लाजिरवाणा विक्रम: सर्वाधिक प्रदूषित देशांमध्ये भारत जगात तिसऱ्या स्थानावर; पहिल्या ५० पैकी ४२ शहरं भारतातील

कशी मोजण्यात आली प्रदूषित हवा?

जगभरातील विविध देशांमधल्या हवेचा दर्जा तपासण्यासाठी पीएम २.५ चं प्रमाण हे मापक वापरण्यात आलं होतं. त्यानुसार भारतात प्रत्येक क्युबिक मीटर क्षेत्रात ५४.४ माक्रोग्रॅम पीएम २.५ चं केंद्रीकरण झाल्याचं निदर्शनास आलं. बांगलादेशमध्ये हे प्रमाण सर्वाधिक म्हणजेच ७९.९ मायक्रोग्रॅम प्रतीक्युबिक मीटर तर त्यापाठोपाठ पाकिस्तानमध्ये हे प्रमाण ७३.७ मायक्रोग्रॅम प्रतीक्युबिक मीटर इतकं आढळून आलं.

सर्वाधिक प्रदूषित ५० शहरांत ४२ भारतीय

दरम्यान, एकीकडे सर्वाधिक प्रदूषित देशांच्या यादीत भारत तिसऱ्या स्थानी असताना दुसरीकडे सर्वाधिक प्रदूषित शहरांच्या यादीत भारतातल्या तब्बल ४२ शहरांचा समावेश आहे. जहभरातलं सर्वाधिक प्रदूषत शहर बिहारमधील बेगुसराय ठरलं असून त्यापाठोपाठ गुवाहाटी व दिल्ली या दोन शहरांचा अनुक्रमे दुसरा व तिसरा क्रमांक लागतो.

२०२३मध्ये बेगुसरायमध्ये प्रती क्युबिक मीटर पीएम २.५ चं प्रमाण ११८.९ मायक्रोग्रॅम इतकं आढळून आलं. गेल्या वर्षी हेच प्रमाण तब्बल १९.७ इतकं कमी होतं. गुवाहाटीमद्ये हेच प्रमाण २०२२ मधील ५१ वरून २०२३ मध्ये तब्बल १०५.४ मायक्रोग्रॅम प्रती क्युबिक मीटर इतकं वाढल्याचं आढळून आलं आहे. दिल्लीत हेच प्रमाण याच काळात ८९.१ वरून ९२.७ मायक्रोग्रॅम प्रती क्युबिक मीटर इतकं वाढल्याचं दिसून आलं आहे.

भारतातील इतर शहरे कोणती?

बेगुसराय, गुवाहाटी आणि दिल्लीव्यतिरिक्त ग्रेटर नोएडा (११), मुझफ्फरनगर (१६), गुरगाव (१७), अराह (१८), दादरी (१९), पाटणा (२०), फरिदाबाद (२५), नोएडा (२६), मीरत (२८), गाझियाबाद (३५) आणि रोहतक (४७) या शहरांचा या यादीत समावेश आहे.

कशी गोळा केली माहिती?

दरम्यान, या सर्वेक्षणासाठी नेमकी माहिती कशी गोळा करण्यात आली, याबाबतही IQAir कडून स्पष्टीकरण देण्यात आलं आहे. या सर्वेक्षणासाठी १३४ देशांमधील ७ हजार ८१२ ठिकाणी उभारण्यात आलेल्या तब्बल ३० हजार एअर स्टेशन्सच्या माध्यमातून माहिती गोळा करण्यात आली.