अमेरिकेतील राष्ट्राध्यक्ष पदाच्या निवडणुका नुकत्याच पार पडल्या. डोनाल्ड ट्रम्प या निवडणुकीत विजयी झाले. मात्र, त्यांच्या विजयाचा आनंद प्रत्येकाला नाही. अमेरिकेत असे अनेक नागरिक आहेत, जे त्यांच्या विजयाने नाराज आहेत. काही महिला तर ट्रम्प यांना मतदान करणाऱ्या पुरुषांबरोबर लग्न करण्यासही नकार देत आहेत, तर अनेक जण देश सोडून जाणार असल्याचे सांगताना दिसत आहेत. याचाच फायदा इटलीसारख्या काही देशांनी घेतला आहे. इटलीतील एका गावात अमेरिकेतल्या नागरिकांना एक खास ऑफर दिली जात आहे. सार्डिनियाच्या नयनरम्य ग्रामीण भागात वसलेल्या ओल्लोलाई या प्राचीन शहराने अलीकडेच जागतिक राजकारणामुळे त्रस्त झालेल्या अमेरिकेतील नागरिकांना केवळ एक डॉलर म्हणजेच ८४ रुपयांत घर मिळणार असल्याचे सांगितले आहे. ‘लाईव्ह इन ओल्लोलाय’ असा उपक्रम सुरू केला आहे. हे इटालियन गाव इतके स्वस्त घरे का देत आहे? घर कसे विकत घेता येईल? नेमका यामागील उद्देश काय? त्याविषयी जाणून घेऊ.
इटलीत ८४ रुपयांत घर
कॉस्मोपॉलिटन करिअरच्या शोधात इटलीतील तरुण मोठ्या प्रमाणात शहरांमध्ये स्थलांतरित होत असल्याने, इटलीच्या अनेक नयनरम्य ग्रामीण खेड्यांमधील लोकसंख्येत लक्षणीय घट होत आहे. तरुण रहिवाशांच्या कमतरतेमुळे, बऱ्याच वृद्ध इटालियन लोकांकडे त्यांची घरे रिकामी पडली आहेत. गेल्या शतकात ओलोलाईची लोकसंख्या २,२५० वरून केवळ १,१५० रहिवाशांपर्यंत कमी झाली आहे; ज्यात दरवर्षी फक्त बोटावर मोजण्याइतकी मुले जन्माला येतात. परिणामी, वृद्ध रहिवासी त्यांच्या मालमत्ता स्थानिक अधिकाऱ्यांकडे सोपवतात, जे त्यांच्या मालमत्तेचे काय करायचे ते ठरवतात. दरम्यान, लोकसंख्या घटत चाललेल्या या भागात वारसाहक्क मिळवणाऱ्या तरुण पिढ्यांचा अनेकदा स्थलांतर करण्याचा कोणताही हेतू नसतो, असे ‘द इंडिपेंडंट’ने वृत्त दिले आहे.
हेही वाचा : मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन प्रकल्प अडचणीत?
इटलीमध्ये दुसरे घर असल्यास करही भरावा लागतो, त्यामुळे या न वापरलेल्या मालमत्तेची स्वस्तात विक्री करणे त्यांच्या देखभालीपेक्षा अधिक फायदेशीर ठरू शकते, त्यामुळेच ओलोलाई आणि इतर २० हून अधिक इटालियन शहरे एक करार ऑफर करत आहेत; ज्यात घरांची किंमत केवळ एक डॉलरच्या घरात आहे. इटलीची योजना अशी आहे की, ही घरे सुधारून ती विकत घेतल्याने गावांना दीर्घकालीन लाभ मिळतील. नवीन रहिवाशांचा ओघ स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यासाठी, स्थानिक शेतीला आधार देण्यास, नोकऱ्या निर्माण करण्यास आणि बुटिक हॉटेल्स किंवा भाड्याने घरे तयार करून पर्यटनाला चालना देण्यास मदत करेल.
अमेरिकेलाच ही ऑफर का दिली जात आहे?
