पेट्रोल-डिझेलच्या वाढत्या किमतीमुळे इलेक्ट्रिक आणि हायड्रोजन इंधनावर चालणाऱ्या वाहनांकडे लोकांचा कल वाढत आहे. गेल्या दोन-तीन वर्षांत अनेक कंपन्यांच्या इलेक्ट्रिक टू व्हिलर आणि फोर व्हिलर वाहने रस्त्यावर दिसू लागली आहेत, ज्यामुळे भविष्यात इलेक्ट्रिक वाहने वाहतुकीचे साधन होऊ शकतात, हे स्पष्ट झाले आहे. सध्या हायड्रोजन इंधनावर चालणाऱ्या वाहनांची मुबलक संख्या नाही.

या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा
Skip
या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा

टोयोटाने अलीकडेच आपली पहिली हायड्रोजन इंधनावर चालणारी कार लॉन्च केली. केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी पहिल्यांदाच संसद भवनात पोहोचले. त्यानंतर पेट्रोल, डिझेल, इलेक्ट्रिक आणि हायड्रोजन इंधनावर चालणाऱ्या कारमध्ये कोणती चांगली आहे, याची चर्चा सुरू झाली आहे. या चार पर्यायापैकी कोणता पर्याय उत्तम आहे, जाणून घेऊया.

आणखी वाचा : शानदार ऑफर! केवळ २ लाखात मिळतेय Datsun GO Plus सेवेन सीटर कार

हायड्रोजन इंधन किती शक्तिशाली आहे – इंधनाची शक्ती गुरुत्वीय उर्जेच्या घनत्वेने मोजली जाते. उदाहरणार्थ डिझेलमध्ये गुरुत्वाकर्षण ऊर्जा घनत्व 45MJ/kg आहे, तर नैसर्गिक वायूसाठी गुरुत्वीय ऊर्जा घनत्व 55MJ/kg आहे. हायड्रोजन इंधनात डिझेलच्या तिप्पट ऊर्जा घनत्व असते (अंदाजे 120MJ/kg). अशा परिस्थितीत हायड्रोजनचा परिणाम इंधन उर्जेची चांगली कार्यक्षमता निर्माण करतो. कारण हायड्रोजन प्रति पौंड इंधन जास्त ऊर्जा निर्माण करतो.

आणखी वाचा : फॅमिलीसाठी किंवा व्यवसायासाठी…, ७ सीटर मारुती Eeco केवळ १ ते २ लाखात, वाचा ऑफर

पेट्रोल-डिझेलसाठी इतर देशांवर अवलंबून – देशात पेट्रोल-डिझेलचे उत्पादन होत नाही म्हणून देशात पेट्रोल आणि डिझेल आयात केले जाते. यासाठी देश पेट्रोलियम उत्पादन व निर्यात करणाऱ्या म्हणजेच ओपेक देशांवर अवलंबून आहे. जगभरात पुरेसा हायड्रोजन असला तरी भविष्यात तो पेट्रोल-डिझेलला पर्याय ठरू शकतो.

शून्य टक्के कार्बन उत्सर्जन – जिथे पेट्रोल-डिझेलमधून कार्बन उत्सर्जन खूप जास्त आहे. इलेक्ट्रिक वाहने चार्ज करण्यासाठी वीज निर्मितीमध्ये कार्बन उत्सर्जन देखील होते. दुसरीकडे, हायड्रोजन इंधन ड्रायव्हिंग आणि उत्पादन करताना शून्य टक्के कार्बन उत्सर्जित करते.

टोयोटाने अलीकडेच आपली पहिली हायड्रोजन इंधनावर चालणारी कार लॉन्च केली. केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी पहिल्यांदाच संसद भवनात पोहोचले. त्यानंतर पेट्रोल, डिझेल, इलेक्ट्रिक आणि हायड्रोजन इंधनावर चालणाऱ्या कारमध्ये कोणती चांगली आहे, याची चर्चा सुरू झाली आहे. या चार पर्यायापैकी कोणता पर्याय उत्तम आहे, जाणून घेऊया.

आणखी वाचा : शानदार ऑफर! केवळ २ लाखात मिळतेय Datsun GO Plus सेवेन सीटर कार

हायड्रोजन इंधन किती शक्तिशाली आहे – इंधनाची शक्ती गुरुत्वीय उर्जेच्या घनत्वेने मोजली जाते. उदाहरणार्थ डिझेलमध्ये गुरुत्वाकर्षण ऊर्जा घनत्व 45MJ/kg आहे, तर नैसर्गिक वायूसाठी गुरुत्वीय ऊर्जा घनत्व 55MJ/kg आहे. हायड्रोजन इंधनात डिझेलच्या तिप्पट ऊर्जा घनत्व असते (अंदाजे 120MJ/kg). अशा परिस्थितीत हायड्रोजनचा परिणाम इंधन उर्जेची चांगली कार्यक्षमता निर्माण करतो. कारण हायड्रोजन प्रति पौंड इंधन जास्त ऊर्जा निर्माण करतो.

आणखी वाचा : फॅमिलीसाठी किंवा व्यवसायासाठी…, ७ सीटर मारुती Eeco केवळ १ ते २ लाखात, वाचा ऑफर

पेट्रोल-डिझेलसाठी इतर देशांवर अवलंबून – देशात पेट्रोल-डिझेलचे उत्पादन होत नाही म्हणून देशात पेट्रोल आणि डिझेल आयात केले जाते. यासाठी देश पेट्रोलियम उत्पादन व निर्यात करणाऱ्या म्हणजेच ओपेक देशांवर अवलंबून आहे. जगभरात पुरेसा हायड्रोजन असला तरी भविष्यात तो पेट्रोल-डिझेलला पर्याय ठरू शकतो.

शून्य टक्के कार्बन उत्सर्जन – जिथे पेट्रोल-डिझेलमधून कार्बन उत्सर्जन खूप जास्त आहे. इलेक्ट्रिक वाहने चार्ज करण्यासाठी वीज निर्मितीमध्ये कार्बन उत्सर्जन देखील होते. दुसरीकडे, हायड्रोजन इंधन ड्रायव्हिंग आणि उत्पादन करताना शून्य टक्के कार्बन उत्सर्जित करते.