शाळा हा आपल्या प्रत्येकाच्या आयुष्यातला अविभाज्य घटक. शाळेत जाऊन जे शिक्षण मिळतं त्यावर पुढे आपण आपल्या आयुष्याचा पाया पक्का करत असतो. शाळा आपल्या प्रत्येकाच्या आयुष्यात जितकीच महत्त्वाची तितकंच महत्त्वाचं असतं दप्तर. एक काळ असा होता की दप्तरं ही आत्ता इतकी मॉडर्न आणि जड झालेली नव्हती. इतकंच काय त्याला सॅक असं नावही आलं नव्हतं. चौकोनी दप्तर असायचं. त्याआधी तर पिशवीतून वह्या पुस्तकं घेऊन शाळेत विद्यार्थी जात असत. ज्यांच्या घरातली परिस्थिती बरी असे ते विद्यार्थी पेटी किंवा दप्तर आणत. मात्र दप्तर हा शब्द मराठी भाषेत कसा आला माहित आहे?

दप्तर शब्द मराठी भाषेत कसा आला?

लेखी कागद बांधून ठेवण्याचं फडकं म्हणजे फारसी भाषेतलं दफ्तर. मराठीत त्यावरुनच शब्द तयार झाला दप्तर. मुलांच्या या दप्तरात पुस्तकं आणि वह्या असतात. इतिहासात डोकावलं तर दप्तराचा उपयोग नेमका याच कामासाठी म्हणजेच लेखी कागद ज्या कापडी फडक्यात बांधून ठेवले जात त्याला दप्तर म्हटलं जातं. फारसी भाषेतला हा शब्द दफ्तर होता. मराठी भाषेत दफ्तरचं दप्तर झालं. इतकंच नाही तर दप्तर सांभाळण्यासाठी जे अधिकारी असत त्यांना दफ्तरदार/दप्तरदार म्हणत. आजही हे आडनाव मराठीत आढळतं. देविका दफ्तरदार हे अभिनेत्रीचं नाव आपल्याला चांगलंच परिचित आहे.

tula shikvin changalach dhada adhipati defends mother akshara feels helpless
भुवनेश्वरीचा डाव यशस्वी! अक्षरा घर सोडून जाणार? अधिपतीने धरले आईचे पाय; म्हणाला, “आमच्या आईसाहेब…”
nana patekar reacts on allu arjun arrest
अल्लू अर्जुनच्या अटक प्रकरणावर नाना पाटेकर म्हणाले, “कोणाला…
Nikki Giovanni
व्यक्तिवेध : निक्की जियोव्हानी
News About Osho
Osho : आचार्य रजनीश अर्थात ओशो कोण होते? त्यांच्या विषयीची ही रहस्यं तुम्हाला ठाऊक आहेत का?
leopard's mouth got stuck in the water pot
“लोक म्हणतात त्याला कर्माचे फळ मिळाले…”, कळशीत अडकलं बिबट्याचं तोंड अन् असं काही झालं; VIDEO पाहून नेटकरी करतायत कमेंट्स
benefits of eating saunf before bed
रात्रभर झोप लागत नाही? झोपण्यापूर्वी ‘हे’ खा; शांत झोप लागेल अन् तणावही होईल दूर
Salman Khan
‘दबंग’ रिलोडेड लाइव्ह कॉन्सर्टसाठी सलमान खान सज्ज; म्हणाला, “स्टेजवर जाण्याआधी कपडे…”
Oxford University picks brain rot as word of the year
अग्रलेख : भाषेची तहान…

‘दफ्तर’ या फारसी शब्दात आहे ‘दप्तर’ या शब्दाचा उगम

फारसीतल्या दफ्तर या शब्दात आपल्या मराठीतल्या दप्तर या शब्दाचा उगम आढळतो. सदानंद कदम लिखित ‘कहाणी शब्दांची’ या पुस्तकात ही माहिती दिली आहे. बघा इतके दिवस आपण सगळ्यांनी हे दप्तर पाठीवर बाळगलं आहे. दप्तराचं ओझं कमी करा वगैरे सारखे बातम्यांचे मथळेही वाचले आहेत, पण हा शब्द मूळ फारसीतून आलाय माहित होतं का? नाही ना… मग चला आता सगळ्यांना सांगा दप्तर शब्द मराठी भाषेत कुठून आलाय. सांगायचं नसेल तर ही लिंक पाठवा ते स्वतःच उघडून वाचतील.

Story img Loader