ॲड प्रवीण निकम

या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा
Skip
या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा

सर्व मित्रांना नमस्कार, लंडनच्या ५० मैल (८० किमी) वायव्येस थेम्स नदीच्या काठावर वसलेले आणि आठव्या शतकामध्ये स्थापन झालेले हे शहर म्हणजे ऑक्सफर्ड. युनायटेड किंग्डममधील सर्वात जुने विद्यापीठ म्हणून ऑक्सफर्ड विद्यापीठ प्रसिद्ध आहे. या विद्यापीठात जाऊन शिकण्याचे स्वप्न अनेकांचे असते. विविध पदवी आणि पदविका अभ्यासक्रमातील विज्ञान ते मानविकी, कायदा, भाषा आणि ललित कला अशा विविध विषयांमध्ये ४८ पदवीपूर्व पदवी ऑक्सफर्ड प्रदान करत असतात. विद्यार्थी तत्त्वज्ञान आणि धर्मशास्त्र आणि पुरातत्व आणि मानववंशशास्त्र यासारख्या संयुक्त सन्मान कार्यक्रमांचा देखील अभ्यास ऑक्सफर्डमधून करू शकतात. ऑक्सफर्ड अंतर्गत पदवीधर विद्यापीठ ३३० पेक्षा जास्त पदवी अभ्यासक्रम देते, ज्याचा पूर्ण-वेळ, अर्ध-वेळ किंवा ऑनलाइन अभ्यास केला जाऊ शकतो.

आज तुम्हाला हे सर्व सांगण्याचे कारण, तुमच्यापैकी अनेकजण पदवी अभ्यासक्रमाच्या शेवटच्या वर्षात असतील आणि असे असेल तर आजचा लेख तुम्हाला एका शिष्यवृत्तीची माहिती देण्यासाठी आहे. ही शिष्यवृत्ती आहे ‘फेलिक्स स्कॉलरशिप’. लॅटिन भाषेत सांगायचे तर ‘फेलिक्स’ म्हणजे आनंदी, यशस्वी, अनुकूल असा आहे. या फेलिक्स स्कॉलरशिपचे उद्दिष्ट हे शैक्षणिक अभ्यास, कौशल्ये आणि दूरदृष्टीसह विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या मूळ देशात परत येताना, त्यांच्या मूळ समुदायाच्या संस्कृती आणि कल्याणासाठी योगदान देण्यासाठी सक्षम नागरिक घडविण्याचा आहे. २००१ पासून, पाकिस्तान, बांगलादेश, श्रीलंका, कॅमेरून, मलावी, झिम्बाब्वे, नायजेरिया, इथिओपिया, लेबनॉन, बेलारूस, पेरू, चेक प्रजासत्ताक, केनिया, घाना, तुर्की, दक्षिण मधील प्रतिभावान वंचित विद्यार्थ्यांना मर्यादित संख्येत फेलिक्स शिष्यवृत्ती देण्यात आली आहे. आफ्रिका, इजिप्त, नेपाळ, हंगेरी आणि लेबनॉन इथेही ही शिष्यवृत्ती दिली जाते.

हेही वाचा >>> नोकरीची संधी : ग्रामीण डाक सेवकांसाठी ‘एक्झिक्युटिव्ह’ पदाची भरती

भारतातील शैक्षणिकदृष्ट्या प्रतिभासंपन्न आणि वंचित नागरिक, ज्यांनी मान्यताप्राप्त भारतीय विद्यापीठ किंवा तुलनात्मक संस्थेतून किमान प्रथम श्रेणी पदवीधर असणे आवश्यक आहे किंवा शैक्षणिकदृष्ट्या प्रतिभासंपन्न आणि वंचित व्यक्ती जे भारताचे किंवा EEA देशाचे नागरिक नाहीत, ज्यांनी मान्यताप्राप्त विद्यापीठ किंवा तुलनात्मक संस्थेतून किमान प्रथम श्रेणी पदवीधर असणे आवश्यक आहे आणि ज्यांची त्यांच्या निवडलेल्या विद्यापीठाने शिफारस केली आहे, अशा सर्व विद्यार्थांना ही शिष्यवृत्ती दिली जाते. शिष्यवृत्तीमुळे वंचित विद्यार्थ्यांना यूकेमधील विद्यापीठात जाऊन त्यांचे शिक्षण पुढे नेण्याची संधी मिळू शकते. विविध एजन्सींशी सल्लामसलत केल्यानंतर, लंडन विद्यापीठाचा भाग असलेल्या ऑक्सफर्ड विद्यापीठ, युनिव्हर्सिटी ऑफ रीडिंग आणि स्कूल ऑफ ओरिएंटल अँड आफ्रिकन स्टडीज या तीन विद्यापीठांमध्ये ही शिष्यवृत्ती दिली जाईल.

