भौतिक आयुष्यातल्या जवळपास सर्वच गोष्टींना नवनवी परिमाणे लागू होत आहेत.
सृष्टीनिर्मितीचे कारण किंवा कारणे शोधण्याची जिज्ञासा अन्य प्राचीन संस्कृतींप्रमाणेच इतिहासकालीन भारतीय समूहांमध्येही नेहमीच दिसून येते हे आपण जाणतो.
भगवान पतंजली भारतीय संस्कृतीतील विलक्षण, अलौकिक व्यक्तित्व.
‘पर्यावरण’ किंवा ‘पर्यावरणवाद’ नामक संकल्पना आधुनिक बाब आहे की प्राचीन काळातही याविषयी जागरूकतेने संशोधन करणारी स्वतंत्र ज्ञानशाखा किंवा कार्यकर्त्यांची मंडळे…
इतिहास काळापासून उपखंडात भाषिक स्तरापासून ते आहार, आचारविषयक सवयींपर्यंत प्रमाणीकरणाचा आग्रह सातत्याने होत असल्याचं दिसून येतं.
पुरुष या आदिम अशा तत्त्वाने स्वत:चाच यज्ञ करून त्यातून जगातील वेगवेगळ्या तत्त्वांची, जीवमात्रांची निर्मिती केली असा आशय या सूक्तात व्यक्त…
‘कुटुंबवत्सल इथे फणस हा, कटिखांद्यावर घेउनि बाळे..’ ही इंदिराबाई संतांची नितांतसुंदर कविता.
गणेशोत्सवाच्या काळाविषयी मराठी मनाचा एक कोपरा संवेदनशील असतो.
दक्षिण आशियाई संदर्भात जातीय उतरंड आणि लिंगभाव या महत्त्वाच्या गोष्टी हाताळल्याशिवाय इतिहासाचे अध्ययन करणे अशक्यप्राय होऊन बसते.
साधारणत: इसवी सनाच्या दुसऱ्या शतकाच्या पूर्वार्धात अश्वघोष या बौद्धधर्मीय संस्कृत महाकवीने ‘वाल्मीकिरादौ च ससर्ज पद्यम्’ (बुद्धचरित) अर्थात् ‘महाकवी वाल्मीकि यांनी…
भारतवर्ष ही कल्पना महाभारताच्या काळात मोठय़ा प्रमाणात प्रसृत झाल्याचे आपल्याला दिसून येते.
आधुनिक भारतीयत्वाच्या आपल्या व्यापक अशा संकल्पना ज्या वेगवेगळ्या अनुबंधांच्या गाठींनी बांधल्या गेल्या आहेत त्यातील ‘सांस्कृतिक जाणिवा व अस्मिता’ ही महत्त्वाची…
