एकेकाळी जगात भारताची ओळख मानली जाणारी ‘एअर इंडिया’ पुन्हा एकदा अशी कामगिरी करण्यास सज्ज झाली आहे. एअर इंडियाचे टाटा समूहाकडे पुनरागमन झाल्याने त्यांचे दिवस पालटू लागले आहेत. टाटा समूहाचे संपूर्ण लक्ष एअर इंडियाला तिची हरवलेली ओळख परत मिळवून देणे आणि तिला जागतिक विमान कंपनी बनवण्यावर आहे. या दिशेने एअर इंडिया फ्रान्स आणि जर्मनीच्या सर्वात मोठ्या एअरलाईन्स कंपन्यांसोबत मोठा करार करणार आहे.
खरं तर टाटा समूहाने एअर इंडिया इंजिनीअरिंग सर्व्हिसेस लिमिटेड (AIESL) खरेदी करण्यासाठी जर्मनीच्या लुफ्थांसा आणि फ्रान्सच्या एअर फ्रान्स केएलएम एअरलाइन्सशी करार केला आहे. टाटा समूहाची इच्छा आहे की, जेव्हा जेव्हा AIESL चा लिलाव होईल, तेव्हा या दोन विमान कंपन्यांची देखभाल उपकंपनी त्या कंसोर्टियमचा एक भाग असावी. टाटा समूहाने आधीच विस्तारा आणि एअरएशिया इंडिया या दोन एअरलाइन्स एअर इंडियामध्ये विलीन करण्याची योजना आखली आहे. त्यामुळे सिंगापूर एअरलाइन्सचीही एअर इंडियामध्ये २५.१ टक्के भागीदारी आहे. सिंगापूर एअरलाइन्सची अभियांत्रिकी उपकंपनीही एआयईएसएलच्या लिलावात सहभागी होणाऱ्या कन्सोर्टियममध्ये सहभागी होणार आहे.
सरकारने AIESLला विकले नाही
१८,००० कोटी रुपयांच्या करारात सरकारने जेव्हा एअर इंडिया टाटा समूहाकडे सोपवली, तेव्हा त्याची देखभाल दुरुस्ती आणि ऑपरेशन (MRO) उपकंपनी AIESL ला या करारातून बाहेर ठेवण्यात आले, म्हणजेच ती विकली गेली नाही. ती अजूनही सरकारी कंपनी आहे. ही कंपनी प्रामुख्याने फक्त एअर इंडियाच्या विमानांचीच दुरुस्ती करते, त्यामुळे एअर इंडियासाठी त्यावर मालकी असणे आवश्यक आहे.
हेही वाचाः देशाच्या प्रगतीला बाधा पोहोचणार, भारतातील ९० टक्के भाग ‘डेंजर झोन’मध्ये
सर्वात मोठी विमान देखभाल कंपनी
AIESL ही देशातील सर्वात मोठी MRO कंपनी आहे. त्यांचे देशभरात ६ हँगर आहेत, जिथे विमानांची देखभाल केली जाते. AIESL ने २०२१-२२ या आर्थिक वर्षात ४५० विमाने हाताळली. त्यानंतर ८४० कोटी रुपयांचा नफा मिळवला होता. सरकार लवकरच खासगीकरणाच्या मार्गावर जाऊ शकते. या संभाव्य करारामुळे आंतरराष्ट्रीय विमान कंपन्यांना भारतात त्यांचा व्यवसाय वाढवण्यास मदत होईल. दुसरीकडे एअर इंडियाला जागतिक स्तरावर एमआरओ सुविधेचा लाभ घेणे सोपे होणार आहे. एवढेच नाही तर भारताला आंतरराष्ट्रीय हब बनविण्याच्या दिशेने काम करण्यासाठी सरकार एअर इंडिया आणि इंडिगो यांसारख्या विमान कंपन्यांशी चर्चा करीत आहे. असे झाल्यास जगभरातील विमाने भारतात थांबू लागतील, ज्यामध्ये एअर इंडिया आणि AIESL चा चांगलीच प्रगती होईल.
जगातील सर्वात मोठ्या विमानाची ऑर्डर दिली
एअर इंडिया विमान वाहतूक क्षेत्रात जागतिक आघाडीवर बनण्याच्या दिशेने टाटा समूहाने नवीन विमानांची ऑर्डर देऊन आणखी एक मोठे काम केले आहे. कंपनीने बोईंग आणि एअरबसला एकूण ४७० विमानांची ऑर्डर दिली आहे. या कराराचा आकार सुमारे ७० अब्ज डॉलर आहे. आतापर्यंतची ही जगातील सर्वात मोठी विमान ऑर्डर आहे.