नवी दिल्ली
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
सरलेल्या नोव्हेंबर २०२४ मध्ये सणासुदीच्या मागणीला साजेशी वस्तू-निर्मिती वाढल्याचा सुपरिणाम म्हणजे, देशाच्या औद्योगिक उत्पादन वाढीचा दर ५.२ टक्के असा सहा महिन्यांच्या उच्चांकी नोंदवला गेला, असे शुक्रवारी जाहीर झालेल्या अधिकृत आकडेवारीने सूचित केले.
सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाने प्रसिद्ध केलेल्या निवेदनानुसार, औद्योगिक उत्पादन निर्देशांकात (आयआयपी) नोव्हेंबर २०२३ मधील २.५ टक्के वाढीच्या तुलनेत, यंदाच्या नोव्हेंबरमध्ये त्यापेक्षा दुपटीहून अधिक अशी ५.२ टक्क्यांची वाढ नोंदवली गेली. मे २०२४ मध्ये ६.३ टक्के असा या आधीचा उच्चांकी विकासदर नोंदवण्यात आला होता. त्यानंतर त्याला घरघर लागली आणि जूनमध्ये तो ४.९ टक्के आणि जुलै २०२४ मध्ये ५ टक्के दराने नोंदविला गेला आहे. वस्तुतः मे महिन्यानंतर प्रथमच आयआयपी वाढ ५ टक्क्यांपेक्षा अधिक नोंदवली गेली आहे. ऑगस्ट २०२४ मध्ये आयआयपी वाढ अवघी ०.१ टक्के होती, तर सप्टेंबरमध्ये ३.१ टक्के आणि ऑक्टोबर २०२४ मध्ये त्यात ३.७ टक्के वाढ झाली
देशातील कारखानदारीचे आरोग्यमान दर्शविणारा प्रमुख निर्देशांक असलेल्या आयआयपीमध्ये एप्रिल ते नोव्हेंबर २०२४ या १० महिन्यांमध्ये एकत्रित वाढ ४.१ टक्के राहिली आहे, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत ६.५ टक्के होती, असे आकडेवारीवरून दिसून येते.
हेही वाचा >>>‘मर्सिडीज बेंझ’कडून दोन लाख मोटारींची विक्री; ‘मर्सिडीज बेंझ’कडून दोन लाख मोटारींच्या विक्रीचा टप्पा सर
देशांतर्गत सकल उत्पादनांत अर्थात जीडीपीमध्ये १७ टक्के योगदान राखणाऱ्या वस्तू-निर्मिती क्षेत्रात सरलेल्या नोव्हेंबरमध्ये ५.८ टक्के वाढ झाली, जी गेल्या वर्षीच्या १.३ टक्के होती. आकडेवारीनुसार, खाण उत्पादनातील वाढ नोव्हेंबरमध्ये १.९ टक्के अशी निराशाजनक राहिली, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत ७ टक्के होती. वीजनिर्मितीची वाढ नोव्हेंबर २०२३ मधील ५.८ टक्क्यांच्या तुलनेत यंदा घटून ४.४ टक्के अशी होती. भांडवली वस्तूंच्या क्षेत्राची वाढ नोव्हेंबर २०२४ मध्ये ९ टक्क्यांची राहिली, जी आधीच्या वर्षाच्या तुलनेत १.१ टक्क्यांनी कमी होती.
सणोत्सवी मागणीनुसार, ग्राहकोपयोगी टिकाऊ (किंवा इलेक्ट्रॉनिक्स) वस्तूंच्या उत्पादनात १३.१ टक्क्यांनी वाढ झाली. मात्र ही वाढदेखील नोव्हेंबर २०२३ च्या तुलनेत ४.८ टक्क्यांनी कमी आहे.
उपलब्ध आकडेवारीनुसार, पायाभूत सुविधा/बांधकाम वस्तूंमध्ये नोव्हेंबर २०२४ मध्ये १० टक्क्यांनी वाढ नोंदवण्यात आली, जी मागील वर्षीच्या तुलनेत १.५ टक्क्यांनी जास्त आहे. प्राथमिक वस्तूंच्या उत्पादनात नोव्हेंबर २०२४ मध्ये २.७ टक्के वाढ झाली आहे जी वर्षापूर्वीच्या काळात ८.४ टक्क्यांवर होती.