२०२४ च्या अध्यक्षीय निवडणुकीत डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या विजयानंतर अनेक नाराज अमेरिकन नागरिक देश सोडू पाहत आहेत आणि ओलोलाई या इटालियन गावाने यात संधी शोधली आहे. ५ नोव्हेंबरच्या निवडणुकीच्या निकालानंतर, गावाने अमेरिकन नागरिकांना लक्ष्य करणारी एक वेबसाइट सुरू केली आहे. “जागतिक राजकारणामुळे तुम्ही थकलेले आहात का? नवीन संधी मिळवताना अधिक संतुलित जीवनशैली स्वीकारण्याचा विचार करत आहात?,” असे या वेबसाइटवर लिहिण्यात आले आहे. “सार्डिनियाच्या आश्चर्यकारक नंदनवनात येण्याची वेळ आली आहे,” असेही वेबसाइटवर पुढे दिले गेले आहे. तेथील अधिकारी फ्रान्सिस्को कोलंबूने ‘सीएनएन’ला सांगितले की, वेबसाइट विशेषतः अमेरिकन लोकांना आकर्षित करण्यासाठी डिझाइन केली गेली आहे, कारण त्यांचा असा विश्वास आहे की ते आपल्या समुदायाचे पुनरुज्जीवन करण्यात मदत करण्यासाठी सर्वोत्तम लोक आहेत. “आम्ही अर्थातच इतर देशांतील लोकांना अर्ज करण्यास बंदी घालू शकत नाही, परंतु अमेरिकन लोकांकडे आम्ही विशेष लक्ष केंद्रित केले आहे,” असे ते पुढे म्हणाले.
यासाठी आतापर्यंत वेबसाइटवर ३८,००० विनंत्या प्राप्त झाल्याचीदेखील माहिती आहे. कोलंबू म्हणाले की, प्रशासनाने संभाव्य खरेदीदारांना प्रक्रियेद्वारे मार्गदर्शन करण्यासाठी एक समर्पित टीमदेखील तयार केली आहे. ही टीम उपलब्ध घरांच्या खाजगी टूरची व्यवस्था करण्यापासून ते कंत्राटदार आणि बिल्डर्स शोधण्यात मदत करणे आणि आवश्यक कागदपत्रे हातळण्याचे काम करते. परंतु, नवीन रहिवाशांना आकर्षित करण्यासाठी ओलोलाईने आकर्षक ऑफर देण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. २०१८ मध्ये गावाने रनडाउन प्रॉपर्टीज फक्त एक युरोमध्ये विकल्या आणि स्थलांतरितांना एका डॉलरमध्ये रिक्त कार्यक्षेत्र देऊ केले. त्या बदल्यात त्यांना समाजासाठी एखादी कलाकृती किंवा पुस्तक असे काहीतरी तयार करायचे होते.
परंतु, पुनरुज्जीवनाच्या योजना स्थानिक अधिकाऱ्यांनी अपेक्षित केल्याप्रमाणे पूर्ण झाल्या नाहीत. २०१८ पासून फक्त १० घरे एका युरोमध्ये विकली गेली आहेत आणि नूतनीकरण केले गेले आहे, असे कोलंबूने ‘सीएनएन’ला सांगितले. “गाव अर्धे रिकामे आहे, आमच्याकडे अजूनही जवळपास १०० रिकामी स्वस्त घरे संभाव्यतः विक्रीसाठी आहेत. आम्ही त्या सर्वांची यादी केली आहे आणि लवकरच खरेदीदारांना पाहता येण्यासाठी यांचे फोटो ऑनलाइन उपलब्ध असतील,” असे ते म्हणाले.