शिष्यवृत्तीची संख्या आता प्रति शैक्षणिक वर्ष अंदाजे २० पर्यंत वाढली आहे. योजना सुरू झाल्यापासून एकूण ४२८ शिष्यवृत्ती देण्यात आल्या आहेत, त्यापैकी ४० शिष्यवृत्ती भारताव्यतिरिक्त इतर देशांतील विद्यार्थ्यांना आहेत. जी उत्कृष्ट शैक्षणिक गुणवत्ता आणि आर्थिक गरजांच्या आधारावर शिष्यवृत्ती दिली जाते.

पात्रता

भारतीय आणि गैर-भारतीय शिष्यवृत्तीसाठी पात्र होण्यासाठी, तुम्ही ऑक्सफर्डमध्ये नवीन पूर्ण-वेळ मास्टर कोर्स किंवा पूर्ण-वेळ डीफिल कोर्स सुरू करण्यासाठी अर्ज केला पाहिजे. तुम्ही ज्या अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करत आहात त्याच स्तरावर तुम्ही यापूर्वी अभ्यासक्रमाचा अभ्यास केलेला नसावा (म्हणजे तुमच्याकडे आधीपासून पदव्युत्तर पदवी असल्यास, तुम्ही दुसऱ्या पदव्युत्तर अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करत असल्यास या शिष्यवृत्तीसाठी तुमचा विचार केला जाणार नाही). आर्थिक मदतीशिवाय तुम्ही ऑक्सफर्डमध्ये तुमची जागा घेऊ शकत नाही.

भारतीय शिष्यवृत्ती

याव्यतिरिक्त, भारतीय शिष्यवृत्तीसाठी, खालील पात्रता निकष लागू होतात :

१. तुम्ही भारताचे नागरिक आणि रहिवासी असले पाहिजे.

२. तुमच्याकडे भारतीय विद्यापीठातून प्रथम श्रेणीची पदवी किंवा पदव्युत्तर पदवी असणे आवश्यक आहे.

३. निवडलेल्या विद्यापीठात प्रवेशाची पुष्टी केलेले पत्र (ऑफर लेटर )

४. तुम्ही भारताबाहेरील विद्यापीठातून पदवी धारण करू नये (फेलिक्स शिष्यवृत्ती मिळाल्यावर घेतलेल्या अभ्यासाला हा नियम लागू होत नाही); आणि तुमचा अभ्यास पूर्ण झाल्यानंतर तुम्ही भारतात परत जाण्याची अपेक्षा आहे.

गैरभारतीय शिष्यवृत्ती

ODA प्राप्तकर्त्यांच्या DAC यादीमध्ये इतर कमी उत्पन्न असलेले देश किंवा सर्वात कमी विकसित देश म्हणून वर्गीकृत केलेल्या देशातील (भारताबाहेरील) राष्ट्रीय आणि सामान्यत: रहिवासी असलेल्या गैर-भारतीय विद्यार्थ्याला प्रत्येक वर्षी एक पुरस्कार दिला जातो.

१. तुमच्याकडे प्रथम श्रेणीची पदवीपूर्व पदवी असावी;

२. तुम्ही तुमच्या देशाबाहेरील विद्यापीठातून आधीच पदवी धारण करू नये (हा नियम फेलिक्स शिष्यवृत्ती मिळाल्यावर घेतलेल्या अभ्यासाला लागू होत नाही)

आणि

३. तुमचा अभ्यास पूर्ण केल्यानंतर तुम्ही तुमच्या मायदेशी ( होम काउंटीमध्ये) परत जाणे अपेक्षित आहे.

दोन्ही शिष्यवृत्ती शैक्षणिक गुणवत्ता आणि आर्थिक गरजेच्या आधारावर दिली जाईल.

अटी

या शिष्यवृत्तीसाठी पात्र होताना काही अटी देखील असतात. जसे-

ज्या अर्जदारांनी अभ्यासासाठी स्थगिती दिली आहे ते शिष्यवृत्तीसाठी विचारात घेण्यास पात्र नाहीत.

