पाचशे आणि एक हजार रुपयाच्या नोटा चलनातून बाद करण्याची घोषणा पंतप्रधानांनी केल्यानंतर सुरू झालेला गोंधळ अद्याप पूर्णपणे निस्तरलेला नाही. जुन्या नोटांचे ‘रद्दीकरण’ आणि नवीन नोटांचा तुटवडा यामुळे गेल्या आठवडय़ात देशभर झालेल्या गोंधळाच्या पाश्र्वभूमीवर खरेदी-विक्रीच्या व्यवहारांसाठी कागदी चलनातील पर्यायांवर आता चर्चा होऊ लागली आहे. तसे पाहता मोठय़ा रकमेच्या रोख व्यवहारांना धनादेश, डिमांड ड्राफ्ट हे पर्याय फार आधीपासून अस्तित्वात आहेत. त्यात आता इंटरनेट बँकिंग, मोबाइल बँकिंग या पर्यायांची भर पडली आहे. या माध्यमांतून कितीही मोठय़ा रकमेचे व्यवहार अतिशय सुरक्षितपणे आणि जलद करता येतात. शिवाय एकमेकांपासून कितीही लांब असणाऱ्या व्यक्तीला काही मिनिटांत रक्कम पाठवण्यासाठी इंटरनेट बँकिंग आणि मोबाइल बँकिंग उपयोगी पडत आहे. असे असले तरी छोटय़ा व्यवहारांना, विशेषत: बाजारातील किरकोळ खरेदीसाठी आजही कागदी नोटांचाच वापर होत आहे; परंतु हे व्यवहारही आता मोबाइलवरून करणे शक्य झाले आहे. वाण्याकडून खरेदी केलेल्या शंभरहून कमी रुपयांच्या सामानाचे पैसेही तुम्हाला चुकवता येतील, अशी व्यवस्था असलेले अनेक अॅप्स सध्या स्मार्टफोनवर उपलब्ध आहेत. पेटीएम, फ्रीचार्ज, सायट्रस, ट्रमनी यांसारखे अनेक ‘वॉलेट’ अॅप तुम्हाला अँड्रॉइड किंवा अॅपल स्टोअरवर मिळतील. बाजारात अनेक दुकानांमध्ये असे ‘वॉलेट मनी’ स्वीकारण्याची सुविधा उपलब्ध करून देण्यात आली आहे. त्यातल्या त्यात ‘पेटीएम’ हे अॅप आता बहुतांश ठिकाणी काम करते. या अॅप्सच्या माध्यमातून तुम्ही खिशात नोटा किंवा सुटे पैसे नसतानाही सामानाची खरेदी करू शकता. याशिवाय विविध प्रकारच्या देयकांचा भरणाही या अॅपच्या माध्यमातून करता येतो.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा