पश्चिम या शब्दाचा एक अर्थ आहे पाठीमागची बाजू. या आसनात मानेपासून पायांच्या घोटय़ापर्यंत शरीराच्या पाठीमागच्या भागास ताण मिळतो. त्यामुळे या आसनाला पश्चिमोत्तानासन असे म्हणतात. या आसनामुळे पोट व पाठीचे स्नायू बळकट होतात. पचनसंस्था कार्यक्षम होते.
कसे करावे?
’ दोन्ही पाय समोर सरळ करून बसावे. पायांचे अंगठे व टाचा जुळवून घ्याव्या. हात कंबरेच्या दोन्ही बाजूस ठेवावे. मान सरळ व नजर समोर असावी.
’ थोडे समोर वाकून हनुवटी जमिनीला समांतर ठेवून कंबरेतून वाकून डाव्या हाताने डाव्या पायाचा अंगठा पकडावा आणि उजव्या हाताने उजव्या पायाचा अंगठा पकडावा.
’ श्वास सोडत आणखी पुढे वाकून कपाळ गुडघ्याला टेकवण्याचा प्रयत्न करा. मात्र हे करताना कपाळ जबरदस्तीने गुडघ्याला लावण्याचा प्रयत्न करू नये किंवा गुडघे वर उचलून कपाळाला लावण्याचा प्रयत्न करू नये.
’ हाताचे कोपर जमिनीला टेकवण्याचा प्रयत्न करावा. संथ श्वास चालू ठेवावा.
’ थोडा वेळ या स्थितीत राहा. हळूहळू हाताची पकड सोडून पूर्वस्थितीत या.