कापसाचे उत्पादन घटणार; खरेदीची तयारी मात्र जोरात!

मराठवाडा व खान्देशातून  २०१५-१६ मध्ये २८ हजार ५०० गाठी कापसाची खरेदी करण्यात आली होती. त्यानंतर कापूस सरकारी केंद्रात विक्री करण्याची प्रक्रिया वाढत गेली. कारण शेतकऱ्यांना व्यापारी पाडून भाव मागायचे. २०१६-१७ मध्ये ४९ हजार गाठी तर २०१७-१८ मध्ये ६४ हजार गाठी सीसीआयला खरेदी कराव्या लागल्या. या वर्षी मराठवाडा व खान्देशात कापूस खरेदीची ३२ केंद्र सुरू करण्याची तयारी सरकारी यंत्रणांनी सुरू केली आहे. राज्यात ही संख्या सुमारे ६०पर्यंत जाईल. मात्र, उत्पादनातील घट लक्षात घेता किती कापूस खरेदी होईल, या विषयी शंका घेतल्या जात आहेत.

मराठवाडय़ात १७.६६ लाख हेक्टरावर कापूसपेरा होत असतो. मात्र, बोंडअळीमुळे १६ लाख १० हजार हेक्टरावर कापूस लावला गेला. बीड, औरंगाबाद आणि जालना जिल्ह्यात कापसाचे मोठे क्षेत्र आहे. या तीन जिल्ह्य़ांत पावसाने हुलकावणी दिली असल्याने औरंगाबाद जिल्ह्य़ातील चार तालुक्यांत २३ हजार ५९९ हेक्टर क्षेत्र बाधित झाले आहेत. जिरायत क्षेत्रावरील कापसाची वाढ खुंटली आहे.

लातूर जिल्ह्य़ातील अहमदपूर व जळकोट तालुक्यात बोंडअळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे. उस्मानाबाद, नांदेड, बीड, परभणी, हिंगोली या जिल्ह्य़ांमध्ये बोंडअळीसह रस शोषणाऱ्या अळ्याही आढळून आल्या आहेत. परिणामी कापूस किती हाती लागेल, याविषयी शंका असल्या तरी भारतीय कापूस निगममधील अधिकाऱ्यांना उत्पन्नात फारशी घट होणार नाही, असे अजूनही वाटत आहे. पाऊस झाला नाही तर मात्र उत्पादनात घट होईल, असे सांगितले जाते.