या लेखामध्ये आर्थिक आणि सामाजिक विकास या घटकाच्या तयारीबाबत चर्चा करण्यात येत आहे.
भूगोल विषयाचे भौतिक, सामाजिक व आर्थिक असे ठळक तीन उपविभाग पूर्वपरीक्षेच्या अभ्यासक्रमात आयोगाने ठरवले आहेत.
प्राचीन आणि मध्ययुगीन इतिहासाची तयारी कशा प्रकारे करावी याबाबत मागील लेखामध्ये चर्चा करण्यात आली.
राज्यसेवा पूर्व परीक्षेमध्ये प्राचीन, मध्ययुगीन आणि आधुनिक भारताचा इतिहास महाराष्ट्राच्या विशेष संदर्भाने विचारण्यात येतो.
‘चालू घडामोडी’ हा सामान्य अध्ययनाच्या अभ्यासक्रमामधील नुसताच काही गुणांसाठी विचारला जाणारा भाग नसून तो परीक्षेचा ‘पाया’ आहे.
मागील लेखामध्ये व्यवस्थापकीय अभिवृत्ती आणि निर्णयक्षमता या घटकाच्या तयारीबाबत चर्चा करण्यात आली.
सी सॅट मधील हमखास गुण मिळवून देणारा घटक म्हणजे निर्णय निर्धारण व समस्या समाधान.
लेखामध्ये भारतीय राजकारणातील राजकीय पक्ष, निवडणूक प्रक्रिया, प्रसारमाध्यमे आणि शिक्षण व्यवस्था या गतिमान मुद्यांच्या तयारीबाबत चर्चा करण्यात येत आहे.
स्पर्धा परीक्षांना त्यांचे वेगळेपण देणारा आणि आजवरच्या शालेय/ महविद्यालयीन जीवनाचा व्यक्तिपरत्वे optional भाग असणारा ‘चालू घडामोडी’ हा घटक.
प्राचीन इतिहासाच्या सामाजिक आणि सांस्कृतिक पैलूंवर प्रश्न विचारण्याचे प्रमाण जास्त आहे.
राज्य सेवा पूर्वपरीक्षा पेपर -२ हा पेपर एकपेक्षा जास्त अवघड, जास्त आव्हानात्मक समजला जातो
सन २०१९पासून भारतातील एकूण १४ पाणथळ प्रदेशांना रामसर स्थळांचा दर्जा देण्यात आला आहे.