राष्ट्रीयत्व आणि निवास हा भारत किंवा कमी उत्पन्न असलेला देश असणार आहे.

पूर्णवेळ पदव्युत्तर अभ्यासक्रम आणि पूर्णवेळ डीफिल अभ्यासक्रम

सर्व विषय यात समाविष्ट असतात.

१०० कोर्स फी, राहण्याच्या खर्चासाठी अनुदान (सुमारे १८,३०० पाउंड) आणि भारत/देशातून यूकेला एक परतीचे फ्लाइट यात समाविष्ट आहे.

उत्कृष्ट शैक्षणिक गुणवत्ता आणि आर्थिक गरजांच्या आधारावर शिष्यवृत्ती दिली जाते.

ही शिष्यवृत्ती या अर्थानेही खास आहे की, विवाहित अर्जदारांचा देखील विचार या शिष्यवृत्तीमध्ये केला आहे. आर्थिकदृष्ट्या गरजू असणाऱ्या विवाहित विद्यार्थ्यांना यासाठी अर्ज करता येईल, व सर्वसाधारण विद्यार्थीच्या सर्व सवलती याही विद्यार्थ्यांना मिळतात. फक्त ज्या-ज्या यूकेमध्ये राहण्याची किंमत खूप जास्त आहे आणि विवाहित विद्यार्थ्यांच्या जोडीदारांना स्वत:च्या उदरनिर्वाहासाठी स्वत:ची व्यवस्था करावी लागते. शिष्यवृत्ती जोडीदारांना कोणत्याही प्रकारचा निधी प्रदान करत नाही. यावर्षीसाठी तुम्ही मे २०२५ च्या अखेरीस तुम्ही अर्ज करू शकता. विविध कोर्सेस असणाऱ्या ऑक्सफर्डसारख्या जगमान्य विद्यापीठात वंचित, आर्थिकदृष्टया सक्षम नसणारे, गरजू, उत्कृष्ट शैक्षणिक गुणवत्ता असणाऱ्या प्रत्येकाला या निमित्ताने शिकता येईल, स्वत:चे अवकाश मोठे करता येईल यासाठीच हा अट्टहास. अधिक माहितीसाठी तुम्ही https://www.felixscholarship.org या संकेतस्थळाचा वापर करू शकाल.

सर्व मित्रांना नमस्कार, लंडनच्या ५० मैल (८० किमी) वायव्येस थेम्स नदीच्या काठावर वसलेले आणि आठव्या शतकामध्ये स्थापन झालेले हे शहर म्हणजे ऑक्सफर्ड. युनायटेड किंग्डममधील सर्वात जुने विद्यापीठ म्हणून ऑक्सफर्ड विद्यापीठ प्रसिद्ध आहे. या विद्यापीठात जाऊन शिकण्याचे स्वप्न अनेकांचे असते. विविध पदवी आणि पदविका अभ्यासक्रमातील विज्ञान ते मानविकी, कायदा, भाषा आणि ललित कला अशा विविध विषयांमध्ये ४८ पदवीपूर्व पदवी ऑक्सफर्ड प्रदान करत असतात. विद्यार्थी तत्त्वज्ञान आणि धर्मशास्त्र आणि पुरातत्व आणि मानववंशशास्त्र यासारख्या संयुक्त सन्मान कार्यक्रमांचा देखील अभ्यास ऑक्सफर्डमधून करू शकतात. ऑक्सफर्ड अंतर्गत पदवीधर विद्यापीठ ३३० पेक्षा जास्त पदवी अभ्यासक्रम देते, ज्याचा पूर्ण-वेळ, अर्ध-वेळ किंवा ऑनलाइन अभ्यास केला जाऊ शकतो.

