Do you know whales don’t sleep like regular mammals? झोप पूर्ण होणे हे मानवाच्या आरोग्याच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. वेळोवेळी झालेल्या अनेक संशोधनातूनही दररोज आठ तासांची झोप आवश्यक असते असं सिद्ध झालं आहे. आपण अपूर्ण झोप पूर्ण करण्यासाठी अनेक उपाय करत असतो. कधी ट्रेन किंवा बसमध्ये अपूर्ण झोप पूर्ण करतो तर ऑफिसमध्येच एखादी डुलकी काढून झोप आवरती घेतो. साधारणतः असं सांगण्यात येतं की, सामान्य माणूस आपल्या आयुष्यातील एक तृतीयांश वेळ हा झोपण्यात घालवतो. प्राण्यांच्या बाबतीत मात्र झोपेचे प्रमाण थोडं विचित्र आहे. सर्वात जास्त झोपणारा प्राणी हा २४ तासांपैकी २२ तास झोपतो. तेच सर्वात कमी झोपणारा प्राणी म्हणजेच जिराफ हा फक्त दोनच तास झोपतो. आपल्या माणसांप्रमाणेच असे अनेक प्राणी आहेत, ज्यांना दररोज रात्री आठ तास झोप मिळत नाही. जलचर प्राणी आणि भक्षकांपासून पळणारे जंगली प्राणी यांनी ऊर्जा पुनर्संचयित करण्यासाठी शक्य तितक्या लवकर झोपेची गरज असते. असे कोणते प्राणी आहेत, ज्यांच्या झोपण्याच्या पद्धती वेगळ्या आहेत जाणून घेऊयात.
कोआला
जगभरातील सर्वाधिक झोप घेणाऱ्या प्राण्यांमध्ये कोआलाचा पहिला क्रमांक लागतो. दिवसाच्या २४ तासांपैकी हा प्राणी २२ तास झोपतो. प्राणिसंग्रहालयात अभ्यासलेले कोआला दिवसाचे २२ तास झोपतात असे मानले जात होते, परंतु जंगलातील प्राण्यांवर केलेल्या अधिक तपशिलवार अभ्यासातून असे दिसून आले की, ते प्रत्यक्षात दिवसाचे सुमारे १४ तास झोपतात आणि त्यासोबत निरोगी विश्रांती घेतात. हे त्यांच्या आहारामुळे आहे, ज्यामध्ये निलगिरीची पाने असतात, जी पचवण्यासाठी बराच वेळ आणि ऊर्जा घेतात.
डॉल्फिन
डॉल्फिन त्यांच्या मेंदूचा अर्धा भाग बंद करतात, जो विश्रांती घेतो, तर दुसरा अर्धा भाग सतर्क असतो आणि कोणत्याही संभाव्य धोक्यांकडे लक्ष ठेवतो.
शुक्राणू व्हेल
शुक्राणू व्हेल झोपलेले असतानाही पाण्यात उभ्याने बुडबुडे सोडत असतात.
हत्ती
हत्तींना दिवसातून फक्त दोन तास झोप मिळते, जे अजिबात पुरेसे नाही. दिवसभरात ते काही मिनिटे झोपतात, कदाचित यामुळेच त्यांची बहुतेक झोप उभी राहून पूर्ण होते.
वाघ
सर्वात जास्त झोपणाऱ्या प्राण्यांमध्ये वाघाचाही समावेश होतो. वाघ दिवसातील १६ तास झोपतो.
कोणताही जीव फार काळपर्यंत झोपेशिवाय राहू शकत नाही. झोप ही मूळ जीवशास्त्रीय क्रियांसाठी गरजेची असते. संशोधकांच्या अभ्यासानुसार, झोपेमुळे पेशीप्रसार आणि वाढ यासाठी प्रोत्साहन मिळते.