– जोशुआ न्यूमॅन
रॅम्पवरचे झगमगते शोज, त्यातील चमकधमक पाहून अनेकांना वाटते की आपणही फॅशन डिझायनर व्हावे. विचार चांगला आहे, पण त्यात कष्ट नक्कीच आहेत. मुळात फॅशन डिझायनिंग म्हणजे केवळ कपडे शिवणे नव्हे. त्यापलीकडेही अनेक गोष्टींचा अंतर्भाव यामध्ये असतो. शिवणाचे प्रकार, विविध प्रकारच्या टाक्यांचे प्रकार, टिपा मारणे, डिझाइन काढणे, प्रत्यक्ष कपडे शिवणे, रंगसंगती, कपडय़ांवरील जरीवर्क किंवा अन्य कलाकुसर करणे या सगळ्याचा समावेश फॅशन डिझायनिंगमध्ये होतो. काही संस्था याला फॅशन डिझायनिंग कोर्स असे म्हणतात तर काही संस्था फॅशन टेक्नॉलॉजी. पण हा एकाच प्रकारचा कोर्स असून त्यातला अभ्यासक्रमही सारखाच असतो.
फॅशन डिझायनिंगच्या नोकऱ्याकडे फॅशन इंडस्ट्री चालवणाऱ्यांचे मोठ्या प्रमाणात लक्ष असते, फॅशन जग वास्तविकपणे एक अतिशय जटिल पारिस्थितिक तंत्र असून मोठा समुदाय यामध्ये विविध कार्ये करीत असतो. डिझायनिंग हे केवळ एक संपूर्ण पारिस्थितिक तंत्राचा भाग आहे. जर तुमच्याकडे स्वत:च्या कपड्यांचे लाइन किंवा लॉन्च करण्याची निर्मिती क्षमता आणि दृष्टी असेल, व्यवसाय किंवा नवीनतम ट्रेंड विक्री करण्याचे कौशल्य माहित असेल, तर फॅशन उद्योगात आपल्यासाठी नक्कीच स्थान आहे.
एखाद्याने निर्णय कसा घ्यावा, हा व्यवसाय त्याच्यासाठी योग्य आहे?
फॅशन डिझायनिंगमधील करियर नेहमीच आकर्षक राहिले आहे. कपडे हे अंग झाकण्या पलीकडे असून त्याबद्दल जास्त अधिक माहिती असणे आणि समजून घेणे आवश्यक आहे. कपडे एखाद्या व्यक्तीला आत्मविश्वास देतात,परिपूर्ण किंवा आरामदायी वाटण्यास मदत करू शकतात. कपड्यांना कलात्मक स्वरुपाची किंवा प्रतिमेचे जोड असू असते. फॅशन डिझायनर होण्यासाठी आवश्यक असलेली काही कौशल्ये आणि वैशिष्ट्ये खाली नमूद केलेली आहेत:
तुम्ही असे असणे आवश्यक आहे
मूळ आणि नाविन्यपूर्ण उत्तम अनुमानिक तर्क
उद्युक्त करणे चांगले निर्णय घेण्याचे कौशल्य
विश्वासपूर्ण चांगले संवाद कौशल्य
सुसंघटित चांगले ऐकण्याची क्षमता
स्वतंत्र चांगले समन्वय
तपशीलवार माहितीकडे लक्ष देणे चांगली निर्णय क्षमता
या संपूर्ण प्रक्रियेमध्ये कसा प्रवेश करावा?
एकदा का आपल्याला खात्री झाली की आपल्याकडे फॅशन डिझायनिंगमध्ये करियरचा करायचे आहे. ते करण्यासाठी ती उत्कट इच्छा आणि प्रयत्न असतील, तर तुम्ही नक्कीच योग्य मार्गावर आहात. भारतात अनेक प्रतिष्ठित संस्था आहेत, जे आपल्या ध्येयापर्यंत पोहोचण्यास मदत करतात. परंतु हे सर्व आपल्या स्वप्नाची काळजी घेण्यापासून सुरू होते. भारतातील सर्वोत्कृष्ट डिझायनिंग शाळा मिळविण्यासाठी प्रशिक्षित करणारे अनेक प्री-प्री इन्स्टिट्यूट आहेत, शक्यतो लवकर जेव्हां तुम्ही १० वी किंवा ११वीच्या वर्गात असताना कोचिंग सुरू होते. तुम्हाला जे शिकायचे आहे ते शिकण्यासाठी योग्य ते इन्स्टिट्यूट निवडणे गरजेचे आहे. कारण तेच आपल्या स्वप्नांचे खरे लॉन्च पॅड असते.
