भारतीय लष्कराच्या इतिहासात फिल्ड मार्शल सॅम हॉर्मूसजी फर्मजी जमशेदजी माणेकशा (१९१४-२००८) यांचे वेगळे आणि महत्त्वाचे स्थान आहे. सॅम माणेकशा यांना सॅम बहादूर या नावानेही ओळखले जात होते. याच नावाने त्यांच्या आयुष्यावर बेतलेल्या चित्रपटाचे प्रदर्शन आज होत आहे. अतुलनीय शौर्य आणि तल्लख विनोदबुद्धी असलेल्या माणेकशा चार दशकांच्या लष्करी सेवेत पाच युद्धांना सामोरे गेले. स्वातंत्र्यपूर्व काळात दुसऱ्या महायुद्धापासून ते १९७१ च्या पाक युद्धात त्यांची महत्त्वाची भूमिका होती. १९७१ च्या पाक युद्धात फिल्ड मार्शल असलेल्या माणेकशा यांच्या नेतृत्वात भारताचा निर्णायक विजय झाला होता. माणेकशा यांचा इतिहास आज त्यांच्यावरील चरित्रपटाच्या माध्यमातून समोर येत आहे. पण, जर १९४७ साली त्यांनी मुहम्मद अली जिना यांचा प्रस्ताव स्वीकारला असता तर भारताचा पुढील इतिहास बदलला असता का? असा प्रश्न निर्माण होतो.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
