When is Narak Chaturdashi 2024: हिंदू धर्मात सर्व सण-समारंभ मोठ्या उत्साहात साजरे केले जातात. भारतीयांसाठी दिवाळी हा सर्वांत आवडीचा आणि मोठा सण मानला जातो. दिवाळीत लक्ष्मीपूजन, धनत्रयोदशीसह नरक चतुर्दशीचेही खूप खास महत्त्व आहे. या दिवशी पहिली अंघोळ म्हणजेच अभ्यंग स्नान आणि यमदीपदान केले जाते. यंदा ३१ ऑक्टोबर रोजी हा सण साजरा केला जाणार आहे.
नरक चतुर्दशी तिथी आणि शुभ मुहूर्त
पंचांगानुसार नरक चतुर्दशी तिथीची सुरुवात ३० ऑक्टोबर रोजी सकाळी ११ वाजून २३ मिनिटांनी होणार असून ३१ ऑक्टोबर दुपारी २ वाजून ५३ मिनिटांपर्यंत समाप्त होईल. उदय तिथीनुसार नरक चतुर्दशी ३१ ऑक्टोबर रोजी साजरी केली जाईल.
यमदीपदान: शास्त्रात यमदीपदान नरक चतुर्दशीच्या संध्याकाळी केले जाते. उदय तिथीनुसार जरी नरक चतुर्दशी ३१ ऑक्टोबर रोजी असली तरी यमदीपदान ३० ऑक्टोबरच्या संध्याकाळी करणे अत्यंत फलदायी मानले जाईल. ३० ऑक्टोबर रोजी संध्याकाळी ५ वाजून ३० मिनिटांपासून ते संध्याकाळी ७ वाजून २ मिनिटांपर्यंत करावे. या दिवशी घराच्या मुख्य प्रवेशद्वाराबाहेर कणकेचा चौमुखी दिवा लावून दक्षिणेकडे तोंड करून यमदेवाकडे संपूर्ण कुटुंबाच्या दीर्घायुष्याची कामना केली जाते. तसेच यमदेवाचा मंत्र म्हटला जातो.
अभ्यंग स्नान: उदय तिथीनुसार दिवाळीची पहिली अंघोळ (अभ्यंग स्नान) करण्याचा शुभ मुहूर्त ३१ ऑक्टोबर रोजी पहाटे ५ वाजून ४३ मिनिटांपासून ते ६ वाजून ५२ मिनिटांपर्यंत असेल. तसेच भारतातील अनेक राज्यांमध्ये या दिवशी अभ्यंग स्नान करून पायाच्या डाव्या अंगठ्याने कारीट चिरडले जाते. कारीट हे कडू फळ नरकासुरास मारण्याचे प्रतीक मानले जाते.
नरक चतुर्दशीची कथा
पौराणिक कथेनुसार, नरक चतुर्दशीच्या दिवशी श्रीकृष्णांनी नरकासुर नावाच्या राक्षसाचा वध केला होता. असे म्हटले जाते की, नरक चतुर्दशीच्या दिवशी श्रीकृष्णांनी नरकासुराचा वध करून त्याच्या तावडीतून १६ हजार स्त्रियांना मुक्त केले होते. दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवशी नरक चतुर्दशी म्हणजेच छोटी दिवाळी असते. मात्र, यंदा नरक चतुर्दशी तिसऱ्या दिवशी असणार आहे.
