कोरोनाव्हायरस : समज-गैरसमज, कशी घ्याल स्वत:ची काळजी

COVID 19 हे श्वसन संक्रमण आहे जे नवीन बीटा कोरोनाव्हायरसमुळे होते, जे SARS (सेव्हर एक्यूट रेसिपरेटरी सिंड्रोम) विषाणूसारखेच आहे, जे २००३ मध्ये चीनमध्ये देखील उदयास आले. SARS CoV 2 (जसे कि नवीन विषाणूचे नामकरण केल्याप्रमाणे आहे). मोठ्या थेंबांच्या श्वासोच्छवासाद्वारे पसरतो, जे ३ फुटांपलीकडे पसरत नाही आणि शक्यतो एरोसोल इत्यादी. जेव्हा एखाद्या रुग्णाला खोकला येतो किंवा शिंका येतात त्यामार्फत लहान थेंब ६ फूटांपर्यंतचा प्रवास करते. संक्रमित व्यक्तीशी संबंध आल्यास म्हणजे, हाताचा स्पर्श किंवा शेकहॅण्ड यासारख्या संपर्काद्वारे देखील हे प्रसारित केले जाऊ शकते. विषाणू असलेली एखादी वस्तू किंवा पृष्ठभागास स्पर्श केल्यानंतर तसेच ते डोळ्यास, नाकात किंवा तोंडाला स्पर्श करणे हा संक्रमणाचा दुसरा मार्ग आहे. उष्मायन कालावधी ३ ते १४ दिवसांपर्यंत असू शकतो परंतु कदाचित जास्त ही असू शकतो.

बहुतांश घटनांमध्ये, ताप, खोकला, मायलेजिया आणि थकवा यासारखे सौम्य लक्षणे असतात. अनियंत्रित मधुमेह किंवा उच्च रक्तदाब, ह्रदयाचा रोग, तीव्र प्रतिरोधक फुफ्फुसाचा रोग पूर्व-विद्यमान कॉमर्बिडिटीजसारख्या वृद्ध व्यक्तींमध्ये आणि न्यूमोनिया, बहु-अवयव सहभाग आणि श्वास घेण्यास त्रास होणे इत्यादीसारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.

COVID १९ साठी आत्तापर्यंत कोणतेही ज्ञात उपचार किंवा लस उपलब्ध नसल्यामुळे, विषाणूचा संसर्ग होऊ नये म्हणून खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.

शक्य तितक्या गर्दीमध्ये जाणे टाळा. लोकांशी संवाद साधताना कमीतकमी ३ फूट (शक्यतो ६ फूट) अंतर ठेवा. श्वासोच्छवासाच्या स्वच्छतेची काळजी घ्या, म्हणजे खोकला किंवा शिंकताना डिस्पोजेबल टिशू किंवा हाताच्या कोपऱ्याचा वापर करा. सावधगिरीने हाताची स्वच्छता करण्याचा सराव करा. हात धुण्यासाठी अल्कोहोल आधारित रब किंवा साबण वापरा, किमान २० सेकंद पर्यंत धुवा. डोळे, नाक आणि तोंडाला स्पर्श करू नका कारण हे व्हायरसच्या प्रवेशाचे माध्यम आहेत. विषाणू पृष्ठभागावर ६ ते १२ तासांपेक्षा जास्त काळ टिकत नाही, ते पृष्ठभागाच्या छिद्रांवर अवलंबून आहे. म्हणूनच घराचा पृष्ठभाग डिटर्जंटसह नियमितपणे पुसण्याची शिफारस केली जाते.

श्वसनाची लक्षणे नसलेल्या एम्म्प्टोमॅटिक व्यक्तींसाठी मास्क वापरण्याचा सल्ला दिला जात नाही. श्वसन लक्षणे असलेल्या व्यक्तींनी ट्रिपल-लेयर्ड सर्जिकल मास्क वापरू शकतात, जो वातावरणात त्यांच्या संक्रमणास प्रतिबंधित करते. 95 मास्क तंदुरुस्त चाचणी करणारे मास्क आहेत जे परिधान करणार्‍यांना पर्यावरणामधील जीवांपासून संरक्षण करतात. तथापि, सध्या या गोष्टी फक्त आरोग्यसेवा करणार्‍यांसाठीच किंवा उपचार घेत आहेत किंवा त्यांची घरी काळजी घेणाऱ्यांसाठीच वापरण्याचा सल्ला दिला जात आहे.

लागण झालेल्या देशांमध्ये / शहरांमध्ये प्रवास करण्याची ज्यांना गरज भासते अशा लोकांनी परदेशातून बाहेर आल्यानंतर स्वत:ला अलग ठेवणे आवश्यक आहे, तरीही परतीच्या नंतर १४ स्वतःला वेगळे ठेवावे आवश्यक आहे. एखाद्या व्यक्तीला संबंधित प्रवास आणि श्वसनाची लक्षण असल्यास १४ दिवसांच्या आत चाचणीसंबंधित डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. भारत सरकारने सुचविलेल्या नवीनतम प्रवासाच्या सल्लागारांचे पालन भारताबाहेरील प्रवासाचे नियोजन करण्यापूर्वी करावे.