Success Story: मोबिक्विकचे संस्थापक बिपीन प्रीत सिंग यांनी आठ लाख रुपयांच्या बचतीतून एक छोटा स्टार्टअप सुरू केला. काही वेळातच हे स्टार्टअप मोठ्या फिनटेक कंपनीत बदलले. आज त्यांची कंपनी वर्षाला करोडो रुपये कमावते.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
बिपीन प्रीत सिंग हे दिल्लीचे रहिवासी असून, ते आयआयटी-दिल्लीचे माजी विद्यार्थी आहेत. त्यांनी फ्रीस्केल सेमीकंडक्टर नावाच्या टेक फर्ममध्ये सिस्टीम आर्किटेक्ट म्हणून काम केले. २००० मध्ये बिपीन प्रीत सिंग यांनी भारतात मोबाईल इंटरनेटचा वाढता वापर पाहिला. ते लक्षात घेतल्यावर त्यांनी डिजिटल पेमेंट सोल्युशन तयार करण्याची संकल्पना विकसित केली, जी ऑनलाइन व्यवहारादरम्यान वापरकर्त्यांच्या बँक आणि कार्ड तपशिलांचे संरक्षण करते. मात्र, स्टार्टअपची त्यांची संकल्पना सुरू करण्याची योजना ठाम होती; परंतु त्यावेळी त्यांच्याकडे पुरेसा पैसा नव्हता.
आठ लाखांच्या बचतीतून व्यवसायाला प्रारंभ
२००९ मध्ये आयुष्यभराच्या बचतीतून त्यांनी आठ लाख रुपये गुंतवण्याचा निर्णय घेऊन, त्यांनी दिल्ली येथे एक छोटे कार्यालय भाड्याने घेतले आणि मोबिक्विकची पायाभरणी केली. त्यांच्या छोट्या कार्यालयातून काम करताना, बिपीन आणि त्यांची पत्नी उपासना सिंग यांनी ‘मोबिक्विक’ला वापरकर्त्यांसाठी अधिक सुलभ आणि अधिक सोईस्कर बनवण्यासाठी नवीन मार्गांवर काम केले. परंतु, त्यावेळी पारंपरिक मोबाईल सेवांना काही मर्यादा होत्या. त्यामुळे त्रुटी टाळण्यासाठी बिपीन यांनी मोबिक्विकला ‘पुल’ मॉडेलमध्ये रूपांतरित करण्याचा निर्णय घेतला. कारण- त्याद्वारे वापरकर्ते थेट रिचार्ज आणि प्रीमियम ॲप्स ऍक्सेस करू शकतात. या नवीन वैशिष्ट्याने बिपीन यांच्या स्टार्टअपला PVR आणि ‘कॅफे कॉफी डे’सारख्या आघाडीच्या ब्रॅण्डसह आकर्षक भागीदारी करण्यास मदत केली.
हेही वाचा: Success Story: खेड्यातील दोन भावांनी मिळून केली केशरची शेती; वर्षाला कमावतात लाखो रुपये
२०१५ पर्यंत मोबिक्विकचे १५ दशलक्ष वापरकर्ते आणि २५,००० व्यापारी ग्राहक होते. परंतु, काही वर्षांनंतर, अनेक नवीन फिनटेक स्टार्टअप्स आणि टेक दिग्गजांचा पाठिंबा असलेले डिजिटल पेमेंट ॲप्स भारतात वेगाने उदयास येऊ लागले. अशा संस्थांशी स्पर्धा करणे जवळजवळ अशक्य आहे हे ओळखून सिंग यांनी मोबिक्विकमध्ये गुंतवणूक मिळविण्याचा प्रयत्न केला. त्यांनी बजाज फायनान्सला १०.८३ % भाग विकला. मोबिक्विकच्या वापरकर्त्यांची संख्या १० कोटींपर्यंत वाढल्याने हे पाऊल एक मास्टरस्ट्रोक ठरले. आता त्यांची वार्षिक उलाढाल ८९०.३२ कोटी रुपये आहे, जी २०२३ च्या तुलनेत ५८.६७% वाढली आहे. आज मोबिक्विकचे बाजार भांडवल २३,५६७ कोटी रुपये आहे.
