जागतिक सरडा दिवस दरवर्षी १४ ऑगस्ट रोजी साजरा केला जातो. जागतिक सरडा दिवस हा संपूर्ण दिवस सरडा साजरा करण्याबद्दल आहे. सरड्याच्या जवळपास ५६०० प्रजाती आज जिवंत आहेत, आणि त्यापैकी बऱ्याच प्रजाती धोक्यात आलेल्या प्रजाती आहेत. मुख्यतः शहरातील लोक घरात आलेल्या सरड्यांचा तिरस्कार करतात आणि त्यांना कीटक मानतात. परिणामी, ते त्यांच्यावर घातक कीटक नियंत्रक औषधेही मारतात.
जागतिक सरडा दिनाचा इतिहास
जागतिक सरडा दिनाचा निर्माता किंवा संस्थापक अद्याप अज्ञात आहे. सरडे हे थंड रक्ताचे सरपटणारे प्राणी आहेत जे शहरापासून ते अॅमेझोनच्या रेनफॉरेस्टपर्यंत जगभरात अनेक ठिकाणी दिसून येतात. सरड्यांच्या विविध प्रजाती वेगवेगळ्या प्रकारचे अन्न खातात. यापैकी काही दुर्मिळ जाती अशा आहेत ज्यांचा अभ्यास करणेही कठीण आहे. ज्यामुळे त्यांच्या जीवशास्त्र आणि सवयींवर वैज्ञानिक संशोधनाची कमतरता आहे. हे सामान्य ज्ञान आहे की सरडे पकडले गेले तर त्यांची शेपटी सोडतील आणि पूर्णपणे हानी न करता पळून जातील. त्यांची शेपटी साधारणपणे परत वाढते, परंतु मूळ शेपटीइतकी सहजतेने नाही. सरड्याची मनोरंजक वैशिष्ट्य म्हणजे समोरच्याला गोंधळवण्यासाठी त्यांच्या डोळ्यांमधून रक्त काढू शकतात आणि त्यांच्यापासून स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी भक्षकांना परावृत्त करू शकतात.
सरड्यांबद्दल मनोरंजक तथ्ये
१. सरड्यांच्या सुमारे ६,००० प्रजाती आहेत.
२. अंटार्क्टिका वगळता प्रत्येक खंडात सरडे आढळतात.
३. सरड्यांच्या बहुतेक प्रजाती त्यांच्या अन्नातून पाणी शोषून घेतात, याचा अर्थ त्यांना पाण्याजवळ असण्याची गरज नाही.
४. सरडे थंड रक्ताचे असतात, याचा अर्थ त्यांना जगण्यासाठी सूर्यप्रकाशाची आवश्यकता असते.
५. सरडाच्या आहारामध्ये झुडपे, कीटक आणि लहान प्राण्यांची अंडी यासह विविध खाद्यपदार्थ असतात.
६. सरडे आकारात दोन इंच लांबीपासून अकरा फुटांपर्यंत आहेत.
७. सरडाची शेपटी असते जी पुन्हा निर्माण होते, म्हणजे जर एक तुटली तर दुसरी वाढते. जेव्हा धोक्याची जाणीव होते, सरडा लगेच त्याच्या शेपटीला सोडून देतो.
८. काही सरड्यांना रंग बदलता येण्याचं वैशिष्ट्य आहे. ते त्यांचा रंग बदलून आसपासच्या वातावरणात मिसळतात.