आज तुम्हाला हे सर्व सांगण्याचे कारण, तुमच्यापैकी अनेकजण पदवी अभ्यासक्रमाच्या शेवटच्या वर्षात असतील आणि असे असेल तर आजचा लेख तुम्हाला एका शिष्यवृत्तीची माहिती देण्यासाठी आहे. ही शिष्यवृत्ती आहे ‘फेलिक्स स्कॉलरशिप’. लॅटिन भाषेत सांगायचे तर ‘फेलिक्स’ म्हणजे आनंदी, यशस्वी, अनुकूल असा आहे. या फेलिक्स स्कॉलरशिपचे उद्दिष्ट हे शैक्षणिक अभ्यास, कौशल्ये आणि दूरदृष्टीसह विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या मूळ देशात परत येताना, त्यांच्या मूळ समुदायाच्या संस्कृती आणि कल्याणासाठी योगदान देण्यासाठी सक्षम नागरिक घडविण्याचा आहे. २००१ पासून, पाकिस्तान, बांगलादेश, श्रीलंका, कॅमेरून, मलावी, झिम्बाब्वे, नायजेरिया, इथिओपिया, लेबनॉन, बेलारूस, पेरू, चेक प्रजासत्ताक, केनिया, घाना, तुर्की, दक्षिण मधील प्रतिभावान वंचित विद्यार्थ्यांना मर्यादित संख्येत फेलिक्स शिष्यवृत्ती देण्यात आली आहे. आफ्रिका, इजिप्त, नेपाळ, हंगेरी आणि लेबनॉन इथेही ही शिष्यवृत्ती दिली जाते.

हेही वाचा >>> नोकरीची संधी : ग्रामीण डाक सेवकांसाठी ‘एक्झिक्युटिव्ह’ पदाची भरती

भारतातील शैक्षणिकदृष्ट्या प्रतिभासंपन्न आणि वंचित नागरिक, ज्यांनी मान्यताप्राप्त भारतीय विद्यापीठ किंवा तुलनात्मक संस्थेतून किमान प्रथम श्रेणी पदवीधर असणे आवश्यक आहे किंवा शैक्षणिकदृष्ट्या प्रतिभासंपन्न आणि वंचित व्यक्ती जे भारताचे किंवा EEA देशाचे नागरिक नाहीत, ज्यांनी मान्यताप्राप्त विद्यापीठ किंवा तुलनात्मक संस्थेतून किमान प्रथम श्रेणी पदवीधर असणे आवश्यक आहे आणि ज्यांची त्यांच्या निवडलेल्या विद्यापीठाने शिफारस केली आहे, अशा सर्व विद्यार्थांना ही शिष्यवृत्ती दिली जाते. शिष्यवृत्तीमुळे वंचित विद्यार्थ्यांना यूकेमधील विद्यापीठात जाऊन त्यांचे शिक्षण पुढे नेण्याची संधी मिळू शकते. विविध एजन्सींशी सल्लामसलत केल्यानंतर, लंडन विद्यापीठाचा भाग असलेल्या ऑक्सफर्ड विद्यापीठ, युनिव्हर्सिटी ऑफ रीडिंग आणि स्कूल ऑफ ओरिएंटल अँड आफ्रिकन स्टडीज या तीन विद्यापीठांमध्ये ही शिष्यवृत्ती दिली जाईल.

शिष्यवृत्तीची संख्या आता प्रति शैक्षणिक वर्ष अंदाजे २० पर्यंत वाढली आहे. योजना सुरू झाल्यापासून एकूण ४२८ शिष्यवृत्ती देण्यात आल्या आहेत, त्यापैकी ४० शिष्यवृत्ती भारताव्यतिरिक्त इतर देशांतील विद्यार्थ्यांना आहेत. जी उत्कृष्ट शैक्षणिक गुणवत्ता आणि आर्थिक गरजांच्या आधारावर शिष्यवृत्ती दिली जाते.

पात्रता

भारतीय आणि गैर-भारतीय शिष्यवृत्तीसाठी पात्र होण्यासाठी, तुम्ही ऑक्सफर्डमध्ये नवीन पूर्ण-वेळ मास्टर कोर्स किंवा पूर्ण-वेळ डीफिल कोर्स सुरू करण्यासाठी अर्ज केला पाहिजे. तुम्ही ज्या अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करत आहात त्याच स्तरावर तुम्ही यापूर्वी अभ्यासक्रमाचा अभ्यास केलेला नसावा (म्हणजे तुमच्याकडे आधीपासून पदव्युत्तर पदवी असल्यास, तुम्ही दुसऱ्या पदव्युत्तर अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करत असल्यास या शिष्यवृत्तीसाठी तुमचा विचार केला जाणार नाही). आर्थिक मदतीशिवाय तुम्ही ऑक्सफर्डमध्ये तुमची जागा घेऊ शकत नाही.

भारतीय शिष्यवृत्ती

याव्यतिरिक्त, भारतीय शिष्यवृत्तीसाठी, खालील पात्रता निकष लागू होतात :

१. तुम्ही भारताचे नागरिक आणि रहिवासी असले पाहिजे.