बिपीन प्रीत सिंग हे दिल्लीचे रहिवासी असून, ते आयआयटी-दिल्लीचे माजी विद्यार्थी आहेत. त्यांनी फ्रीस्केल सेमीकंडक्टर नावाच्या टेक फर्ममध्ये सिस्टीम आर्किटेक्ट म्हणून काम केले. २००० मध्ये बिपीन प्रीत सिंग यांनी भारतात मोबाईल इंटरनेटचा वाढता वापर पाहिला. ते लक्षात घेतल्यावर त्यांनी डिजिटल पेमेंट सोल्युशन तयार करण्याची संकल्पना विकसित केली, जी ऑनलाइन व्यवहारादरम्यान वापरकर्त्यांच्या बँक आणि कार्ड तपशिलांचे संरक्षण करते. मात्र, स्टार्टअपची त्यांची संकल्पना सुरू करण्याची योजना ठाम होती; परंतु त्यावेळी त्यांच्याकडे पुरेसा पैसा नव्हता.
आठ लाखांच्या बचतीतून व्यवसायाला प्रारंभ
२००९ मध्ये आयुष्यभराच्या बचतीतून त्यांनी आठ लाख रुपये गुंतवण्याचा निर्णय घेऊन, त्यांनी दिल्ली येथे एक छोटे कार्यालय भाड्याने घेतले आणि मोबिक्विकची पायाभरणी केली. त्यांच्या छोट्या कार्यालयातून काम करताना, बिपीन आणि त्यांची पत्नी उपासना सिंग यांनी ‘मोबिक्विक’ला वापरकर्त्यांसाठी अधिक सुलभ आणि अधिक सोईस्कर बनवण्यासाठी नवीन मार्गांवर काम केले. परंतु, त्यावेळी पारंपरिक मोबाईल सेवांना काही मर्यादा होत्या. त्यामुळे त्रुटी टाळण्यासाठी बिपीन यांनी मोबिक्विकला ‘पुल’ मॉडेलमध्ये रूपांतरित करण्याचा निर्णय घेतला. कारण- त्याद्वारे वापरकर्ते थेट रिचार्ज आणि प्रीमियम ॲप्स ऍक्सेस करू शकतात. या नवीन वैशिष्ट्याने बिपीन यांच्या स्टार्टअपला PVR आणि ‘कॅफे कॉफी डे’सारख्या आघाडीच्या ब्रॅण्डसह आकर्षक भागीदारी करण्यास मदत केली.
हेही वाचा: Success Story: खेड्यातील दोन भावांनी मिळून केली केशरची शेती; वर्षाला कमावतात लाखो रुपये
२०१५ पर्यंत मोबिक्विकचे १५ दशलक्ष वापरकर्ते आणि २५,००० व्यापारी ग्राहक होते. परंतु, काही वर्षांनंतर, अनेक नवीन फिनटेक स्टार्टअप्स आणि टेक दिग्गजांचा पाठिंबा असलेले डिजिटल पेमेंट ॲप्स भारतात वेगाने उदयास येऊ लागले. अशा संस्थांशी स्पर्धा करणे जवळजवळ अशक्य आहे हे ओळखून सिंग यांनी मोबिक्विकमध्ये गुंतवणूक मिळविण्याचा प्रयत्न केला. त्यांनी बजाज फायनान्सला १०.८३ % भाग विकला. मोबिक्विकच्या वापरकर्त्यांची संख्या १० कोटींपर्यंत वाढल्याने हे पाऊल एक मास्टरस्ट्रोक ठरले. आता त्यांची वार्षिक उलाढाल ८९०.३२ कोटी रुपये आहे, जी २०२३ च्या तुलनेत ५८.६७% वाढली आहे. आज मोबिक्विकचे बाजार भांडवल २३,५६७ कोटी रुपये आहे.