२१ नोव्हेंबर १९५६ सालची संध्याकाळ होती. सकाळपासूनच काहीतरी अघटित घडणार याची चाहूल अनेकांना लागली होती. परंतु आता काहीही झाले तरी मागे हटून चालणारे नव्हतेच. आज फ्लोरा फाऊंटनमधून पाण्याचे कारंजे नाही तर रक्ताच्या धारा वाहणार होत्या… मुंबादेवीच्या तलवारीने रक्त चाखलेल्या मुंबारक राक्षसाचा वेढा परत एकदा मुंबईला पडणार होता… आणि घडायचे तेच झाले! राज्यपुनर्रचना आयोगाने महाराष्ट्राला मुंबई देण्याचे नाकारले. सरकारच्या या निर्णयाला विरोध करण्यासाठी सामान्यांचा विशाल मोर्चा निघणार होता व त्याचा शेवट फ्लोरा फाऊंटनच्या आवारात होणार होता. म्हणूनच सरकारकडून जमावबंदी आदेश जारी करण्यात आला होता. या जमावबंदीला न जुमानता प्रचंड संख्येने मराठीजन फ्लोरा फाऊंटेनच्या परिसरात जमा झाले. मोर्च्याला हुसकावून लावण्यात पोलिसांना अपयश येत होते. आपल्याच लोकांवर लाठीहल्ला करण्याचे आणि नंतर गोळीबाराचे आदेश पोलिसांना देण्यात आले. शांततापूर्वक आंदोलन करणाऱ्या आंदोलनकांवर दिसताक्षणी गोळ्या घालण्याचे हे आदेश तत्कालीन मुख्यमंत्री मोरारजी देसाई यांनी दिले होते. गोळ्या घातल्या जात होत्या, रक्ताच्या नद्या वाहत होत्या. गोळ्या संपत आल्या पण झेलणारे संपत नव्हते. हे केवळ मुंबईतच घडले असे नाही; तर पुणे, नाशिक, बेळगाव, निपाणी या भागातही घडत होते. विशेष म्हणजे यात लहान मुलांचाही समावेश होता.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा