Cooling With Lake Water: उन्हाळ्यात घर, ऑफिसमध्ये थंड राहण्यासाठी एअर कंडिशनर सर्रास वापरले जातात. अर्थात, ते घराच्या आतील वातावरण थंड करतात, परंतु ते पर्यावरणासाठी खूप धोकादायक आहेत. ते धोकादायक वायू उत्सर्जित करते, जे ग्लोबल वॉर्मिंगसाठी जबाबदार आहेत. या समस्येचे गांभीर्य ओळखून जिनिव्हा येथील इमारत थंड करण्यासाठी एक वेगळी पद्धत अवलंबली जात आहे. येथे इमारती थंड करण्यासाठी वातानुकूलित करण्याऐवजी तलावातील पाण्याचा वापर केला जात आहे. होय, आणि यामुळे वीज वापर केवळ ८०% कमी होत नाही तर वातवरणाचे देखील नुकसान होत नाही.
तलावांमध्ये खोलवर थंड पाणी असते
स्विस कंपनी SIG युरोपातील सर्वात मोठ्या अल्पाइन सरोवरात ४५ मीटर खोलीतून पाणी उपसत आहे. या खोलीवर पाण्याचे तापमान ७ ते ८ अंश सेल्सिअस राहते. हे पाणी नंतर स्थानिक इमारतींमधील हीट एक्सचेंजर्समधून जाते, जे इमारतींची उष्णता शोषून घेतात आणि त्यांना थंड करतात. नंतर ते पाणी पुन्हा तलावात सोडले जाते. एअर कंडिशनिंग सिस्टम दरवर्षी मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा खर्च करते. ही प्रक्रिया एअर कंडिशनिंगची गरज दूर करत आहे. ज्यामुळे ऊर्जेची बचतही होऊ शकते.
हेही वाचा : उन्हाच्या झळांपासून सुटका देणारा हा ‘देशी जुगाड’ पाहिलात का? अमिताभ बच्चनही झाले थक्क!
पर्यावरणालाही फायदा होतो
एवढेच नाही तर हिवाळ्यात या यंत्रणेत हिट पंप जोडून गरम पाण्याच्या यंत्रणेने इमारतींनाही उबदार ठेवले जाते. यामुळे कार्बन उत्सर्जनात ८०% घट होते. सध्या, या प्रणालीमध्ये संयुक्त राष्ट्रांचे मुख्यालय, रेड क्रॉसची आंतरराष्ट्रीय समिती आणि संयुक्त राष्ट्र निर्वासित एजन्सीसह ५० इमारतींचा समावेश आहे.
हेही वाचा – श्रीलंकेत विकसित होणार रामायणाच्या खुणा! प्रवाशांना भारतीय रुपये वापरण्याची दिली जाऊ शकते परवानगी
४०% उत्सर्जन इमारतींमधून होते
२०३५ पर्यंत, जिनिव्हामध्ये ३० किलोमीटर नवीन पाईप्स जोडण्याची योजना आहे. यामुळे CO2 उत्सर्जन दरवर्षी ७०,००० टन कमी होईल, जे ७,००० घरांच्या उत्सर्जनाच्या समतुल्य आहे. वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरमच्या मते, जागतिक स्तरावर इमारतींचा वाटा सुमा ४० टक्के पर्यावरण आणि ऊर्जा उत्सर्जन आहे. समस्या सोडवण्यासाठी सर्वच क्षेत्रातून सहकार्य आवश्यक आहे.
२०१८ पर्यंत ही प्रणाली इतकी प्रभावी ठरली आहे की तेव्हापासून जिनिव्हा शहरात केंद्र आणि सात नगर पालिकांपर्यत वाढवला आहे. ५० इमारतींनी याचा लाभ घेतला आणि २०३५ पर्यंत ३५० पेक्षा अधिक इमारत सिस्टम जोडण्याची प्रयत्न करत आहेत.