How to Manage Multiple Fixed Deposit : फिक्स्ड डिपॉझिट (Fixed Deposit) हा अजूनही भारतीयांचा आवडता गुंतवणुकीचा पर्याय आहे. अतिशय कमी जोखीम असलेल्या या गुंतवणुकीत छोट्या-मोठ्या बँकांपासून ते एनबीएफसीपर्यंत त्यांच्या ग्राहकांनाही एफडीची सुविधा उपलब्ध आहे. फिक्स्ड डिपॉझिट हा ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एक लोकप्रिय पर्याय आहे, ज्यांना जास्त व्याज मिळत राहते. ते सुरक्षितता, खात्रीशीर परतावा आणि लवचिकता प्रदान करतात. पण अनेकांना प्रश्न पडतो की, आपण किती एफडी खाती उघडू शकतो? तर याचे उत्तर अगदी सोपे आहे. तुमच्या फिक्स्ड डिपॉझिटच्या संख्येला मर्यादा नाही. पण, एकाहून अधिक एफडी व्यवस्थापित करण्यासाठी काळजीपूर्वक नियोजन आवश्यक आहे. यासाठी तुम्हाला काय माहीत असणे गरजेचे आहे ते जाणून घेऊया…
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
एकापेक्षा अधिक एफडी का उघडायचे?
एकापेक्षा जास्त एफडी (Fixed Deposit) असल्यास अनेक फायदे मिळू शकतात. जसे की,
लिक्विडिटी (Liquidity) : वेगवेगळ्या मॅच्युरिटींसह स्टॅगरिंग एफडी फंडमध्ये नियमित प्रवेश सुनिश्चित करतात.
फ्लेक्सिबिलिटी (Flexibility) : तुम्ही वेगवेगळ्या उद्दिष्टांसाठी, जसे की शिक्षण, प्रवासासाठी निधीचे वाटप करू शकता.
हायर रिटर्न्स (Higher Returns) : वेगवेगळ्या बँका वेगवेगळे व्याज दर देतात. एकाहून अधिक एफडी उघडल्याने तुम्हाला जास्तीत जास्त रिटर्न्स मिळू शकतो.
टॅक्स बेनेफिट्स (कर लाभ) : काही एफडी जसे की, टॅक्स सेव्हिंग फिक्स डिपॉझिस्ट्स आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत कपातीसाठी पात्र असतात.
एकाहून अधिक एफडी (Fixed Deposit) अकाउंट्स उघडण्यापूर्वी पुढील गोष्टी नक्की लक्षात घ्या…
१. गुंतवणुकीचा उद्देश
तुम्ही गुंतवणूक का करत आहात ते सगळ्यात पहिले समजून घ्या. तुम्ही अल्प-मुदतीच्या उद्दिष्टासाठी बचत करत असल्यास, कमी कालावधीची एफडी निवडा. दीर्घकालीन उद्दिष्टांसाठी दीर्घ कालावधीची एफडी निवडा.
२. व्याजदर आणि तिचा कार्यकाळ तपासा
वेगवेगळ्या बँकांद्वारे दिले जाणारे व्याजदर तपासणे ही एक चांगली गोष्ट ठरू शकते. Bankbazaar.com चे सीईओ अधिल शेट्टी सुचवतात की, बँकांमधील व्याजदरांची तुलना करा. अगदी लहान फरकदेखील तुमच्या रिटर्न्सवर लक्षणीय परिणाम करू शकतो. विशेषतः जेव्हा तुमच्याकडे मोठी रक्कम असते तेव्हा स्तब्ध कालावधीची असणारी एफडी निवडा. ही ट्रिक मुदतीपूर्वी एफडी न मोडता तुमच्याकडे आवश्यकतेनुसार कार्यकाळ असल्याची खात्री देते.
३. टॅक्स इम्प्लिकेशन
एफडीवर मिळणारे व्याज करपात्र आहे. आर्थिक वर्षात व्याज ४० हजारपेक्षा जास्त असल्यास (ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ५० हजार), बँक कर वजा (TDS) करते. विनाकारण हा उंबरठा ओलांडला जाऊ नये म्हणून तुमच्या गुंतवणुकीचे नियोजन करा
४. मुदतपूर्वी पैसे काढणे
मुदतपूर्वी पैसे काढण्यासाठी बँका दंड आकारतात. तुमच्याकडे अनेक एफडी असल्यास तुम्ही इतरांना त्रास न देता त्यापैकी एकातून पैसे काढू शकता.
५. सुविधा
प्रत्येक एफडीसाठी तुम्ही लाभार्थी (नॉमिनी) ठेवला आहे ना याची खात्री करा. यामुळे तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांना अनपेक्षित प्रसंगांच्या वेळी निधीचा दावा करणे सोपे होते.
