वेदांता रिसोर्सेस (Vedanta Resources) आपला संपूर्ण व्यवसाय सहा भागात विभागण्याच्या तयारीत आहे. वेदांता लिमिटेडने शुक्रवारी पोलाद, तेल आणि वायू, वीज आणि स्टील या पाच प्रमुख व्यवसायांचे विलगीकरण करण्याबरोबरच त्या प्रत्येक व्यवसायासाठी स्वतंत्र कंपनी निर्माण करून ती सूचिबद्ध करण्याची घोषणा केलीय. ही घोषणा अशा वेळी करण्यात आली आहे, जेव्हा कंपनीवर कर्जाचा बोजा आहे आणि रेटिंग एजन्सी तिचे रेटिंग कमी करत आहेत. कर्जाचा वाढता बोजा पाहता मूडीजने आपले रेटिंग सीएए १ वरून सीएए २ पर्यंत कमी केले आहे. वेदांताबाबत रेटिंग एजन्सीची भावना नकारात्मक राहिली आहे. त्यावर सुमारे ६०० कोटी डॉलर्सचे प्रचंड कर्ज आहे आणि त्यातील सुमारे दोन तृतीयांश कर्जाची पुढील वर्षी मुदतपूर्ती आहे म्हणजेच ते फेडायचे आहे. वेदांताला भेडसावणारी आणखी एक समस्या अशी आहे की, यावेळी व्याजदर वाढले आहेत, त्यामुळे पैसे उभे करणे देखील महाग झाले आहे. अशा परिस्थितीत व्यवसायाचे सहा भाग करून काय फायदा होणार, असा प्रश्न उपस्थित होतो आहे.
वेदांत डिमर्जरचे काय फायदे होऊ शकतात?
ब्रोकरेज फर्म फिजडॉमचे संशोधन प्रमुख नीरव करकेरा यांच्या मते, जर वेदांताचे सहा भागांमध्ये विभाजन करण्याची प्रक्रिया यशस्वी झाली, तर त्याचा सकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास वाढेल, निधी उभारण्याची क्षमता वाढेल आणि एकूणच आर्थिक आरोग्य सुधारेल. स्वतंत्र कंपनी झाल्यानंतर ज्या क्षमता समूहात राहिल्यामुळे प्रकट होत नव्हत्या, त्या उदयास येतील म्हणजेच मूल्य वाढेल. यामुळे प्रत्येक कंपनी दुसऱ्या भागाच्या कमकुवतपणाचा भार न पेलता पुढे जाऊ शकेल.
या कंपन्या वेगवेगळ्या धोरणांचे अनुसरण करण्यास सक्षम असतील, म्हणजे त्यांना जे काही प्रभावी वाटेल आणि त्यांच्या स्वत: च्या निधी उभारणीच्या योजनेवर कार्य करू शकतील. प्रत्येक कंपनीला त्याच्यापासून वेगळे झालेल्या इतर कंपन्यांची काळजी करण्याची गरज नाही. मूल्याबद्दल बोलायचे झाल्यास ते कंपन्यांना त्यांचे योग्य मूल्यांकन सेट करण्यास मदत करेल आणि इतर कंपन्यांमुळे त्यात कोणतीही सूट मिळणार नाही.
कंपनीची संपूर्ण योजना काय?
२९ सप्टेंबरला वेदांताने त्यांचे व्यवसाय एका छत्राखाली ठेवण्याऐवजी वेगळ्या भागांमध्ये विभाजित करण्याची योजना जाहीर केली. त्याला बोर्डाकडून मंजुरी मिळाली आहे. योजनेनुसार, डिमर्जर अंतर्गत वेदांत अॅल्युमिनियम, वेदांत ऑइल अँड गॅस, वेदांत पॉवर, वेदांत स्टील आणि फेरस मटेरियल्स, वेदांत बेस मेटल्स आणि वेदांत लिमिटेड या सहा सूचीबद्ध कंपन्यांमध्ये मोडल्या जातील. वेदांताच्या या योजनेंतर्गत तिच्या भागधारकांना प्रत्येक शेअरमागे नव्याने सूचीबद्ध झालेल्या ५ कंपन्यांपैकी प्रत्येकी एक शेअर मिळेल, म्हणजेच पोर्टफोलिओमध्ये केवळ एका ऐवजी ६ कंपन्यांचे शेअर्स असतील.