Indore Pitch Rating: भारत आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यात इंदोरमध्ये खेळल्या गेलेल्या तिसऱ्या कसोटी सामन्याची खेळपट्टी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेने (ICC) ‘खराब’ खेळपट्ट्यांच्या श्रेणीत ठेवली आहे. यानंतर बीसीसीआयने १४ मार्च रोजी या निर्णयाविरोधात अपील केले होते. आता बीसीसीआयच्या आवाहनावर आयसीसीने खेळपट्टीचे रेटिंग बदलून नवा निर्णय दिला आहे. ICC ने इंदोरच्या होळकर स्टेडियमच्या खेळपट्टीचे रेटिंग ‘खराब’ वरून ‘सरासरीपेक्षा कमी’ केले आहे.
भारताला पराभवाला सामोरे जावे लागले
भारत आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यातील बॉर्डर-गावसकर ट्रॉफी मालिकेतील तिसरी कसोटी इंदूरमध्ये तीन दिवसांत संपली. ICC खेळपट्टी आणि आऊटफिल्ड मॉनिटरिंग प्रक्रियेअंतर्गत इंदूर येथील खेळपट्टी खराब मानली गेली. दोन्ही संघांच्या फिरकीपटूंना पहिल्या दिवसाच्या सुरुवातीपासूनच फिरकीसाठी अनुकूल पृष्ठभागामुळे खूप मदत झाली. पहिल्या दिवशी १४ पैकी १३ विकेट फिरकीपटूंनी घेतल्या.
संपूर्ण सामन्यात पडलेल्या ३१ पैकी २६ विकेट फिरकीपटूंनी घेतल्या, तर फक्त चार वेगवान गोलंदाजांच्या हाती गेल्या. एक फलंदाज धावबाद झाला. या कसोटीत ऑस्ट्रेलियाने स्टीव्ह स्मिथच्या नेतृत्वाखाली भारताचा पराभव केला. या विजयासह ऑस्ट्रेलियाने वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपच्या अंतिम फेरीसाठी पात्रता मिळवली आहे. मात्र, टीम इंडियाने चार सामन्यांची कसोटी मालिका २-१ अशी जिंकली. अहमदाबादमध्ये खेळलेली शेवटची कसोटी अनिर्णित राहिली.
आयसीसीने तीन डिमेरिट पॉइंट दिले, त्यात बदल करण्यात आला
होळकर स्टेडियमला आयसीसीने तीन डिमेरिट गुण दिले होते. खेळपट्टीबाबत सामनाधिकारी ख्रिस ब्रॉड यांना अहवाल सादर केल्यानंतर आणि भारतीय कर्णधार रोहित शर्मा, ऑस्ट्रेलियन कर्णधार स्टीव्ह स्मिथ यांच्याशी चर्चा केल्यानंतर परिषदेने हा निर्णय घेतला. यानंतर बीसीसीआयने आयसीसीच्या निर्णयाविरोधात अपील केले. आयसीसीच्या द्विसदस्यीय पॅनेलने या प्रकरणाची तपासणी करून निर्णयाचा आढावा घेतल्यानंतर खेळपट्टीचे रेटिंग बदलले आहे. आता रेटिंगमधील बदलामुळे डिमेरिट पॉइंट्सही कमी झाले आहेत. तीन डिमेरिट पॉइंट्सऐवजी आता खेळपट्टीला फक्त एक डिमेरिट पॉइंट मिळाला आहे.
सामनाधिकारी ख्रिस ब्रॉड काय म्हणाले?
खेळपट्टीवर बोलताना सामनाधिकारी ख्रिस ब्रॉड म्हणाले, “खेळपट्टी खूप कोरडी होती. तिला बॅट आणि बॉलमध्ये संतुलन राखता आले नाही. खेळपट्टीवर सुरुवातीपासूनच फिरकीपटूंचे वर्चस्व होते. सामन्यातील पाचवा चेंडू खेळपट्टीच्या पृष्ठभागावरुन गेला. तसेच, होळकर स्टेडियमच्या खेळपट्टीवर सीमची फारशी हालचाल नव्हती. संपूर्ण सामन्यात जास्त आणि असमान उसळी होती.”
इंदोर स्टेडियमवरील निलंबनाचा धोकाही टळला
ICC खेळपट्टी आणि आऊटफिल्ड मॉनिटरिंग प्रक्रियेनुसार, जर एखाद्या खेळपट्टीला पाच वर्षांच्या रोलिंग कालावधीत पाच किंवा त्याहून अधिक डिमेरिट पॉइंट्स मिळतात, तर त्याला १२ महिन्यांच्या कालावधीसाठी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटचे आयोजन करण्यापासून निलंबित केले जाते. अशा स्थितीत होळकर स्टेडियमला तीन डिमेरिट गुण मिळाले, ते आता एक झाले आहेत. त्यामुळे निलंबनाचा धोकाही टळला आहे.
इंदोरच्या नेहरू स्टेडियमवर बंदी घालण्यात आली आहे
खराब खेळपट्ट्यांमुळे इंदूरचे यापूर्वीही नुकसान झाले आहे. होळकर स्टेडियमशिवाय क्रिकेटसाठी नेहरू स्टेडियमही होते. २५ डिसेंबर १९९७ रोजी नेहरू स्टेडियमवर भारत आणि श्रीलंका यांच्यात एकदिवसीय सामना खेळला गेला, जो अवघ्या १८ चेंडूंनंतर रद्द करण्यात आला. श्रीलंकेचा तत्कालीन कर्णधार अर्जुन रणतुंगा याने खेळपट्टी योग्य प्रकारे तयार नसल्याचा आरोप करून त्यावर खेळण्यास नकार दिला होता. यानंतर आयसीसीने या स्टेडियमवर बंदी घातली होती. अशा स्थितीत शहरात आंतरराष्ट्रीय सामने होणे बंद झाले होते.