‘सीएनएन’ने दिलेल्या महितीनुसार, अमेरिकेतील अर्जदारांसाठी शून्य लोकसंख्याशास्त्रीय आवश्यकता आहे; हे सर्व वयोगटातील लोक, पेन्शनधारक, दुर्गम कामगार किंवा उद्योजक असू शकतात, ज्यांना गावात एक छोटासा व्यवसाय उघडायचा आहे. कोलंबू म्हणाले की, अमेरिकेचे पासपोर्ट असणे ही पूर्व शर्त नाही, परंतु अमेरिकन लोकांना इतर राष्ट्रीयत्वाच्या संभाव्य अर्जदारांपेक्षा प्राधान्य मिळेल. “अर्थात, आम्ही नुकतेच निवडून आलेल्या एका अमेरिकेच्या अध्यक्षाचे नाव सांगू शकत नाही, परंतु आम्हा सर्वांना माहीत आहे की ते असे आहे की ज्यांच्यापासून अनेक अमेरिकन आता दूर होऊन देश सोडू इच्छितात,” असेही कोलंबो यांनी सांगितले.
इटलीत ८४ रुपयांत घर
कॉस्मोपॉलिटन करिअरच्या शोधात इटलीतील तरुण मोठ्या प्रमाणात शहरांमध्ये स्थलांतरित होत असल्याने, इटलीच्या अनेक नयनरम्य ग्रामीण खेड्यांमधील लोकसंख्येत लक्षणीय घट होत आहे. तरुण रहिवाशांच्या कमतरतेमुळे, बऱ्याच वृद्ध इटालियन लोकांकडे त्यांची घरे रिकामी पडली आहेत. गेल्या शतकात ओलोलाईची लोकसंख्या २,२५० वरून केवळ १,१५० रहिवाशांपर्यंत कमी झाली आहे; ज्यात दरवर्षी फक्त बोटावर मोजण्याइतकी मुले जन्माला येतात. परिणामी, वृद्ध रहिवासी त्यांच्या मालमत्ता स्थानिक अधिकाऱ्यांकडे सोपवतात, जे त्यांच्या मालमत्तेचे काय करायचे ते ठरवतात. दरम्यान, लोकसंख्या घटत चाललेल्या या भागात वारसाहक्क मिळवणाऱ्या तरुण पिढ्यांचा अनेकदा स्थलांतर करण्याचा कोणताही हेतू नसतो, असे ‘द इंडिपेंडंट’ने वृत्त दिले आहे.
हेही वाचा : मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन प्रकल्प अडचणीत?
इटलीमध्ये दुसरे घर असल्यास करही भरावा लागतो, त्यामुळे या न वापरलेल्या मालमत्तेची स्वस्तात विक्री करणे त्यांच्या देखभालीपेक्षा अधिक फायदेशीर ठरू शकते, त्यामुळेच ओलोलाई आणि इतर २० हून अधिक इटालियन शहरे एक करार ऑफर करत आहेत; ज्यात घरांची किंमत केवळ एक डॉलरच्या घरात आहे. इटलीची योजना अशी आहे की, ही घरे सुधारून ती विकत घेतल्याने गावांना दीर्घकालीन लाभ मिळतील. नवीन रहिवाशांचा ओघ स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यासाठी, स्थानिक शेतीला आधार देण्यास, नोकऱ्या निर्माण करण्यास आणि बुटिक हॉटेल्स किंवा भाड्याने घरे तयार करून पर्यटनाला चालना देण्यास मदत करेल.
अमेरिकेलाच ही ऑफर का दिली जात आहे?
