National Sports Day 2024: २९ ऑगस्ट हा दिवस देशभरात राष्ट्रीय क्रीडा दिन म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस हॉकीचे जादूगार म्हणून ओळखले जाणारे महान खेळाडू मेजर ध्यानचंद यांच्या जयंतीनिमित्त साजरा केला जातो. मेजर ध्यानचंद यांनी ऑलिम्पिकपासून अनेक महत्त्वाच्या स्पर्धांमध्ये देशाला हॉकीमध्ये विजय मिळवून देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. मेजर ध्यानचंद यांचे क्रीडा क्षेत्रातील समर्पण आणि योगदान लक्षात घेऊन आजचा दिवस देशात राष्ट्रीय क्रीडा दिन म्हणून घोषित करण्यात आला.
हॉकीचे जादूगार म्हणून ओळखले जाणारे मेजर ध्यानचंद यांचा जन्म २९ ऑगस्ट १९०५ रोजी झाला आणि त्यांच्या सन्मानार्थ हा दिवस राष्ट्रीय क्रीडा दिन म्हणून घोषित करण्यात आला. हॉकीमध्ये ऑलिम्पिक सुवर्णपदक मिळवून देण्यात त्यांनी सर्वात महत्त्वाची भूमिका बजावली आणि आपल्या कारकिर्दीत ५०० हून अधिक गोल केले. राष्ट्रीय क्रीडा दिनानिमित्त देशाचे राष्ट्रपती क्रीडा क्षेत्रात योगदान देणाऱ्या खेळाडूंचा गौरव करतात. खेलरत्न पुरस्काराला आता अधिकृतपणे मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार म्हटले जाते.
National Sports Day 2024: राष्ट्रीय क्रीडा दिनाचे महत्त्व
राष्ट्रीय क्रीडा दिन साजरा करण्यामागचा उद्देश देशातील जनतेला खेळाचे महत्त्व आणि खेळाडूंच्या योगदानाची जाणीव करून देणे आणि खेळांना प्रोत्साहन देणे हा आहे. खेळामुळे लोक केवळ शारीरिकदृष्ट्या तंदुरुस्त राहत नाहीत तर देशात एकता आणि बंधुता वाढीस लागते.
National Sports Day 2024: कोण आहेत मेजर ध्यानचंद?
मेजर ध्यानचंद यांचा जन्म २९ ऑगस्ट १९०५ साली झाला. भारताच्या स्वातंत्र्यपूर्व काळात ते एक प्रमुख हॉकीपटू होते. १९२८, १९३२आणि १९३६ उन्हाळी ऑलिम्पिकमध्ये भारताच्या ऑलिम्पिक सुवर्णपदकांची पहिली हॅटट्रिक करण्यात त्यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली. सिंग यांनी आपल्या हॉकी कारकीर्दीची सुरुवात ब्रिटीश इंडियन आर्मी रेजिमेंटल संघातून केली, जिथे त्यांनी रात्रीच्या वेळेत सराव केला आणि १९२८च्या ऑलिम्पिकसाठी भारतीय हॉकी संघासाठी त्यांना बोलावण्यात आले.
हॉकी खेळाची समज आणि त्यांची कामगिरी पाहता त्यांना हॉकीचे जादूगार म्हणून ओळखले जाऊ लागले. १९२६ ते १९४८ या त्यांच्या हॉकी कारकिर्दीत त्यांनी उत्कृष्ट कामगिरी करत सर्वकाळातील महान हॉकी खेळाडूंपैकी एक ठरले. १९५६ मध्ये भारतीय सैन्याच्या पंजाब रेजिमेंटमध्ये मेजर म्हणून सेवानिवृत्त झाल्यावर त्यांना पद्मभूषण हा तिसरा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार मिळाला. याव्यतिरिक्त, त्यांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानाचा सन्मान करण्यासाठी, २०१२ मध्ये भारत सरकारने त्यांची जयंती दरवर्षी राष्ट्रीय क्रीडा दिन म्हणून साजरी करण्याचा निर्णय घेतला.
National Sports Day 2024: महत्त्व आणि उत्सव
मेजर ध्यानचंद यांचा वारसा खेळाडूंना प्रेरणा देत आला आहे आणि राष्ट्रीय क्रीडा दिन खेळातील शिस्त, संघ आणि राष्ट्रीय अभिमान वाढवण्यासाठी खेळांच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. २०१८ मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी खेलो इंडिया ही स्कीम या दिवशीच जाहीर केली होती. राष्ट्रीय क्रीडा दिनी भारतीय खेळाडूंच्या कर्तृत्वाचा गौरव केला जातो. भारताचे राष्ट्रपती यादिवशी प्रतिष्ठित क्रीडा पुरस्कार प्रदान करतात, त्यापैकी एक मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार, हा देशातील सर्वोच्च क्रीडा सन्मान आहे.