एकाहून अधिक एफडी (Fixed Deposit) कशा हाताळायच्या?
१. रेकॉर्ड ठेवा : एक स्प्रेडशीट किंवा एखाद्या ॲपमध्ये तुमच्या एफडीचे अकाउंट नंबर, डिपॉझिट अमाऊंट्स, इंटरेस्ट रेट्स, मॅच्युरिटी डेट्स लिहून ठेवा.
२. स्टॅगर्ड मॅच्युरिटीच्या तारखा : सगळ्या एफडीच्या एकच मॅच्युर तारखा ठेवू नका.
३. ऑटो रिन्यूअल : तुम्हाला त्वरित निधीची आवश्यकता नसल्यास, स्वयं-नूतनीकरणाची निवड करा. हे तुमचे पैसे मॅन्युअल हस्तक्षेपाशिवाय गुंतवून ठेवते.
४. पुन्हा गुंतवणूक करा : मॅच्युरिटी झाल्यावर तुमच्या गरजांचे मूल्यांकन करा. तुम्हाला यापुढे निधीची आवश्यकता नसल्यास, नवीन FD किंवा अन्य पर्यायामध्ये पुन्हा गुंतवणूक करण्याचा विचार करा.
प्रश्न : तुम्ही वेगवेगळ्या बँकांमधून एफडी (Fixed Deposit) उघडू शकता का?
उत्तर : हो
डिपॉझिट इन्शुरन्स : डिपॉझिट इन्शुरन्स आणि क्रेडिट गॅरंटी कॉर्पोरेशन (DICGC) प्रति बँक पाच लाखांपर्यंत इन्शुरन्स डिपॉझिट करते. बँकांमध्ये एफडी विभाजित केल्याने उच्च कव्हरेज सुनिश्चित होते.
उत्तम व्याजदर : वेगवेगळ्या बँका वेगवेगळे दर देतात. एकाहून अधिक एफडी उघडणे तुम्हाला सर्वोत्तम सुरक्षित फायदे देण्यात मदत करते.
कमी जोखीम : बँकांमध्ये विविधीकरण केल्याने कोणत्याही एका बँकेला आर्थिक अडचणीचा सामना करावा लागला तरी इतर बँकेतील तुमचे एफडी सुरक्षित राहतील.
बँक ग्राहक म्हणून तुम्ही तुम्हाला पाहिजे तितक्या एफडी उघडू शकता. मुख्य म्हणजे त्यांना तुमच्या आर्थिक उद्दिष्टांसह संरेखित करणे गरजेचे आहे. तुमच्या कार्यकाळाची योजना करा, बँकांमध्ये विविधता आणा आणि कर परिणामांबद्दल जागरूक रहा. काळजीपूर्वक व्यवस्थापनासह, एफडी तुमची बचत वाढवण्यासाठी एक स्थिर आणि विश्वासार्ह मार्ग देऊ शकतात.
एकापेक्षा अधिक एफडी का उघडायचे?
एकापेक्षा जास्त एफडी (Fixed Deposit) असल्यास अनेक फायदे मिळू शकतात. जसे की,
लिक्विडिटी (Liquidity) : वेगवेगळ्या मॅच्युरिटींसह स्टॅगरिंग एफडी फंडमध्ये नियमित प्रवेश सुनिश्चित करतात.
फ्लेक्सिबिलिटी (Flexibility) : तुम्ही वेगवेगळ्या उद्दिष्टांसाठी, जसे की शिक्षण, प्रवासासाठी निधीचे वाटप करू शकता.
हायर रिटर्न्स (Higher Returns) : वेगवेगळ्या बँका वेगवेगळे व्याज दर देतात. एकाहून अधिक एफडी उघडल्याने तुम्हाला जास्तीत जास्त रिटर्न्स मिळू शकतो.
टॅक्स बेनेफिट्स (कर लाभ) : काही एफडी जसे की, टॅक्स सेव्हिंग फिक्स डिपॉझिस्ट्स आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत कपातीसाठी पात्र असतात.
एकाहून अधिक एफडी (Fixed Deposit) अकाउंट्स उघडण्यापूर्वी पुढील गोष्टी नक्की लक्षात घ्या…
१. गुंतवणुकीचा उद्देश
तुम्ही गुंतवणूक का करत आहात ते सगळ्यात पहिले समजून घ्या. तुम्ही अल्प-मुदतीच्या उद्दिष्टासाठी बचत करत असल्यास, कमी कालावधीची एफडी निवडा. दीर्घकालीन उद्दिष्टांसाठी दीर्घ कालावधीची एफडी निवडा.