२०२४ च्या अध्यक्षीय निवडणुकीत डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या विजयानंतर अनेक नाराज अमेरिकन नागरिक देश सोडू पाहत आहेत आणि ओलोलाई या इटालियन गावाने यात संधी शोधली आहे. ५ नोव्हेंबरच्या निवडणुकीच्या निकालानंतर, गावाने अमेरिकन नागरिकांना लक्ष्य करणारी एक वेबसाइट सुरू केली आहे. “जागतिक राजकारणामुळे तुम्ही थकलेले आहात का? नवीन संधी मिळवताना अधिक संतुलित जीवनशैली स्वीकारण्याचा विचार करत आहात?,” असे या वेबसाइटवर लिहिण्यात आले आहे. “सार्डिनियाच्या आश्चर्यकारक नंदनवनात येण्याची वेळ आली आहे,” असेही वेबसाइटवर पुढे दिले गेले आहे. तेथील अधिकारी फ्रान्सिस्को कोलंबूने ‘सीएनएन’ला सांगितले की, वेबसाइट विशेषतः अमेरिकन लोकांना आकर्षित करण्यासाठी डिझाइन केली गेली आहे, कारण त्यांचा असा विश्वास आहे की ते आपल्या समुदायाचे पुनरुज्जीवन करण्यात मदत करण्यासाठी सर्वोत्तम लोक आहेत. “आम्ही अर्थातच इतर देशांतील लोकांना अर्ज करण्यास बंदी घालू शकत नाही, परंतु अमेरिकन लोकांकडे आम्ही विशेष लक्ष केंद्रित केले आहे,” असे ते पुढे म्हणाले.
यासाठी आतापर्यंत वेबसाइटवर ३८,००० विनंत्या प्राप्त झाल्याचीदेखील माहिती आहे. कोलंबू म्हणाले की, प्रशासनाने संभाव्य खरेदीदारांना प्रक्रियेद्वारे मार्गदर्शन करण्यासाठी एक समर्पित टीमदेखील तयार केली आहे. ही टीम उपलब्ध घरांच्या खाजगी टूरची व्यवस्था करण्यापासून ते कंत्राटदार आणि बिल्डर्स शोधण्यात मदत करणे आणि आवश्यक कागदपत्रे हातळण्याचे काम करते. परंतु, नवीन रहिवाशांना आकर्षित करण्यासाठी ओलोलाईने आकर्षक ऑफर देण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. २०१८ मध्ये गावाने रनडाउन प्रॉपर्टीज फक्त एक युरोमध्ये विकल्या आणि स्थलांतरितांना एका डॉलरमध्ये रिक्त कार्यक्षेत्र देऊ केले. त्या बदल्यात त्यांना समाजासाठी एखादी कलाकृती किंवा पुस्तक असे काहीतरी तयार करायचे होते.
परंतु, पुनरुज्जीवनाच्या योजना स्थानिक अधिकाऱ्यांनी अपेक्षित केल्याप्रमाणे पूर्ण झाल्या नाहीत. २०१८ पासून फक्त १० घरे एका युरोमध्ये विकली गेली आहेत आणि नूतनीकरण केले गेले आहे, असे कोलंबूने ‘सीएनएन’ला सांगितले. “गाव अर्धे रिकामे आहे, आमच्याकडे अजूनही जवळपास १०० रिकामी स्वस्त घरे संभाव्यतः विक्रीसाठी आहेत. आम्ही त्या सर्वांची यादी केली आहे आणि लवकरच खरेदीदारांना पाहता येण्यासाठी यांचे फोटो ऑनलाइन उपलब्ध असतील,” असे ते म्हणाले.
‘सीएनएन’ने दिलेल्या महितीनुसार, अमेरिकेतील अर्जदारांसाठी शून्य लोकसंख्याशास्त्रीय आवश्यकता आहे; हे सर्व वयोगटातील लोक, पेन्शनधारक, दुर्गम कामगार किंवा उद्योजक असू शकतात, ज्यांना गावात एक छोटासा व्यवसाय उघडायचा आहे. कोलंबू म्हणाले की, अमेरिकेचे पासपोर्ट असणे ही पूर्व शर्त नाही, परंतु अमेरिकन लोकांना इतर राष्ट्रीयत्वाच्या संभाव्य अर्जदारांपेक्षा प्राधान्य मिळेल. “अर्थात, आम्ही नुकतेच निवडून आलेल्या एका अमेरिकेच्या अध्यक्षाचे नाव सांगू शकत नाही, परंतु आम्हा सर्वांना माहीत आहे की ते असे आहे की ज्यांच्यापासून अनेक अमेरिकन आता दूर होऊन देश सोडू इच्छितात,” असेही कोलंबो यांनी सांगितले.
