राजेश्वरी देशपांडे

peoples representatives
चतु:सूत्र : प्रतिनिधित्वाचे प्रश्नोपनिषद

‘त्यातल्या त्यात जास्त मते’ असणारे प्रतिनिधी कसे चालतात? कोण कोणाचे प्रतिनिधित्व करणार? प्रतिनिधित्व करायचे म्हणजे नेमके काय करायचे? या तीन…

journey of secularism
चतु:सूत्र : धर्मनिरपेक्षतेचा खडतर प्रवास

युरोपपलीकडे; भारतासह अन्य आधुनिक राष्ट्रीय समाजांनी धर्मनिरपेक्षतेचा स्वीकार करण्यामागील काही कारणांपैकी एक होते आधुनिकता…

mahatma gandhi s concept of decentralization journey to one nation one election
चतु:सूत्र : गांधी, संविधान आणि विकेंद्रीकरणाचे दिवास्वप्न

गेल्या सत्तर-पंचाहत्तर वर्षांतील भारतीय संघराज्यवादाचा एकंदरीत प्रवास मात्र विकेंद्रीकरणाच्या दिशेने न होता केंद्रीकरणाच्या दिशेने झालेला दिसतो.

Loksatta chatusutra article about Secondary citizenship of women
चतुःसूत्र: स्त्रियांचे दुय्यम नागरिकत्व

आधुनिक उदारमतवादी लोकशाही व्यवस्थांची प्रस्थापना होत असतानाच; घटनात्मक चौकटीत नागरिकत्वाचीदेखील ठोस संकल्पना साकारते असे मानले जाते.

supreme court s verdict on sub classification
चतु:सत्र : वर्तमान जातवास्तवाची दखल      

सर्वोच्च न्यायालयाचा ताजा निर्णय दिशादर्शक ठरतो याचे कारण म्हणजे त्यात वर्तमानकालीन गुंतागुंतीच्या जातवास्तवाची दखल घेतली गेली आहे.

political polarization in India
चतु:सूत्र : सामाजिक न्यायाचे कुंठित राजकारण

गेल्या साठ-सत्तर वर्षांतल्या सामाजिक न्यायाच्या राजकारणातील सर्वात विपरीत भाग म्हणजे त्याचे आरक्षणासंबंधीच्या प्रतीकात्मक चर्चेत झालेले रूपांतर.

Reasonable restrictions on Fundamental Rights
चतु:सूत्र : अधिकारांशी बांधिलकी

प्रत्येक नागरिकाला एक मत प्राप्त झाले तरी समान पत मिळतेच असे नव्हे याची स्पष्ट जाणीव राज्यघटनेतील मार्गदर्शक तत्त्वांच्या रचनेत व्यक्त…

75 years of the Constitution of India,
चतु:सूत्र : नव्या सामाजिकतेची पायाभरणी

भारतीय राज्यघटनेची गेल्या ७५ वर्षांतली वाटचाल पडताळून पाहायची तर उत्सवीकरणाच्या पलीकडे जाऊन, अधिक गांभीर्याने विचार करावा लागेल.