विश्लेषण : भारताची ध्वज संहिता काय आहे? केंद्र सरकारने यामध्ये नेमके कोणते बदल केले आहेत

हेही वाचा- विश्लेषण : लोकांनी बँकांमधून पैसे काढू नयेत म्हणून चिनी सरकारने बँकांबाहेर तैनात केले रणगाडे? चीनमध्ये नेमकं चाललंय तरी काय?

आणखी वाचा

खासगी व्यक्तींच्या नियुक्तीस मनाई; मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या निर्णयाने मंत्र्यांना धक्का

Pompeii: २५०० वर्षांपूर्वी भारतीय लक्ष्मी इटलीमध्ये कशी पोहोचली?

राज्य निवडणूक आयुक्तपदाचा आज निर्णय; नितीन करीर, राजीव जलोटा, राजगोपाल देवरा स्पर्धेत

संजय गांधी उद्यान अतिक्रमणमुक्तच हवे, उच्च न्यायालयाचे राज्य सरकारला खडेबोल

स्वयंविनियामक संस्थेतील प्रतिनिधींची आता दोन वर्षांसाठीच नियुक्ती, दोन वर्षांनंतर प्रतिनिधी बदलावे लागणार

राज्य चालवावे नेटके…

विश्लेषण : वाहतूक नियम मोडणारे दाखवा नि बक्षीस मिळवा… व्हिएतनाममधील अनोख्या उपायाची भारतातही नेटकऱ्यांमध्ये काय चर्चा?

राज्यपाल नामनिर्देशित आमदारांच्या नियुक्तीचे प्रकरण: निर्णय न घेण्याची राज्यपालांची भूमिका खेदजनक, उच्च न्यायालयाची टिप्पणी

भारतीय ध्वज काय आहे आणि यात कोणते बदल केले आहे

२० जुलै २०२२ रोजी केंद्र सरकारच्या आदेशानंतर भारतीय ध्वज संहिता, २००२ मध्ये सुधारणा करण्यात आली आहे. त्यानंतर, आता दिवस रात्र म्हणजे २४ तास तिरंगा फडकवण्याची परवानगी देण्यात आली आहे. यापूर्वी केवळ सुर्यादय ते सुर्यास्तापर्यंतच तिरंगा फडकवण्याची परवानगी होती. एवढचं नाही तर सुधारीत नियमांनुसार सार्वजनिक ठिकाणी किंवा नागरिकांच्या निवास्थानी तिरंगा फडकवण्याची परवानगी देण्यात आली आहे.
तसेच यापूर्वी हाताने विणलेल्या किंवा हाताने तयार केलेल्या राष्ट्रध्वजालाच परवानगी होती. तसेच मशीनवर आणि पॉलिस्टरने बनवलेले राष्ट्रध्वज वापरण्यास परवानगी नव्हती. मात्र, आता कापूस, रेशीम, खादीसोबत पॉलिस्टरचा वापर करुन मशीनवर बनवलेल्या ध्वजाला वंदन करता येणार आहे.

हेही वाचा- विश्लेषण: आखाती देशांमध्ये भारतीय मजूर मृत्युमुखी का पडतायत?

केंद्र सरकारची ‘हर घर तिरंगा मोहीम’ काय आहे ?

केंद्र सरकारची ‘हर घर तिरंगा मोहिमे’अंतर्गत १३ ते १५ ऑगस्ट दरम्यान प्रत्येक भारतीय नागरिकाने आपल्या घराच्या गच्चीवर तिरंगा फडकवण्याचे आवाहन पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी देशवासियांना केले आहे. या आवाहनानंतर २० कोटीहून अधिक या मोहिमेत सहभाग घेतील, असा दावा केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांनी केला आहे. या मोहिमेत सरकारी आणि खासगी आस्थापनेही सहभाग घेणार आहेत. या मोहिमेसाठी प्रशासनाकडून जोरदार तयारी सुरू आहे. यासाठी नोडल अधिकाऱ्यांचीही नियुक्ती करण्यात आली आहे. यासाठी केंद्र सरकारने तीन प्रकारचे ध्वज तयार करण्याची व्यवस्था केली आहे. हे ध्वज पोस्ट ऑफिसमध्ये उपलब्ध असतील. तसेच लोक ऑनलाइनच्या माध्यमातूनही तिरंगा खरेदी करु शकतात.

या गोष्टींचे भान ठेवण्याची गरज

ध्वजाचा वापर कोणत्याही व्यावसायिक कारणांसाठी केला जाऊ नये. कोणत्याही व्यक्तीला किंवा वस्तूला सलामी देण्यासाठी ध्वज उतरवला जाऊ नये. ध्वजाचा वापर गणवेश किंवा पोशाख म्हणून करू नये. रुमाल, उशी किंवा इतर कोणत्याही ड्रेसवर तिरंगा छापता येणार नाही. तसेच इमारत झाकण्यासाठी ध्वजाचा वापर केला जाऊ नये. ध्वजावर कोणतीही जाहिरात किंवा सूचना लिहण्यास बंदी घालण्यात आली आहे. ध्वजाचा वापर वाहन किंवा छताला झाकण्यासाठी केला जाऊ नये. दुसरा कोणताही ध्वज भारतीय ध्वजाच्या समान उंचीवर किंवा त्यापेक्षा जास्त उंचीवर फडकवला जाणार नाही याची काळजी घेणे गरजेचे आहे.