सरलेल्या नोव्हेंबर २०२४ मध्ये सणासुदीच्या मागणीला साजेशी वस्तू-निर्मिती वाढल्याचा सुपरिणाम म्हणजे, देशाच्या औद्योगिक उत्पादन वाढीचा दर ५.२ टक्के असा सहा महिन्यांच्या उच्चांकी नोंदवला गेला, असे शुक्रवारी जाहीर झालेल्या अधिकृत आकडेवारीने सूचित केले.
सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाने प्रसिद्ध केलेल्या निवेदनानुसार, औद्योगिक उत्पादन निर्देशांकात (आयआयपी) नोव्हेंबर २०२३ मधील २.५ टक्के वाढीच्या तुलनेत, यंदाच्या नोव्हेंबरमध्ये त्यापेक्षा दुपटीहून अधिक अशी ५.२ टक्क्यांची वाढ नोंदवली गेली. मे २०२४ मध्ये ६.३ टक्के असा या आधीचा उच्चांकी विकासदर नोंदवण्यात आला होता. त्यानंतर त्याला घरघर लागली आणि जूनमध्ये तो ४.९ टक्के आणि जुलै २०२४ मध्ये ५ टक्के दराने नोंदविला गेला आहे. वस्तुतः मे महिन्यानंतर प्रथमच आयआयपी वाढ ५ टक्क्यांपेक्षा अधिक नोंदवली गेली आहे. ऑगस्ट २०२४ मध्ये आयआयपी वाढ अवघी ०.१ टक्के होती, तर सप्टेंबरमध्ये ३.१ टक्के आणि ऑक्टोबर २०२४ मध्ये त्यात ३.७ टक्के वाढ झाली
देशातील कारखानदारीचे आरोग्यमान दर्शविणारा प्रमुख निर्देशांक असलेल्या आयआयपीमध्ये एप्रिल ते नोव्हेंबर २०२४ या १० महिन्यांमध्ये एकत्रित वाढ ४.१ टक्के राहिली आहे, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत ६.५ टक्के होती, असे आकडेवारीवरून दिसून येते.
हेही वाचा >>>‘मर्सिडीज बेंझ’कडून दोन लाख मोटारींची विक्री; ‘मर्सिडीज बेंझ’कडून दोन लाख मोटारींच्या विक्रीचा टप्पा सर
देशांतर्गत सकल उत्पादनांत अर्थात जीडीपीमध्ये १७ टक्के योगदान राखणाऱ्या वस्तू-निर्मिती क्षेत्रात सरलेल्या नोव्हेंबरमध्ये ५.८ टक्के वाढ झाली, जी गेल्या वर्षीच्या १.३ टक्के होती. आकडेवारीनुसार, खाण उत्पादनातील वाढ नोव्हेंबरमध्ये १.९ टक्के अशी निराशाजनक राहिली, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत ७ टक्के होती. वीजनिर्मितीची वाढ नोव्हेंबर २०२३ मधील ५.८ टक्क्यांच्या तुलनेत यंदा घटून ४.४ टक्के अशी होती. भांडवली वस्तूंच्या क्षेत्राची वाढ नोव्हेंबर २०२४ मध्ये ९ टक्क्यांची राहिली, जी आधीच्या वर्षाच्या तुलनेत १.१ टक्क्यांनी कमी होती.
सणोत्सवी मागणीनुसार, ग्राहकोपयोगी टिकाऊ (किंवा इलेक्ट्रॉनिक्स) वस्तूंच्या उत्पादनात १३.१ टक्क्यांनी वाढ झाली. मात्र ही वाढदेखील नोव्हेंबर २०२३ च्या तुलनेत ४.८ टक्क्यांनी कमी आहे.
उपलब्ध आकडेवारीनुसार, पायाभूत सुविधा/बांधकाम वस्तूंमध्ये नोव्हेंबर २०२४ मध्ये १० टक्क्यांनी वाढ नोंदवण्यात आली, जी मागील वर्षीच्या तुलनेत १.५ टक्क्यांनी जास्त आहे. प्राथमिक वस्तूंच्या उत्पादनात नोव्हेंबर २०२४ मध्ये २.७ टक्के वाढ झाली आहे जी वर्षापूर्वीच्या काळात ८.४ टक्क्यांवर होती.