चिंता, निराशा आणि संभ्रम!

दोन :
मुलीची आई
मला सुजाताचा खूप अभिमान वाटला होता. वाटलं होतं माझे संस्कार फळाला आले. पण गेले काही दिवस मात्र मी चिंतेत आहे. सुजाताची आई म्हणून मला तिची काळजी वाटते. सुजाताचं स्थळ कितीतरी मुलं नाकारत आहेत. काही महिन्यांपूर्वी माझी लेक सुजाता आणि माझा भाऊ यांच्यातला संवाद जसाच्या तसा माझ्या डोळ्यांसमोर उभा राहतो.
‘‘तुला टीचिंग लाइनमध्ये जायचंय? अग आयटीमध्ये गेलीस तर धो धो पसे कमावशील. हे कुठले भिकेचे डोहाळे?’’
‘‘नाही पण मामा, मला मुलांना शिकवायचं आहे. मला प्रोफेसर व्हायचं आहे. बाबा वर वर चढत मुख्याध्यापक झाले. आईपण शाळेत शिक्षिका आहे. आईला केवढा मान आहे. गेल्या महिन्यात आम्ही एके ठिकाणी गेलो होतो, तिथे बाबांचा एक विद्यार्थी भेटला होता, आता डॉक्टर झाला आहे. भर रस्त्यात त्यानं बाबांना वाकून नमस्कार केला. तुमच्यामुळेच मी डॉक्टर झालो सर, असंही म्हणाला तो. गेली कित्येक वर्षे आई-बाबा विद्यादानाचं काम करतायेत.’’
‘‘अगं पण पशाशिवाय या जगात कोणी विचारत नाही तुम्हाला. इतकी वर्षे आई-बाबांनी नोकरी केली, पण स्वत:चं घर नाही घेऊ शकले ते.’’
‘‘हो, तुम्ही म्हणता ते मला मान्य आहे. पण माझी महत्त्वाकांक्षा प्रोफेसर होण्याचीच आहे.’’ इति सुजाता.
पण मामा जे म्हणत होता तेच मुलांच्या आया म्हणत आहेत. पण परवाच एक मुलगा तिला भेटायला तयार झाला. पण त्याची अट होती की पहिली भेट बाहेरच व्हायला पाहिजे. खरंतर माझा या गोष्टीला विरोध आहे. पहिली भेट घरी झाली की आमच्या दृष्टिकोनातूनपण मुलाशी बोलता येतं. शिवाय त्याचे आई-वडीलही असतात त्या वेळी. एकूणच घरची संस्कृती समजते. पण या मुलाची ती अट असल्याने मी फारसा विरोध केला नाही.
सुजाता आणि तो दोघेही भेटले बाहेर. पण या मुलानेही तिला मल्टिनॅशनल कंपनीमध्ये काम करायचा आग्रह केला. ती म्हणाली, ‘‘तुला आधीच माहीत होतं ना मी शिक्षण क्षेत्रात आहे. तू भेटायला का आलास?’’
तो म्हणाला, ‘‘मी कदाचित तुला आग्रह केला आणि तू तुझा विचार बदललास तर? मला तू पसंत आहेस. आपण पुढे जाऊ शकतो. आम्ही कॉलेजमध्ये असताना तरुण प्रोफेसरची इतकी टिंगल करायचो, आणि मॅडमवर तर कितीतरी मुलं लाइन मारतात. हे मला माहीत आहे. तर अशी मुलगी कशी चालेल मला?’’
स्पष्ट नकार देऊन सुजाता घरी आली आणि तेव्हा तिचा कमालीचा संताप झाला होता.
माझ्या एका मत्रिणीची मुलगी वकील आहे, तर तिचेही लग्न जमत नाहीये. तिचा वकिलीचा पेशा लग्नाच्या आड येतोय. एका मुलाने तिला तोंडावरच सांगितलं की वकील मुली नेहमी कायद्याच्या भाषेत बोलतात, आणि हल्ली सगळे कायदे महिलांच्या बाजूचे आहेत. तेव्हा हे स्थळ नकोच. मग तिने त्याला विचारले, ‘‘भेटायला कशाला आलास?’’ त्यावर तो थंडपणे म्हणाला, ‘‘तुझे कंपनी कायद्यात स्पेशलायझेशन आहे, असं माझा ग्रह झाला होता म्हणून आलो. तरीही माझे एकूण वकील क्षेत्राबद्दल फारसे चांगले मत नाही.’’ हे ऐकून गप्प बसणारी ती नव्हती. लगेच फाडफाड बोलली, ‘‘तुझे जर हे मत होते तर मला भेटायचेच कशाला? टाइमपास? का मला भेटून हेच सांगायचे होते? तुम्हा मुलांचे काही खरे नाही. स्वत: काही प्रोफाइल वाचणार नाहीत. मग आई म्हणाली भेट हिला, की भेटणार. सगळे ममाज् बॉइज!’’
असे वागणे माझ्या सुजाताला काही कधी जमणार नाही. ती राग काढणार तो आमच्यावर किंवा स्वत:वर.
 समाजाची तथाकथित उच्चशिक्षित वर आणि त्यांचे पालक यांची मानसिकता पाहून अगदी कीव करावीशी वाटते. वाटते, तुम्ही ज्या डिग्य््राा मिळवल्यात त्यात तुमच्या शिक्षकांचा काहीतरी वाटा होता ना? सुजाता तर एका ध्येयाने भारलेली आहे. कसं सांगू तिला की लग्नासाठी तुझी ध्येय बदल. काय करू काही सुचत नाहीये..
एकदा वाटते आपणच मुलीच्या पाठीशी खंबीरपणे उभं राहायला हवं. लागू दे वेळ. थांबावे तिला हवा तसा जोडीदार मिळेपर्यंत.
पण वय वाढत आहे. आताच थोडी थोराड दिसायला लागली आहे. वजनही वाढले आहे. त्यात सासूबाई म्हणतातच, सुजाताचं लग्न झाले की मी डोळे मिटायला मोकळी..
दोन्ही बाजूने विचार येतात. काय करावं, हाच खरा प्रश्न आहे.    
    

आणखी वाचा

पिंपरी : बालविवाहाचा प्रकार आळंदीत उघड

कसे असते महिला नागा साधूंचे जीवन? त्यांचा पेहराव…

पालकांच्या वादात अल्पवयीन मुलांना पारपत्रापासून वंचित ठेवता येणार नाही, उच्च न्यायालयाचा निर्वाळा

आकलन क्षमता कमी असलेल्या महिलेला आई होण्याचा अधिकार नाही का ? उच्च न्यायालयाचा प्रश्न

रायगड जिल्ह्यात अल्पवयीन मुली असुरक्षित; वर्षभरात ७४ प्रकरणे उजेडात

गर्भपाताची मागणी करणाऱ्या पालकांच्या भूमिकेचे आश्चर्य,उच्च न्यायालयाची टिप्पणी; मुलगी गतिमंद असल्याच्या दाव्यावरूनही ताशेरे

‘Sham Marriage’मुळे सरकार चिंतेत; सिंगापूरमध्ये वाढणारा लग्नाचा हा ट्रेंड काय आहे?

वयाच्या अटीमुळे लग्नास अपात्र जोडपे लिव्ह-इन करता पात्र!