पावसाळ्याला सुरुवात झाली आहे. पावसाळा म्हटलं म्हणजे विजा कडाडणे आलेच. पाऊस पडायला सुरुवात झाली की वीज पडण्याचा धोका ही वाढतो. अशावेळी वीज पडून मृत्यू झाल्याच्या बातम्या वारंवार कानावर येतात. दरवर्षी वीज पडून कितीतरी लोकांना आपला जीव गमवावा लागतो. शेतकरी आणि जनावरं यांना वीज पडल्यामुळे आपला जीव गमवावा लागतो. झाडं, इमारती यांचंही नुकसान होतं. अनेकांच्या संपत्तीचे नुकसान होते. दरवर्षी वीज कोसळून जीवित व वित्त हानी होत असते. मग अशा स्थितीत जगातल्या कोणत्या भागात वीज जास्त प्रमाणात पडतात, तुम्हाला माहिती आहे का? चला तर जाणून घेऊया…
‘या’ ठिकाणी सर्वाधिक वीज पडते
पृथ्वीच्या विषुववृत्ताजवळच्या भागात विजेसंबंधीच्या घटना जास्त प्रमाणात घडतात. अशा परिस्थितीत, जगातील सर्वाधिक वीज पडण्याच्या घटना दक्षिण अमेरिकेतील व्हेनेझुएला येथे असलेल्या ‘माराकाइबो’ सरोवरात घडतात. या हॉटस्पॉटवर विजेची घनता २३२.५२ आहे. या दराच्या घनतेचा स्पष्ट अर्थ असा आहे की, या भागात दरवर्षी प्रत्येक चौरस किलोमीटरच्या त्रिज्येमध्ये २३२.५२ वेळा विजा पडतात. याशिवाय जगात अशी अनेक ठिकाणे आहेत, जिथे वीज पडण्याच्या घटना सर्वाधिक घडतात.
(हे ही वाचा : पावसाच्या पाण्यामुळे कारचे नुकसान झाल्यास कोणत्या प्रकारचा विमा तुमचे पैसे वाचवेल माहितीये? घ्या जाणून )
या ठिकाणी मोठ्या प्रमाणावर वीज पडण्याच्या घटना घडत असून पर्यटकांना येथे विशेष खबरदारी घ्यावी लागते. काही शास्त्रज्ञांच्या मते, आर्द्रता, तापमान आणि स्थान यामुळे येथे सर्वाधिक वीज पडण्याच्या घटना घडतात. येथे दक्षिणेला अँडीज पर्वत आहे. अँडीजमधून थंड हवा आणि कॅरिबियनमधून येणारी आर्द्र हवा यांचे अभिसरण सतत संवहन चक्र निर्माण करते. जसजशी उबदार हवा वाढते तसतशी ती थंड होते आणि घनरूप होते, ज्यामुळे उंच ढग तयार होतात, ज्यामुळे विद्युत क्रियाकलापांसाठी वातावरण तयार होते. यामुळेच परिसरात वारंवार वीज कोसळण्याचे प्रकार घडत आहेत.
व्हेनेझुएलाच्या मध्यभागी लेक माराकाइबो हे एक नैसर्गिक आश्चर्य आहे! त्याच्या अद्वितीय पर्यावरणीय वैशिष्ट्यांसह तलाव जगभरातील पर्यटकांना आकर्षित करतो. तथापि, केवळ सौंदर्य किंवा वन्यजीवांनीच या तलावाला प्रतिष्ठा मिळवून दिली नाही; परंतु विजेच्या विलक्षण घटनेमुळे ते पृथ्वीवरील सर्वात जास्त वीज कोसळणारे स्थान बनले आहे.
जगातील ‘या’ भागात विजेची भीती कायम
याशिवाय जगात अशी अनेक क्षेत्रे आहेत जिथे वीज पडण्याची भीती असते. मध्य आफ्रिकेतील काँगो या प्रदेशातही विजेच्या हालचालींची वारंवारता सर्वाधिक आहे. डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक ऑफ काँगोमधील अनेक भाग अशा घटनांनी असुरक्षित आहेत. याशिवाय दक्षिण अमेरिका, हिमालयीन प्रदेश, सेंट्रल फ्लोरिडा, अर्जेंटिना आणि कोलंबिया, इंडोनेशिया आणि मलेशियामध्येही विजांच्या सर्वाधिक हालचालींची नोंद आहे.
