श्रुति गणपत्ये
या आठवड्यामध्ये ज्येष्ठ अभिनेते दिलीप कुमार यांचं निधन झालं आणि भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतरच्या पिढीचं नेतृत्व करणारा एकजण आपल्यातून निघून गेला. दिलीप कुमार यांना वाहिलेल्या अनेक आदरांजलीमध्ये ते पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांचे “हिरो” होते हे वारंवार नमूद करण्यात आलं आहे. कारण त्यांनी आपल्या चित्रपटांमधून भारताच्या विकासाचं, इथल्या गोरगरिब जनतेच्या इच्छा-आकांक्षांचं चित्र मांडलं. १९५० ते १९६० हा काळ भारतासाठी खूप आदर्शवादी होता. देशाला बळ देण्यासाठी त्यावेळची पिढी प्रेरित होती, स्वातंत्र्याचा एक आनंद, जोश होता. स्वातंत्र्य लढ्यातही त्यातील अनेकांचा सहभाग होता. स्वतःच्या पायावर उभं राहण्यासाठी त्या पिढीची धडपड होती आणि काही मूल्यं त्यांनी जोपासली होती. देशभक्तीच्या विचारांनी सर्वजण भारावून गेले होते आणि हिंदी चित्रपटसृष्टीही त्याला आपवाद नव्हती. अर्थात तो विचार सध्याच्या देशभक्तीपेक्षा खूपच वेगळा होता कारण तो सर्वसमावेशक होता. याच काळात दिलीप कुमार यांचे फूटपाथ (१९५३), नया दौर (१९५७), पैगाम (१९५९), गंगा जमुना (१९६१) हे सुरुवातीचे चित्रपट आले. त्यातून तत्कालीन समाजाचं वास्तववादी चित्रण आणि परिस्थिती बदलण्यासाठी संघर्षाच्या माध्यमातून एक आशा तरुण पिढीला देण्याचं काम अशा अनेक चित्रपटांनी केलं. दिलीप कुमार यांची खासियत म्हणजे केवळ चित्रपटांच्या माध्यमातून नव्हे तर देशाच्या एकात्मतेसाठी शॉर्ट फिल्म्स बनवणं, लष्करासाठी निधी उभारणं अशीही कामं केली.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
