मानवी शरीरातील प्रत्येक पेशीमध्ये प्रथिने असतात, जी तुमच्या शरीराच्या ऊतींची दुरुस्ती (बरे करतात) आणि पुन्हा कार्य करण्यास सज्ज करतात. प्रथिने चयापचय क्रिया चालू ठेवातात त्याचबरोबर पीएच आणि द्रव पातळी देखील संतुलित ठेवतात आणि रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत ठेवतात. तसेच पोषक तत्वांचे शरीराच्या विविध अवयांवापर्यंत पोहचवतात आणि ते साठवण्यास देखील मदत करतात.
प्रथिनांची मूलभूत रचना ही अमिनो आम्लांची एक साखळी आहे जी तुमच्या शरीरातील हजारो वेगवेगळ्या प्रथिने तयार करण्यास मदत करते. यापैकी नऊ अत्यावश्यक आहेत कारण तुमच्या शरीराला त्यांची आवश्यकता असते परंतु ते शरीर ते स्वत: तयार करून शकत नाही म्हणून तुम्हाला ते तुमच्या आहारातून घेणे आवश्यक आहे.
तज्ञांच्या मते, प्रथिनांसाठी शिफारस केलेला आहार भत्ता किंवा आरडीए तुमच्या शरीराच्या वजनाच्या ०.८ किलोग्रॅम प्रति ०.३६ ग्रॅम आहे.
आपण दररोज खाल्लेल्या दोन सर्वात जास्त प्रथिनेयुक्त पदार्थांमध्ये अंडी आणि पनीरचा समावेश आहे. हे दोन्ही पदार्थ प्राणी आणि वनस्पती – दोन वेगवेगळ्या स्त्रोतांमधून येत असूनही, दोन्हीही अतिशय पौष्टिक, निरोगी आणि अद्वितीय पौष्टिक आहेत.
अंडी (Eggs)
प्रथिनांव्यतिरिक्त अंडे हा जीवनसत्त्वे, खनिजे, निरोगी फॅट्स आणि अँटिऑक्सिडंट्सचे सर्वोत्तम स्रोत आहेत. अंड्याचा पांढरा भाग जवळजवळ फक्त प्रथिने असतो, परंतु पिवळ्या रंगाचा समावेश असलेली संपूर्ण अंडी इतर अनेक पोषक तत्त्वे देखील प्रदान करतात. स्नायूंच्या दुरुस्तीसाठी आणि निरोगी पद्धतीने वजन कमी करण्यासाठी अंडी देखील आवश्यक आहेत. एक मोठे अंडे जवळजवळ ६ ग्रॅम प्रथिने प्रदान करू शकते, ज्यामुळे ते एक कॉम्पॅक्ट आणि पोषक तत्वांनी भरलेले पर्याय ठरते. ते चवदार आणि सहज उपलब्ध असले तरी, अंडी शाकाहारी, केटो आणि पॅलिओसह(paleo) सर्व प्रकारच्या आहारात समाविष्ट केली जाऊ शकतात. अंड्यांमध्ये कॅलरीज कमी असतात आणि चवीलाही उत्तम असते.
पनीर (Paneer)
शाकाहारी आणि शाकाहारी लोकांना पनीरला खूप आवडचे कारण त्यात फॅट्स आणि कॅलरीज कमी असतातच, पण त्यात प्रथिनेही जास्त असतात. पनीरमध्ये कॅल्शियम, फॉस्फरस, सेलेनियम, व्हिटॅमिन बी१२, व्हिटॅमिन बी२ आणि इतर विविध पोषक घटक देखील भरपूर असतात.
१०० ग्रॅम पनीरच्या ब्लॉकमध्ये २६ ग्रॅम प्रथिने असतात, जी तुम्हाला संपूर्ण दिवस पोट भरलेले राहण्यास आणि निरोगी वजन कमी करण्यास मदत करण्यासाठी आवश्यक असतात.
पण अंड्यांच्या तुलनेत, पनीरमध्ये कमी जैवउपलब्धता असते परंतु ते कॅल्शियम आणि फॉस्फरसच्या उच्च डोसची भरपाई करते, ज्यामुळे हाडांचे आरोग्य आणि एकूणच कल्याण सुधारते.
दुग्धजन्य पदार्थ असल्याने, पनीरमध्ये उत्तम पोत आणि सौम्य चव देखील असते जी अनेकांना आवडते.
अंडी आणि पनीर दोन्हीमध्ये जवळजवळ सारख्याच प्रकारचे पोषक घटक असतात, त्यामुळे तज्ञांच्या मते, येथे कोणीही स्पष्टपणे विजेता नाही. पण दैनंदिन आहारात पनीर आणि अंडी दोन्ही समाविष्ट करावे की नाही हे प्रत्येक व्यक्तीच्या आहारातील पसंती आणि वैयक्तिक चव, शरीराच्या गरजा आणि निवडीवर अवलंबून आहे.
