सध्या सुट्टीचा हंगाम सुरु आहे. पावसाळ्याचा आनंद लुटण्यासाठी लोक सुट्टी घेऊन अनेक ठिकाणी फिरायला जात आहेत. पण आजकाल काही लोक कामातून वेळ काढून सुट्टी घेऊन जीवनाचा पुरेपूर आनंद घेण्यास टाळाटाळ करतात. नुकत्याच झालेल्या एका संशोधनातून असे दिसून आले आहे की आयर्लंडमधील पाचपैकी एक व्यक्ती त्यांना मिळणारी वार्षिक सुट्टी घेत नाही. यूकेमध्ये, अलीकडच्या दोन वर्षांत, पाचपैकी दोन नोकरदारांनी कमी रजा घेतली आहे.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
आपले जीवन पूर्ण आणि योग्य जगण्यासाठी आपल्या कामातून वेळ काढणे आपल्या सर्वांसाठी महत्त्वाचे आहे, परंतु असे अनेक मुद्दे आहेत जे आपल्याला वार्षिक सुट्टी घेण्यापासून परावृत्त करू शकतात. उदाहरणार्थ, काही लोकांना भीती वाटते की कामातून वेळ काढल्याने कामापासून पूर्णपणे मानसिक अलिप्तता येईल. लोकांच्या मनात अशीही भीती असते की, सुट्टीच्या दिवसातही कामाचा विचार आपल्याला सतावत राहील.
वास्तविक, ही गोष्ट बर्‍याच लोकांना काम करत राहण्यासाठी प्रोत्साहन देते. विशेषत: जे लोक त्यांच्या कामाबद्दल उत्कट आहेत, त्यांच्यामध्ये ही एक सामान्य प्रवृत्ती आहे. त्यांच्या विचारांवर ते नियंत्रण ठेवू शकत नसल्यामुळे या भावना प्रबळ होऊ शकतात. अशी विचारसरणी असणारे लोक सुट्टी मागायलाही घाबरतात किंवा बॉस काही दिवस सुट्टी देत असतील तर हे लोक सुट्टीच्या दिवशी कुठेही फिरायलाही जात नाहीत.
रात्री प्रकाशात झोपण्याची सवय ठरू शकते अनेक आजारांचे कारण; जाणून घ्या तज्ज्ञ काय सांगतात
लोक कामातून वेळ काढत नाहीत याचे आणखी एक कारण म्हणजे त्यांना असे वाटते की सुट्टीच्या दिवसातही त्यांना विश्रांती मिळणार नाही. हे त्यांच्या परिस्थितीमुळे किंवा त्यांनी वेळ घालवण्याच्या पद्धतींबद्दल केलेल्या निवडीमुळे असू शकते. विशेषतः, कौटुंबिक सुट्ट्या खूप तणावपूर्ण असतात, कधीकधी कामापेक्षाही जास्त तणावपूर्ण असतात.
कामातून वेळ काढण्याऐवजी कामावर थांबणे देखील काही लोकांना आवडते. पर्यायाने वार्षिक सुट्ट्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर खर्च होण्याची भीती काहीजणांना असते. विशेषत: मोठ्या कुटुंबांसाठी सुट्ट्या खूप महाग ठरतात. यामुळे बरेच लोक पैसे वाचवण्यासाठी त्यांचे सुट्टीचे हक्क सोडून देतात.
लोक सुट्ट्या का टाळू शकतात याची ही काही उदाहरणे आहेत. परंतु कारण काहीही असो, नोकरीच्या वातावरणातील तणाव कमी करण्याच्या दृष्टीने वार्षिक सुट्टीचे फायदे आहेत. मात्र हे फायदे तात्पुरते आहेत.
त्याच वेळी, कोणत्याही प्रकारच्या भीतीची मानसिकता असलेले लोक सुट्टीवर गेले तरी, कामावर परतल्यानंतर त्यांचा ताण पुन्हा वाढतो. मात्र, वर्षभर नियमित सुट्या घेणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचे आरोग्य चांगले राहते. त्यांच्यात मानसिक तणावाचा आढळत नाही.
सुट्टीसाठी फिरायला जायला कोणाला आवडत नाही? अशा स्थितीत वार्षिक रजा म्हणजेच वर्षातून एकदा मिळणाऱ्या लांबलचक सुट्यांबाबत सर्वेक्षणात बरीच महत्त्वाची माहिती समोर आली आहे. सकारात्मक भावना वाढवण्यासाठी आणि अनुभवण्यासाठी एक आठवडा ते दोन आठवडे सुट्टी घेणे पुरेसे आहे. सुट्टी घेतल्याने आयुष्य सुसह्य होते. म्हणजेच, वार्षिक सुट्ट्या तुमची बॅटरी रिचार्ज करण्यासाठी आवश्यक ब्रेक देतात ज्याची खूप गरज असते. अशा परिस्थितीत, जर तुम्ही वर्षातून एकदाही सुट्टीसाठी जात नसाल, तर ते तुमच्यासाठी आणि तुमच्या कुटुंबासाठीही योग्य नाही.
