऑगस्ट रोजी दुपारी १२:१३ मिनिटांपासून सुरू होईल तो दुपारी १ वाजता समाप्त होईल.

Mahakumbh mela 2025
Maha Kumbh Mela 2025: महाकुंभची पुराणकथा, इतिहास आणि ज्योतिषशास्त्र काय सांगते?
bjp ravindra chavan
Ravindra Chavan : ‘उपरा’ डोंबिवलीकर ते भाजप प्रदेश…
What is Kinkrant| Sankrant and Kinkrant Difference
Kinkrant 2025: किंक्रांत म्हणजे काय? का पाळला जातो हा दिवस; जाणून घ्या संक्रांत आणि किंक्रांत यातील फरक
Vaikuntha Ekadashi Vrat
Vaikuntha Ekadashi 2025: गूगलवर ट्रेंड होतेय २०२५ मधील पहिली एकादशी; जाणून घ्या एकादशीचा शुभ मुहूर्त आणि तिथी
Makar Sankranti 2025 Puja Time and Significance in Marathi
Makar Sankranti 2025: १४ जानेवारी रोजी साजरी केली जाणार मकर संक्रांत; जाणून घ्या संक्रांतीचा पुण्य काळ, तिथी आणि महत्त्व
shani surya budha will make tigrahi yog 2025
Tirgrahi Yog 2025 : ५० वर्षांनंतरच्या त्रिग्रही योगामुळे ‘या’ राशींचे चमकणार नशीब! बुध, सूर्य अन् शनीच्या संयोगाने होतील गडगंज श्रीमंत, वाढेल मानसन्मान
Yearly Scorpio Astrology Prediction in 2025
Scorpio Yearly Horoscope 2025 : २०२५ मध्ये वृश्चिक रास करणार स्वतःला सिद्ध! मिळेल मनपसंत जोडीदार; ज्योतिष तज्ज्ञांकडून जाणून घ्या वर्षाचे राशीभविष्य
Shani Surya Yuti 2025
Shani Surya Yuti 2025 : यंदा दोनदा होणार सूर्य-शनिची युती, ‘या’ तीन राशींच्या वाढतील अडचणी

नागाला देव स्वरूप का मानले जाते?

पौराणिक कथांनुसार, हिंदू धर्मात नागाला देव स्वरूप मानले जाते आणि त्याची पूजा केली जाते. कारण- महादेवाच्या गळ्यात वासुकी नावाच्या नागदेवतेला स्थान प्राप्त आहे; तर श्री विष्णूदेखील शेषनागावर विश्राम करतात. त्यामुळे आपल्याकडे नागांना पूर्वीपासूनच पूजनीय मानले जाते. नागपंचमीच्या दिवशी नागदेवतेची पूजा केल्याने त्याची कृपादृष्टी आपल्यावर राहते. तसेच नागपंचमीच्या दिवशी पूजा केल्याने कालसर्पदोषातून मुक्तीही मिळते, असे म्हटले जाते.

नागपंचमीचे महत्त्व

नागपंचमीच्या दिवशी अनंत, वासुकी, पद्म, महापद्म, तक्षक, कुलीर, कर्कट, शंख, कालिया, पिंगल या देवतांची पूजा केली जाते. जे लोक या दिवशी भगवान शंकराची, नागाची पूजा करतात त्यांच्यावर महादेवाची कृपा प्राप्त होते. तसेच या दिवशी हे नागस्तोत्रदेखील म्हटले जाते.

अनंतं वासुकिं शेषं पद्मनाभं च कंबलं ।
शंखपालं धृतराष्ट्रं तक्षकं कालियं तथा ।।
एतानि नव नामानि नागानां च महात्मनाम् ।
सायंकाले पठेन्नित्यं प्रातःकाले विशेषतः।।
तस्य विषभयं नास्ति सर्वत्र विजयी भवेत् ।।

नागपंचमी पूजाविधी

या दिवशी लाकडी पाटावर अथवा भिंतीवर नागाचे चित्र काढून किंवा मातीचे नाग आणून, त्यांची पूजा केली जाते. नागाला कच्चे दूध आणि लाह्यांचा नैवेद्य दाखवतात. दूर्वा, दही, गंध, अक्षता, फुले अर्पण करून त्याची पूजा करतात. हे व्रत केल्यामुळे घरात सापांचे भय राहत नाही, अशी परंपरागत श्रद्धा आहे.

हेही वाचा: Nag Panchami 2024: चांदीच चांदी! नागपंचमीला निर्माण होणार राजयोग; ‘या’ तीन राशींच्या व्यक्तींवर असणार नागदेवतेची कृपा

नागपंचमीची आख्यायिका

श्रावण शुद्ध पंचमीला कालिया नागाचा पराभव करून यमुना नदीच्या पात्रातून भगवान श्रीकृष्ण सुरक्षित बाहेर आले, तो दिवस नागपंचमी म्हणून साजरा केला जातो. तसेच आणखी इतरही प्रसिद्ध आख्यायिका आहेत. सापाला शेतकऱ्याचा मित्र मानले जाते. त्याशिवाय नागपंचमीचे आध्यात्मिक, सांस्कृतिक महत्त्वही वेगळे आहे. नागपंचमीदिनी नवनागांचे स्मरण केले जाते.

(टीप : वरील लेख हा प्राप्त माहितीवर आधारित आहे.)

Story img Loader