भारतीय फॅशन उद्योग विस्तारत आहे आणि दोन वर्षांत दरवर्षी १० टक्क्यांपेक्षा अधिक वाढीसह दोन वर्षात यूएस $ ४०० दशलक्षपर्यंत पोहचण्याची अपेक्षा आहे. जागतिक उद्योगाच्या तुलनेत हे फारच लहान आकडे आहेत; परंतु हे सुरुवातीच्या काळात उद्योगासाठी खूप वाईट यश नाही. भारताच्या फॅशन उद्योगात एक उज्ज्वल भविष्य असेल याचे कारण मोठ्या संख्येने तरुण भारतामध्ये आहेत. भारतातील मोठ्या युवा लोकसंख्येचे मिश्रण आणि डिस्पोजेबल आयमध्ये वाढ करणे हे भारताच्या फॅशन उद्योगात उज्ज्वल भविष्य असण्याचे मुख्य कारण असेल. यामुळे ग्राहकवाद वाढेल. चांगले दिसण्यासाठीची समज वाढून खर्च हि वाढेल, ब्रँड नावांसाठी असलेले प्रेम वाढले आहे.
क्षमता
कलात्मक, सर्जनशील, कठोर मेहनत आणि उत्साही लोकांसाठी हा उद्योग भरपूर संधी प्रदान करतो. फॅशन डिझाईन पदवीधारकांसाठी परिस्थिती चांगली दिसते, स्टाईलिश कपडे, विदेशी वस्त्र संस्कृतीचा अवलंब आणि निर्यातीमध्ये वाढत जाणाऱ्या मागणीमुळे हे क्षेत्र दिवसेंदिवस बहरत आहे.
पदवी अभ्यासक्रम पूर्ण साध्य झाल्यानंतर, आपण स्वयंरोजगार करू शकता किंवा तुमच्या स्वत:ची लेबल तयार करू शकता. दुसरीकडे, अनेक कपड्यांची दुकाने, निर्यात दुकाने, लेदर कंपन्या, टेक्सटाइल मिल्स, बुटीक, फॅशन शो आयोजक आणि दागिने शॉप्स यामध्ये काम करण्यासाठी फॅशन सल्लागार आणि फॅशन डिझायनर तरुण व्यावसायिकांची भरती करतात.
भारतात फॅशन डिझायनची संधी आहे का?
फॅशन डिझायन फक्त कपडे डिझायन करण्यापुरतीच मर्यादित नाही, यात लाईफस्टाइल आणि ग्लॅमरसारख्या इतर अनेक गोष्टींचा समावेश आहे, ऐक्सेसरी डिझायनिंग, दागिन्यांची डिझायनिंग, फुटवेअर डिझायनिंग, स्टाइलिंग, पोशाख डिझायनिंग इत्यादी. फॅशन उद्योग आज आंतरराष्ट्रीय पातळीवर वाढत आहे, त्यामुळे बहुतेक डिझायन हाऊस आणि ब्रँड्सची निर्मिती करणारे देश जसे की भारत, चीन, बांग्लादेश आणि श्रीलंकासारख्या देशांमध्ये त्यांच्या निर्मिती खर्चामध्ये कपात करण्यात आली आहे, ज्यायोगे आपल्या देशात डिझायन व्यावसायिकांसाठी विस्तृत व्याप्ती मिळू शकेल.
तुमचे योग्य कार्य क्षेत्र निवडण्यासाठी डिझायन हाऊस, फॅशन डिझायनर्स, उत्पादक किंवा निर्यातक असे अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. आपण एक पेड जॉब मिळवू शकता किंवा आपण विविध एमबीओ (उद्दिष्टे द्वारे व्यवस्थापन) किंवा आपल्या स्वत:च्या बुटीकमधून विक्री करण्यासाठी कपडे डिझायन करू शकता. आजही सर्वोत्कृष्ट मानधन देणारे हे उद्योग आहे, जरी कठीण स्पर्धा असली तरीही. परंतु त्याच वेळी अनेक संधी देखील मोठ्या प्रमाणात वाढत आहेत. आज भारतीय डिझायनर हॉलिवूड आणि जगभरातील काही लोकप्रिय सेलिब्रेटींसाठी खास डिजायनरचे काम करीत आहेत.
