भारतीय वंशाच्या गीता गोपीनाथ यांची पदोन्नती; आता स्वीकारणार IMFच्या ‘या’ महत्त्वाच्या पदाचा कार्यभार

गीता गोपीनाथ आयएमएफच्या मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ होण्यापूर्वी, त्या हार्वर्ड विद्यापीठाच्या अर्थशास्त्र विभागात आंतरराष्ट्रीय अभ्यास आणि अर्थशास्त्राच्या प्राध्यापक होत्या. गोपीनाथ जानेवारी २०२२ मध्ये हार्वर्ड विद्यापीठात तिच्या शैक्षणिक पदावर परतणार होती. त्यांनी तीन वर्षे आयएमएफचे मुख्य अर्थतज्ज्ञ म्हणून काम केले आहे.

आयएमएफच्या व्यवस्थापकीय संचालक क्रिस्टलिना जॉर्जिएवा म्हणाल्या, “जेफ्री आणि गीता दोघेही उत्तम भागीदार आहेत. जेफ्रीला जाताना पाहून मला वाईट वाटते, पण त्याचवेळी, गीताने आमच्या प्रथम उपव्यवस्थापकीय संचालक म्हणून राहण्याचा आणि नवीन जबाबदारी स्वीकारण्याचा निर्णय घेतल्याचा मला आनंद झाला आहे.”

फंडाच्या कार्यात गोपीनाथ यांचे योगदान आधीपासूनच अपवादात्मक आहे, विशेषत: जागतिक अर्थव्यवस्थेला आणि निधीला आपल्या जीवनातील सर्वात वाईट आर्थिक संकटाच्या वळणांवर नेव्हिगेट करण्यात मदत करण्यात त्यांचे बौद्धिक नेतृत्वामध्ये, असे जॉर्जिएवा म्हणाल्या.

“गोपीनाथ या आयएमएफच्या इतिहासातील पहिल्या महिला मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ आहेत, ज्यांनी सदस्य देश आणि संस्थांमध्ये अनेक मुद्द्यांवर विश्लेषणात्मकदृष्ट्या कठोरपणे काम करून ट्रॅक रेकॉर्डसह आदर आणि प्रशंसा मिळवली आहे,” असे जॉर्जिएवा यांनी म्हटले आहे.

आयएमएफचे व्यवस्थापकीय संचालक म्हणाले की गोपीनाथ यांचे अलीकडील कार्य कोविड-१९ संकट संपवण्यासाठी शक्य तितक्या खर्चात जगाला लसीकरण करण्याचे लक्ष्य निश्चित करणे आहे. आयएमएफने सांगितले की त्यांनी ‘पँडेमिक पेपर’मध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले, ज्यात करोना महामारी कशी संपुष्टात येईल याचा उल्लेख आहे आणि त्या आधारावर जगभरात लसीकरणाचे लक्ष्य निश्चित करण्यात आले.

त्यावर आधारित, आयएमएफ, जागतिक बँक, जागतिक व्यापार संघटना आणि जागतिक आरोग्य संघटना यांच्या नेतृत्वाखाली एक बहुपक्षीय टास्क फोर्स तयार करण्यात आली. टास्क फोर्सचे उद्दिष्ट साथीच्या रोगाचा अंत करणे आणि व्यापार आणि पुरवठ्यातील अडथळे ओळखण्यासाठी आणि कमी आणि कमी-मध्यम-उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये लस वितरणास गती देण्यासाठी लस उत्पादकांसह एक कार्य गट स्थापन करणे आहे.

मैसूरमध्ये जन्म झालेल्या गोपीनाथ हार्वर्ड विद्यापीठामध्ये प्रोफेसर होत्या. तसेच त्या आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीत कार्यरत होत्या. आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीनं एक ऑक्टोबर रोजी त्यांची नियुक्ती जाहीर करताना गीता गोपीनाथ या जागतिक स्तरावरील अव्वल दर्जाच्या अर्थतज्ज्ञ असल्याचे व त्यांना आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रचंड अनुभव असल्याचे गौरवोद्गार काढले होते. आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीमध्ये त्यांनी चांगले नेतृत्वगुण दाखवले असून त्या जगभरातील महिलांसाठीही एक आदर्श असल्याचे आवर्जून नमूद करण्यात आले आहे.