Maharashtra Police Ranks Constable to DGP : महाराष्ट्र पोलीस दलाची स्थापना १८२७ साली झाली. राज्यात कायदा आणि सुव्यवस्था राखण्यासाठी ब्रिटिश राजवटीत या पोलीस दलाची सुरुवात करण्यात आली होती. महाराष्ट्र पोलीस दलाची रचना विविध विभागांमध्ये विभागलेली आहे, जसे की गुन्हेगारी शाखा, महिला शाखा, सायबर क्राइम, वाहतूक विभाग इत्यादी. महाराष्ट्र पोलीस दलाचे मुख्यालय मुंबईत आहे आणि राज्यभरात अनेक पोलीस ठाणी कार्यरत आहेत. महाराष्ट्र पोलीस विभागाची रचना विविध स्तरांमध्ये विभागली आहे, ज्यामध्ये मुख्यालय, जिल्हा स्तर, आणि स्थानिक स्तर यांचा समावेश आहे.
राज्य पोलीस महासंचालक (DGP) हे महाराष्ट्र पोलीस दलाचे सर्वोच्च अधिकारी असतात, जे संपूर्ण राज्यात पोलीस दलाचं नेतृत्व करतात. तर अतिरिक्त महासंचालक (Addl. DGP) हे विविध विभागांचं नियंत्रण आणि देखरेख करतात. प्रादेशिक पोलीस महानिरीक्षक (IG) विविध विभागांमध्ये विभागीय कार्यांचा समन्वय साधतात. जिल्हा पोलीस अधीक्षक (SP) हे प्रत्येक जिल्ह्यातील पोलीस दलाचा कारभार सांभाळतात. त्यांच्याबरोबर पोलीस उपअधीक्षकही असतात. जिल्ह्यातील वेगवेगळे विभाग या उपअधीक्षकांना विभागून दिलेले असतात. अनेक पोलीस ठाणी ही पोलीस उपाधीक्षकांच्या अंतर्गत येतात. तर पोलीस निरीक्षक हे पोलीस ठाण्याचे प्रमुख असतात. प्रत्येक पोलीस ठाण्यात काही पोलीस उपनिरीक्षक, सहाय्यक पोलीस उपनिरीक्षक, हेड कॉन्स्टेबल व पोलीस नाईकही असतात. प्रत्येकाला वेगवेगळ्या जबाबदाऱ्या दिलेल्या असतात.
हे ही वाचा >> सीआयडी अर्थात गुन्हे अन्वेषण विभाग काय आहे? या विभागाचे मुख्य काम कोणते?
महाराष्ट्र पोलीस दलातील पदं
- पोलीस महासंचालक (डीजीपी – Director general of police)
- अतिरिक्त पोलीस महासंचालक (अ‍ॅडिशनल डीजीपी – Additional Director general of police)
- पोलीस महानिरीक्षक (आयजी – Inspector general of police)
- पोलीस उपमहानिरीक्षक (डीआयजी – Deputy inspector general of police)
- वरिष्ठ पोलीस अधीक्षक (एसएसपी – Senior superintendent of police)
- पोलीस अधीक्षक (एसपी – superintendent of police)
- पोलीस उपाधीक्षक (डीएसपी – Deputy superintendent of police)
- सहाय्यक पोलीस अधीक्षक (एएसपी – Assistant superintendent of police)
- पोलीस निरीक्षक (पीआय – Police Inspector)
- सहाय्यक पोलीस निरीक्षक (एपीआय – Assistant Police inspector)
- पोलीस उपनिरीक्षक (एसआय – Sub-inspector)
- सहाय्यक पोलीस उपनिरीक्षक (एएसआय – Assistant sub-inspector)
- हेड कॉन्स्टेबल – Head constable
- पोलीस नाईक – Police Naik
- पोलीस कॉन्स्टेबल – Police constable
महाराष्ट्र पोलीस दलाची वेगवेगळी कामे
कायदा आणि सुव्यवस्था: जनतेच्या सुरक्षेसाठी कार्य करणे.
गुन्हेगारी अन्वेषण: गुन्हेगारांचे अन्वेषण आणि अटक करणे.
महिला सुरक्षा: महिलांच्या हक्कांचे रक्षण करणे.
सामाजिक जागरूकता : जनतेला कायद्याबद्दल जागरूक करणे.