नवीन सर्जनशीलतेचे प्रदर्शन करण्यासाठी फॅशन प्लॅटफॉर्मचे महत्त्व
हे एक सर्जनशील क्षेत्र आहे आणि आज आपल्याला असे बरेच इच्छुक डिझायनर सापडतील जे अतिशय प्रतिभावान आहेत आणि जागतिक फॅशन इंडस्ट्री मध्ये त्यांच्या भोवती बातम्या तयार होत आहेत. आणि या प्रतिभेस जगासमोर आणण्यासाठी फॅशन- वीक सारखे प्लॅटफॉर्म आणि इतर फॅशन-प्लॅटफॉर्म महत्त्वाची भूमिका बजावतात. केवळ फॅशन उद्योगातील लोकच त्यांची प्रतिभा पाहत नाहीत तर ग्राहक आणि डिझायनर याना त्यांच्या कार्याबद्दल माहिती मिळते. या क्षेत्रात बरेच मल्टी-डिझायनर बुटीक आहेत जे इच्छुक डिझायनरला त्यांचे कार्य प्रदर्शित आणि विक्री करण्यासाठी प्लॅटफॉर्म देतात. ज्यात फॅब्रिक, रंग, स्टाईल आणि ग्लॅमर यांचा समावेश आहे अशी लाईफस्टाइल आवडली असेल, तर तुम्ही फॅशन डिझायनिंगच्या ह्या सर्जनशील जगामध्ये सामील होऊ शकता.
( लेखक -डिरेक्टर ऑफ मार्केटिंग अँड अलायन्सेस, आयटीएम इन्स्टिटयूट ऑफ डिझायन अँड मीडिया)
रॅम्पवरचे झगमगते शोज, त्यातील चमकधमक पाहून अनेकांना वाटते की आपणही फॅशन डिझायनर व्हावे. विचार चांगला आहे, पण त्यात कष्ट नक्कीच आहेत. मुळात फॅशन डिझायनिंग म्हणजे केवळ कपडे शिवणे नव्हे. त्यापलीकडेही अनेक गोष्टींचा अंतर्भाव यामध्ये असतो. शिवणाचे प्रकार, विविध प्रकारच्या टाक्यांचे प्रकार, टिपा मारणे, डिझाइन काढणे, प्रत्यक्ष कपडे शिवणे, रंगसंगती, कपडय़ांवरील जरीवर्क किंवा अन्य कलाकुसर करणे या सगळ्याचा समावेश फॅशन डिझायनिंगमध्ये होतो. काही संस्था याला फॅशन डिझायनिंग कोर्स असे म्हणतात तर काही संस्था फॅशन टेक्नॉलॉजी. पण हा एकाच प्रकारचा कोर्स असून त्यातला अभ्यासक्रमही सारखाच असतो.
फॅशन डिझायनिंगच्या नोकऱ्याकडे फॅशन इंडस्ट्री चालवणाऱ्यांचे मोठ्या प्रमाणात लक्ष असते, फॅशन जग वास्तविकपणे एक अतिशय जटिल पारिस्थितिक तंत्र असून मोठा समुदाय यामध्ये विविध कार्ये करीत असतो. डिझायनिंग हे केवळ एक संपूर्ण पारिस्थितिक तंत्राचा भाग आहे. जर तुमच्याकडे स्वत:च्या कपड्यांचे लाइन किंवा लॉन्च करण्याची निर्मिती क्षमता आणि दृष्टी असेल, व्यवसाय किंवा नवीनतम ट्रेंड विक्री करण्याचे कौशल्य माहित असेल, तर फॅशन उद्योगात आपल्यासाठी नक्कीच स्थान आहे.
एखाद्याने निर्णय कसा घ्यावा, हा व्यवसाय त्याच्यासाठी योग्य आहे?
