एके काळी मोबाइल लॉंच करताना रिलायन्सच्या अंबानींनी एक नारा दिला होता … कर लो दुनिया मुठ्ठीमे…. आणि आज मोबाईल बँकिंग आणि युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) मुळे तो नारा सत्यात उतरला आहे.
मोबाईल बँकिंग ही एक आर्थिक सेवा आहे ज्याद्वारे ग्राहक त्यांच्या मोबाईल उपकरणांद्वारे सहजपणे बँकिंग संबंधित व्यवहार करू शकतात. ही एक आधुनिक तांत्रिक सुविधा आहे जी लोकांना बँक खात्याशी संबंधित सेवांचा लाभ अतिशय सुलभतेने घेण्यास मदत करते. ही सेवा वापरण्यासाठी, ग्राहकांना त्यांच्या बँकेचे मोबाईल बँकिंग ऍप्लिकेशन डाउनलोड करून त्यांचे बँक खाते नोंदणीकृत करणे आवश्यक आहे. त्यानंतर, ते त्यांचे वापरकर्तानाव आणि पासवर्डसह लॉग इन करू शकतात आणि मोबाइल बँकिंगचा वापर करु शकतात.
आणखी वाचा: Money Mantra: ट्रान्सपोर्टेशन अँड लॉजिस्टिक्स-भविष्यातील प्रगतीचे इंजिन
मोबाइल बँकिंगद्वारे काय काय करता येतं?
खाते माहिती केव्हाही मिळवणे : ग्राहक त्यांचे खाते तपशील, शिल्लक, व्यवहार इतिहास इत्यादी त्यांच्या मोबाईल बँकिंग द्वारे तपासू शकतात.
आर्थिक व्यवहार: ग्राहक मोबाईलद्वारे त्यांच्या बँक खात्यात पैसे जमा करू शकतात आणि खात्यातून काढू पण शकतात, वेगवेगळ्या खात्यांमध्ये पैसे पाठवू शकतात, चेक / डीडी पाठवण्याची ऑर्डर देऊ शकतात.
चलन योजना पेमेंट: ग्राहक त्यांचे वीज बिल, गॅस बिल, मोबाईल बिल किंवा इतर उपलब्ध सेवा यांची चलने मोबाईल बँकिंग द्वारे भरू शकतात.
ई-शॉपिंग: मोबाईल बँकिंगद्वारे, ग्राहक विविध ई-कॉमर्स वेबसाइटवर खरेदी करू शकतात आणि पेमेंट करू शकतात. मोबाईल बँकिंग वापरण्यास सोपे, जलद आणि सुरक्षित आहे. बँकांनी उच्च स्तरीय एन्क्रिप्शन आणि वापरकर्ता ओळखीसाठी विविध सुरक्षा प्रोटोकॉल वापरून ग्राहकांच्या सुरक्षिततेसाठी विशेष काळजी घेतली आहे. त्यामुळे ग्राहकांनी योग्य ती खबरदारी घेतल्यास कोणत्याही प्रकारची भीती बाळगण्याची अजिबात गरज नाही.
आणखी वाचा: Money Mantra: शेअर्सच्या ‘बायबॅक’चे फायदे व करदायित्व
युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) ही एक भारतीय आर्थिक प्रणाली आधारित पेमेंट सेवा आहे. UPI भारतीय युनिफाइड पेमेंट्स मुळे पेमेंट प्रक्रिया सोपी आणि जलद होते. हे भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) द्वारे निर्देशित केले जाते आणि नॅशनल पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) द्वारे व्यवस्थापित / नियंत्रित केले जाते.
UPI द्वारे, ग्राहक वेगवेगळ्या बँकांच्या खात्यांमध्ये अर्ज करू शकतात, ज्यामुळे पैशाचे व्यवहार सुलभ होऊ शकतात. या प्रणालीद्वारे, ग्राहक UPI नोंदणीकृत ऍप्लिकेशन (जसे की इंडियन बँक UPI, Google Pay, PhonePe, Paytm इ.) वापरून पेमेंट करू शकतात.
UPI ची काही ठळक वैशिष्ट्ये:
युनिफाइड फंक्शनॅलिटी: UPI द्वारे, ग्राहक त्यांची सर्व बँक खाती एका ऍप्लिकेशनमध्ये लिंक करू शकतात, ज्यामुळे त्यांना अनेक खात्यांमध्ये पैसे पाठवता येतात आणि प्राप्त होतात.
व्यापक समर्थन: हे सर्व भारतीय बँकांद्वारे समर्थित आहे जे UPI प्रणालीचा लाभ घेऊ शकतात.
झटपट पेमेंट: UPI द्वारे पेमेंट त्वरित होते, ज्यामुळे लोक मित्र, कुटुंबातील सदस्य किंवा व्यापार्यांना सहज पैसे पाठवू शकतात.
बँक खात्याशिवाय पेमेंट: UPI द्वारे, ग्राहक बँक खात्याशिवायही पेमेंट करू शकतात, त्यांना त्यांच्या बँक खात्याशी संबंधित इतर पर्याय असण्याची गरज नाही. UPI ही भारतात मोठ्या प्रमाणावर वापरली जाणारी एक लोकप्रिय आर्थिक सेवा आहे, जी पेमेंट प्रक्रियेत वापरकर्त्यांना सोयी आणि सुलभता प्रदान करते. त्यामुळे अगदी भाजी विक्रेत्यापासून ते मोठ्या व्यापाऱ्यांनीसुद्धा UPI चा वापर सर्रास सुरु केला आहे. या सोयीमुळे व्यापारी आणि विक्रेता यांच्यातील सुट्ट्या पैशासाठीची भांडणे बंदच झाली.