२. व्याजदर आणि तिचा कार्यकाळ तपासा
वेगवेगळ्या बँकांद्वारे दिले जाणारे व्याजदर तपासणे ही एक चांगली गोष्ट ठरू शकते. Bankbazaar.com चे सीईओ अधिल शेट्टी सुचवतात की, बँकांमधील व्याजदरांची तुलना करा. अगदी लहान फरकदेखील तुमच्या रिटर्न्सवर लक्षणीय परिणाम करू शकतो. विशेषतः जेव्हा तुमच्याकडे मोठी रक्कम असते तेव्हा स्तब्ध कालावधीची असणारी एफडी निवडा. ही ट्रिक मुदतीपूर्वी एफडी न मोडता तुमच्याकडे आवश्यकतेनुसार कार्यकाळ असल्याची खात्री देते.
३. टॅक्स इम्प्लिकेशन
एफडीवर मिळणारे व्याज करपात्र आहे. आर्थिक वर्षात व्याज ४० हजारपेक्षा जास्त असल्यास (ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ५० हजार), बँक कर वजा (TDS) करते. विनाकारण हा उंबरठा ओलांडला जाऊ नये म्हणून तुमच्या गुंतवणुकीचे नियोजन करा
४. मुदतपूर्वी पैसे काढणे
मुदतपूर्वी पैसे काढण्यासाठी बँका दंड आकारतात. तुमच्याकडे अनेक एफडी असल्यास तुम्ही इतरांना त्रास न देता त्यापैकी एकातून पैसे काढू शकता.
५. सुविधा
प्रत्येक एफडीसाठी तुम्ही लाभार्थी (नॉमिनी) ठेवला आहे ना याची खात्री करा. यामुळे तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांना अनपेक्षित प्रसंगांच्या वेळी निधीचा दावा करणे सोपे होते.
एकाहून अधिक एफडी (Fixed Deposit) कशा हाताळायच्या?
१. रेकॉर्ड ठेवा : एक स्प्रेडशीट किंवा एखाद्या ॲपमध्ये तुमच्या एफडीचे अकाउंट नंबर, डिपॉझिट अमाऊंट्स, इंटरेस्ट रेट्स, मॅच्युरिटी डेट्स लिहून ठेवा.
२. स्टॅगर्ड मॅच्युरिटीच्या तारखा : सगळ्या एफडीच्या एकच मॅच्युर तारखा ठेवू नका.
३. ऑटो रिन्यूअल : तुम्हाला त्वरित निधीची आवश्यकता नसल्यास, स्वयं-नूतनीकरणाची निवड करा. हे तुमचे पैसे मॅन्युअल हस्तक्षेपाशिवाय गुंतवून ठेवते.
४. पुन्हा गुंतवणूक करा : मॅच्युरिटी झाल्यावर तुमच्या गरजांचे मूल्यांकन करा. तुम्हाला यापुढे निधीची आवश्यकता नसल्यास, नवीन FD किंवा अन्य पर्यायामध्ये पुन्हा गुंतवणूक करण्याचा विचार करा.
प्रश्न : तुम्ही वेगवेगळ्या बँकांमधून एफडी (Fixed Deposit) उघडू शकता का?
उत्तर : हो
डिपॉझिट इन्शुरन्स : डिपॉझिट इन्शुरन्स आणि क्रेडिट गॅरंटी कॉर्पोरेशन (DICGC) प्रति बँक पाच लाखांपर्यंत इन्शुरन्स डिपॉझिट करते. बँकांमध्ये एफडी विभाजित केल्याने उच्च कव्हरेज सुनिश्चित होते.
उत्तम व्याजदर : वेगवेगळ्या बँका वेगवेगळे दर देतात. एकाहून अधिक एफडी उघडणे तुम्हाला सर्वोत्तम सुरक्षित फायदे देण्यात मदत करते.
कमी जोखीम : बँकांमध्ये विविधीकरण केल्याने कोणत्याही एका बँकेला आर्थिक अडचणीचा सामना करावा लागला तरी इतर बँकेतील तुमचे एफडी सुरक्षित राहतील.
बँक ग्राहक म्हणून तुम्ही तुम्हाला पाहिजे तितक्या एफडी उघडू शकता. मुख्य म्हणजे त्यांना तुमच्या आर्थिक उद्दिष्टांसह संरेखित करणे गरजेचे आहे. तुमच्या कार्यकाळाची योजना करा, बँकांमध्ये विविधता आणा आणि कर परिणामांबद्दल जागरूक रहा. काळजीपूर्वक व्यवस्थापनासह, एफडी तुमची बचत वाढवण्यासाठी एक स्थिर आणि विश्वासार्ह मार्ग देऊ शकतात.