२. तुमच्याकडे भारतीय विद्यापीठातून प्रथम श्रेणीची पदवी किंवा पदव्युत्तर पदवी असणे आवश्यक आहे.

३. निवडलेल्या विद्यापीठात प्रवेशाची पुष्टी केलेले पत्र (ऑफर लेटर )

४. तुम्ही भारताबाहेरील विद्यापीठातून पदवी धारण करू नये (फेलिक्स शिष्यवृत्ती मिळाल्यावर घेतलेल्या अभ्यासाला हा नियम लागू होत नाही); आणि तुमचा अभ्यास पूर्ण झाल्यानंतर तुम्ही भारतात परत जाण्याची अपेक्षा आहे.

गैरभारतीय शिष्यवृत्ती

ODA प्राप्तकर्त्यांच्या DAC यादीमध्ये इतर कमी उत्पन्न असलेले देश किंवा सर्वात कमी विकसित देश म्हणून वर्गीकृत केलेल्या देशातील (भारताबाहेरील) राष्ट्रीय आणि सामान्यत: रहिवासी असलेल्या गैर-भारतीय विद्यार्थ्याला प्रत्येक वर्षी एक पुरस्कार दिला जातो.

१. तुमच्याकडे प्रथम श्रेणीची पदवीपूर्व पदवी असावी;

२. तुम्ही तुमच्या देशाबाहेरील विद्यापीठातून आधीच पदवी धारण करू नये (हा नियम फेलिक्स शिष्यवृत्ती मिळाल्यावर घेतलेल्या अभ्यासाला लागू होत नाही)

आणि

३. तुमचा अभ्यास पूर्ण केल्यानंतर तुम्ही तुमच्या मायदेशी ( होम काउंटीमध्ये) परत जाणे अपेक्षित आहे.

दोन्ही शिष्यवृत्ती शैक्षणिक गुणवत्ता आणि आर्थिक गरजेच्या आधारावर दिली जाईल.

अटी

या शिष्यवृत्तीसाठी पात्र होताना काही अटी देखील असतात. जसे-

ज्या अर्जदारांनी अभ्यासासाठी स्थगिती दिली आहे ते शिष्यवृत्तीसाठी विचारात घेण्यास पात्र नाहीत.

राष्ट्रीयत्व आणि निवास हा भारत किंवा कमी उत्पन्न असलेला देश असणार आहे.

पूर्णवेळ पदव्युत्तर अभ्यासक्रम आणि पूर्णवेळ डीफिल अभ्यासक्रम

सर्व विषय यात समाविष्ट असतात.

१०० कोर्स फी, राहण्याच्या खर्चासाठी अनुदान (सुमारे १८,३०० पाउंड) आणि भारत/देशातून यूकेला एक परतीचे फ्लाइट यात समाविष्ट आहे.

उत्कृष्ट शैक्षणिक गुणवत्ता आणि आर्थिक गरजांच्या आधारावर शिष्यवृत्ती दिली जाते.

ही शिष्यवृत्ती या अर्थानेही खास आहे की, विवाहित अर्जदारांचा देखील विचार या शिष्यवृत्तीमध्ये केला आहे. आर्थिकदृष्ट्या गरजू असणाऱ्या विवाहित विद्यार्थ्यांना यासाठी अर्ज करता येईल, व सर्वसाधारण विद्यार्थीच्या सर्व सवलती याही विद्यार्थ्यांना मिळतात. फक्त ज्या-ज्या यूकेमध्ये राहण्याची किंमत खूप जास्त आहे आणि विवाहित विद्यार्थ्यांच्या जोडीदारांना स्वत:च्या उदरनिर्वाहासाठी स्वत:ची व्यवस्था करावी लागते. शिष्यवृत्ती जोडीदारांना कोणत्याही प्रकारचा निधी प्रदान करत नाही. यावर्षीसाठी तुम्ही मे २०२५ च्या अखेरीस तुम्ही अर्ज करू शकता. विविध कोर्सेस असणाऱ्या ऑक्सफर्डसारख्या जगमान्य विद्यापीठात वंचित, आर्थिकदृष्टया सक्षम नसणारे, गरजू, उत्कृष्ट शैक्षणिक गुणवत्ता असणाऱ्या प्रत्येकाला या निमित्ताने शिकता येईल, स्वत:चे अवकाश मोठे करता येईल यासाठीच हा अट्टहास. अधिक माहितीसाठी तुम्ही https://www.felixscholarship.org या संकेतस्थळाचा वापर करू शकाल.