मोबाईल बँकिंग ही एक आर्थिक सेवा आहे ज्याद्वारे ग्राहक त्यांच्या मोबाईल उपकरणांद्वारे सहजपणे बँकिंग संबंधित व्यवहार करू शकतात. ही एक आधुनिक तांत्रिक सुविधा आहे जी लोकांना बँक खात्याशी संबंधित सेवांचा लाभ अतिशय सुलभतेने घेण्यास मदत करते. ही सेवा वापरण्यासाठी, ग्राहकांना त्यांच्या बँकेचे मोबाईल बँकिंग ऍप्लिकेशन डाउनलोड करून त्यांचे बँक खाते नोंदणीकृत करणे आवश्यक आहे. त्यानंतर, ते त्यांचे वापरकर्तानाव आणि पासवर्डसह लॉग इन करू शकतात आणि मोबाइल बँकिंगचा वापर करु शकतात.
आणखी वाचा: Money Mantra: ट्रान्सपोर्टेशन अँड लॉजिस्टिक्स-भविष्यातील प्रगतीचे इंजिन
मोबाइल बँकिंगद्वारे काय काय करता येतं?
खाते माहिती केव्हाही मिळवणे : ग्राहक त्यांचे खाते तपशील, शिल्लक, व्यवहार इतिहास इत्यादी त्यांच्या मोबाईल बँकिंग द्वारे तपासू शकतात.
आर्थिक व्यवहार: ग्राहक मोबाईलद्वारे त्यांच्या बँक खात्यात पैसे जमा करू शकतात आणि खात्यातून काढू पण शकतात, वेगवेगळ्या खात्यांमध्ये पैसे पाठवू शकतात, चेक / डीडी पाठवण्याची ऑर्डर देऊ शकतात.
चलन योजना पेमेंट: ग्राहक त्यांचे वीज बिल, गॅस बिल, मोबाईल बिल किंवा इतर उपलब्ध सेवा यांची चलने मोबाईल बँकिंग द्वारे भरू शकतात.
ई-शॉपिंग: मोबाईल बँकिंगद्वारे, ग्राहक विविध ई-कॉमर्स वेबसाइटवर खरेदी करू शकतात आणि पेमेंट करू शकतात. मोबाईल बँकिंग वापरण्यास सोपे, जलद आणि सुरक्षित आहे. बँकांनी उच्च स्तरीय एन्क्रिप्शन आणि वापरकर्ता ओळखीसाठी विविध सुरक्षा प्रोटोकॉल वापरून ग्राहकांच्या सुरक्षिततेसाठी विशेष काळजी घेतली आहे. त्यामुळे ग्राहकांनी योग्य ती खबरदारी घेतल्यास कोणत्याही प्रकारची भीती बाळगण्याची अजिबात गरज नाही.
आणखी वाचा: Money Mantra: शेअर्सच्या ‘बायबॅक’चे फायदे व करदायित्व
युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) ही एक भारतीय आर्थिक प्रणाली आधारित पेमेंट सेवा आहे. UPI भारतीय युनिफाइड पेमेंट्स मुळे पेमेंट प्रक्रिया सोपी आणि जलद होते. हे भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) द्वारे निर्देशित केले जाते आणि नॅशनल पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) द्वारे व्यवस्थापित / नियंत्रित केले जाते.
UPI द्वारे, ग्राहक वेगवेगळ्या बँकांच्या खात्यांमध्ये अर्ज करू शकतात, ज्यामुळे पैशाचे व्यवहार सुलभ होऊ शकतात. या प्रणालीद्वारे, ग्राहक UPI नोंदणीकृत ऍप्लिकेशन (जसे की इंडियन बँक UPI, Google Pay, PhonePe, Paytm इ.) वापरून पेमेंट करू शकतात.
UPI ची काही ठळक वैशिष्ट्ये:
युनिफाइड फंक्शनॅलिटी: UPI द्वारे, ग्राहक त्यांची सर्व बँक खाती एका ऍप्लिकेशनमध्ये लिंक करू शकतात, ज्यामुळे त्यांना अनेक खात्यांमध्ये पैसे पाठवता येतात आणि प्राप्त होतात.
व्यापक समर्थन: हे सर्व भारतीय बँकांद्वारे समर्थित आहे जे UPI प्रणालीचा लाभ घेऊ शकतात.
झटपट पेमेंट: UPI द्वारे पेमेंट त्वरित होते, ज्यामुळे लोक मित्र, कुटुंबातील सदस्य किंवा व्यापार्यांना सहज पैसे पाठवू शकतात.
बँक खात्याशिवाय पेमेंट: UPI द्वारे, ग्राहक बँक खात्याशिवायही पेमेंट करू शकतात, त्यांना त्यांच्या बँक खात्याशी संबंधित इतर पर्याय असण्याची गरज नाही. UPI ही भारतात मोठ्या प्रमाणावर वापरली जाणारी एक लोकप्रिय आर्थिक सेवा आहे, जी पेमेंट प्रक्रियेत वापरकर्त्यांना सोयी आणि सुलभता प्रदान करते. त्यामुळे अगदी भाजी विक्रेत्यापासून ते मोठ्या व्यापाऱ्यांनीसुद्धा UPI चा वापर सर्रास सुरु केला आहे. या सोयीमुळे व्यापारी आणि विक्रेता यांच्यातील सुट्ट्या पैशासाठीची भांडणे बंदच झाली.