आपले जीवन पूर्ण आणि योग्य जगण्यासाठी आपल्या कामातून वेळ काढणे आपल्या सर्वांसाठी महत्त्वाचे आहे, परंतु असे अनेक मुद्दे आहेत जे आपल्याला वार्षिक सुट्टी घेण्यापासून परावृत्त करू शकतात. उदाहरणार्थ, काही लोकांना भीती वाटते की कामातून वेळ काढल्याने कामापासून पूर्णपणे मानसिक अलिप्तता येईल. लोकांच्या मनात अशीही भीती असते की, सुट्टीच्या दिवसातही कामाचा विचार आपल्याला सतावत राहील.
वास्तविक, ही गोष्ट बर्‍याच लोकांना काम करत राहण्यासाठी प्रोत्साहन देते. विशेषत: जे लोक त्यांच्या कामाबद्दल उत्कट आहेत, त्यांच्यामध्ये ही एक सामान्य प्रवृत्ती आहे. त्यांच्या विचारांवर ते नियंत्रण ठेवू शकत नसल्यामुळे या भावना प्रबळ होऊ शकतात. अशी विचारसरणी असणारे लोक सुट्टी मागायलाही घाबरतात किंवा बॉस काही दिवस सुट्टी देत असतील तर हे लोक सुट्टीच्या दिवशी कुठेही फिरायलाही जात नाहीत.
रात्री प्रकाशात झोपण्याची सवय ठरू शकते अनेक आजारांचे कारण; जाणून घ्या तज्ज्ञ काय सांगतात
लोक कामातून वेळ काढत नाहीत याचे आणखी एक कारण म्हणजे त्यांना असे वाटते की सुट्टीच्या दिवसातही त्यांना विश्रांती मिळणार नाही. हे त्यांच्या परिस्थितीमुळे किंवा त्यांनी वेळ घालवण्याच्या पद्धतींबद्दल केलेल्या निवडीमुळे असू शकते. विशेषतः, कौटुंबिक सुट्ट्या खूप तणावपूर्ण असतात, कधीकधी कामापेक्षाही जास्त तणावपूर्ण असतात.
कामातून वेळ काढण्याऐवजी कामावर थांबणे देखील काही लोकांना आवडते. पर्यायाने वार्षिक सुट्ट्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर खर्च होण्याची भीती काहीजणांना असते. विशेषत: मोठ्या कुटुंबांसाठी सुट्ट्या खूप महाग ठरतात. यामुळे बरेच लोक पैसे वाचवण्यासाठी त्यांचे सुट्टीचे हक्क सोडून देतात.
लोक सुट्ट्या का टाळू शकतात याची ही काही उदाहरणे आहेत. परंतु कारण काहीही असो, नोकरीच्या वातावरणातील तणाव कमी करण्याच्या दृष्टीने वार्षिक सुट्टीचे फायदे आहेत. मात्र हे फायदे तात्पुरते आहेत.
त्याच वेळी, कोणत्याही प्रकारच्या भीतीची मानसिकता असलेले लोक सुट्टीवर गेले तरी, कामावर परतल्यानंतर त्यांचा ताण पुन्हा वाढतो. मात्र, वर्षभर नियमित सुट्या घेणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचे आरोग्य चांगले राहते. त्यांच्यात मानसिक तणावाचा आढळत नाही.
सुट्टीसाठी फिरायला जायला कोणाला आवडत नाही? अशा स्थितीत वार्षिक रजा म्हणजेच वर्षातून एकदा मिळणाऱ्या लांबलचक सुट्यांबाबत सर्वेक्षणात बरीच महत्त्वाची माहिती समोर आली आहे. सकारात्मक भावना वाढवण्यासाठी आणि अनुभवण्यासाठी एक आठवडा ते दोन आठवडे सुट्टी घेणे पुरेसे आहे. सुट्टी घेतल्याने आयुष्य सुसह्य होते. म्हणजेच, वार्षिक सुट्ट्या तुमची बॅटरी रिचार्ज करण्यासाठी आवश्यक ब्रेक देतात ज्याची खूप गरज असते. अशा परिस्थितीत, जर तुम्ही वर्षातून एकदाही सुट्टीसाठी जात नसाल, तर ते तुमच्यासाठी आणि तुमच्या कुटुंबासाठीही योग्य नाही.