आयसीसी या पाच आधारांवर खेळपट्ट्यांना रेटिंग देते
खुप छान
चांगले
सरासरी
सरासरीपेक्षा कमी
गरीब
अयोग्य
भारताला पराभवाला सामोरे जावे लागले
भारत आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यातील बॉर्डर-गावसकर ट्रॉफी मालिकेतील तिसरी कसोटी इंदूरमध्ये तीन दिवसांत संपली. ICC खेळपट्टी आणि आऊटफिल्ड मॉनिटरिंग प्रक्रियेअंतर्गत इंदूर येथील खेळपट्टी खराब मानली गेली. दोन्ही संघांच्या फिरकीपटूंना पहिल्या दिवसाच्या सुरुवातीपासूनच फिरकीसाठी अनुकूल पृष्ठभागामुळे खूप मदत झाली. पहिल्या दिवशी १४ पैकी १३ विकेट फिरकीपटूंनी घेतल्या.
संपूर्ण सामन्यात पडलेल्या ३१ पैकी २६ विकेट फिरकीपटूंनी घेतल्या, तर फक्त चार वेगवान गोलंदाजांच्या हाती गेल्या. एक फलंदाज धावबाद झाला. या कसोटीत ऑस्ट्रेलियाने स्टीव्ह स्मिथच्या नेतृत्वाखाली भारताचा पराभव केला. या विजयासह ऑस्ट्रेलियाने वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपच्या अंतिम फेरीसाठी पात्रता मिळवली आहे. मात्र, टीम इंडियाने चार सामन्यांची कसोटी मालिका २-१ अशी जिंकली. अहमदाबादमध्ये खेळलेली शेवटची कसोटी अनिर्णित राहिली.
आयसीसीने तीन डिमेरिट पॉइंट दिले, त्यात बदल करण्यात आला
होळकर स्टेडियमला आयसीसीने तीन डिमेरिट गुण दिले होते. खेळपट्टीबाबत सामनाधिकारी ख्रिस ब्रॉड यांना अहवाल सादर केल्यानंतर आणि भारतीय कर्णधार रोहित शर्मा, ऑस्ट्रेलियन कर्णधार स्टीव्ह स्मिथ यांच्याशी चर्चा केल्यानंतर परिषदेने हा निर्णय घेतला. यानंतर बीसीसीआयने आयसीसीच्या निर्णयाविरोधात अपील केले. आयसीसीच्या द्विसदस्यीय पॅनेलने या प्रकरणाची तपासणी करून निर्णयाचा आढावा घेतल्यानंतर खेळपट्टीचे रेटिंग बदलले आहे. आता रेटिंगमधील बदलामुळे डिमेरिट पॉइंट्सही कमी झाले आहेत. तीन डिमेरिट पॉइंट्सऐवजी आता खेळपट्टीला फक्त एक डिमेरिट पॉइंट मिळाला आहे.
सामनाधिकारी ख्रिस ब्रॉड काय म्हणाले?
खेळपट्टीवर बोलताना सामनाधिकारी ख्रिस ब्रॉड म्हणाले, “खेळपट्टी खूप कोरडी होती. तिला बॅट आणि बॉलमध्ये संतुलन राखता आले नाही. खेळपट्टीवर सुरुवातीपासूनच फिरकीपटूंचे वर्चस्व होते. सामन्यातील पाचवा चेंडू खेळपट्टीच्या पृष्ठभागावरुन गेला. तसेच, होळकर स्टेडियमच्या खेळपट्टीवर सीमची फारशी हालचाल नव्हती. संपूर्ण सामन्यात जास्त आणि असमान उसळी होती.”
इंदोर स्टेडियमवरील निलंबनाचा धोकाही टळला
ICC खेळपट्टी आणि आऊटफिल्ड मॉनिटरिंग प्रक्रियेनुसार, जर एखाद्या खेळपट्टीला पाच वर्षांच्या रोलिंग कालावधीत पाच किंवा त्याहून अधिक डिमेरिट पॉइंट्स मिळतात, तर त्याला १२ महिन्यांच्या कालावधीसाठी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटचे आयोजन करण्यापासून निलंबित केले जाते. अशा स्थितीत होळकर स्टेडियमला तीन डिमेरिट गुण मिळाले, ते आता एक झाले आहेत. त्यामुळे निलंबनाचा धोकाही टळला आहे.
इंदोरच्या नेहरू स्टेडियमवर बंदी घालण्यात आली आहे
खराब खेळपट्ट्यांमुळे इंदूरचे यापूर्वीही नुकसान झाले आहे. होळकर स्टेडियमशिवाय क्रिकेटसाठी नेहरू स्टेडियमही होते. २५ डिसेंबर १९९७ रोजी नेहरू स्टेडियमवर भारत आणि श्रीलंका यांच्यात एकदिवसीय सामना खेळला गेला, जो अवघ्या १८ चेंडूंनंतर रद्द करण्यात आला. श्रीलंकेचा तत्कालीन कर्णधार अर्जुन रणतुंगा याने खेळपट्टी योग्य प्रकारे तयार नसल्याचा आरोप करून त्यावर खेळण्यास नकार दिला होता. यानंतर आयसीसीने या स्टेडियमवर बंदी घातली होती. अशा स्थितीत शहरात आंतरराष्ट्रीय सामने होणे बंद झाले होते.
आयसीसी या पाच आधारांवर खेळपट्ट्यांना रेटिंग देते
खुप छान
चांगले
सरासरी
सरासरीपेक्षा कमी
गरीब
अयोग्य