फॅशन डिझायनिंगमधील करियर नेहमीच आकर्षक राहिले आहे. कपडे हे अंग झाकण्या पलीकडे असून त्याबद्दल जास्त अधिक माहिती असणे आणि समजून घेणे आवश्यक आहे. कपडे एखाद्या व्यक्तीला आत्मविश्वास देतात,परिपूर्ण किंवा आरामदायी वाटण्यास मदत करू शकतात. कपड्यांना कलात्मक स्वरुपाची किंवा प्रतिमेचे जोड असू असते. फॅशन डिझायनर होण्यासाठी आवश्यक असलेली काही कौशल्ये आणि वैशिष्ट्ये खाली नमूद केलेली आहेत:
तुम्ही असे असणे आवश्यक आहे
मूळ आणि नाविन्यपूर्ण उत्तम अनुमानिक तर्क
उद्युक्त करणे चांगले निर्णय घेण्याचे कौशल्य
विश्वासपूर्ण चांगले संवाद कौशल्य
सुसंघटित चांगले ऐकण्याची क्षमता
स्वतंत्र चांगले समन्वय
तपशीलवार माहितीकडे लक्ष देणे चांगली निर्णय क्षमता
या संपूर्ण प्रक्रियेमध्ये कसा प्रवेश करावा?
एकदा का आपल्याला खात्री झाली की आपल्याकडे फॅशन डिझायनिंगमध्ये करियरचा करायचे आहे. ते करण्यासाठी ती उत्कट इच्छा आणि प्रयत्न असतील, तर तुम्ही नक्कीच योग्य मार्गावर आहात. भारतात अनेक प्रतिष्ठित संस्था आहेत, जे आपल्या ध्येयापर्यंत पोहोचण्यास मदत करतात. परंतु हे सर्व आपल्या स्वप्नाची काळजी घेण्यापासून सुरू होते. भारतातील सर्वोत्कृष्ट डिझायनिंग शाळा मिळविण्यासाठी प्रशिक्षित करणारे अनेक प्री-प्री इन्स्टिट्यूट आहेत, शक्यतो लवकर जेव्हां तुम्ही १० वी किंवा ११वीच्या वर्गात असताना कोचिंग सुरू होते. तुम्हाला जे शिकायचे आहे ते शिकण्यासाठी योग्य ते इन्स्टिट्यूट निवडणे गरजेचे आहे. कारण तेच आपल्या स्वप्नांचे खरे लॉन्च पॅड असते.
भारतीय फॅशन उद्योग विस्तारत आहे आणि दोन वर्षांत दरवर्षी १० टक्क्यांपेक्षा अधिक वाढीसह दोन वर्षात यूएस $ ४०० दशलक्षपर्यंत पोहचण्याची अपेक्षा आहे. जागतिक उद्योगाच्या तुलनेत हे फारच लहान आकडे आहेत; परंतु हे सुरुवातीच्या काळात उद्योगासाठी खूप वाईट यश नाही. भारताच्या फॅशन उद्योगात एक उज्ज्वल भविष्य असेल याचे कारण मोठ्या संख्येने तरुण भारतामध्ये आहेत. भारतातील मोठ्या युवा लोकसंख्येचे मिश्रण आणि डिस्पोजेबल आयमध्ये वाढ करणे हे भारताच्या फॅशन उद्योगात उज्ज्वल भविष्य असण्याचे मुख्य कारण असेल. यामुळे ग्राहकवाद वाढेल. चांगले दिसण्यासाठीची समज वाढून खर्च हि वाढेल, ब्रँड नावांसाठी असलेले प्रेम वाढले आहे.
क्षमता
कलात्मक, सर्जनशील, कठोर मेहनत आणि उत्साही लोकांसाठी हा उद्योग भरपूर संधी प्रदान करतो. फॅशन डिझाईन पदवीधारकांसाठी परिस्थिती चांगली दिसते, स्टाईलिश कपडे, विदेशी वस्त्र संस्कृतीचा अवलंब आणि निर्यातीमध्ये वाढत जाणाऱ्या मागणीमुळे हे क्षेत्र दिवसेंदिवस बहरत आहे.
पदवी अभ्यासक्रम पूर्ण साध्य झाल्यानंतर, आपण स्वयंरोजगार करू शकता किंवा तुमच्या स्वत:ची लेबल तयार करू शकता. दुसरीकडे, अनेक कपड्यांची दुकाने, निर्यात दुकाने, लेदर कंपन्या, टेक्सटाइल मिल्स, बुटीक, फॅशन शो आयोजक आणि दागिने शॉप्स यामध्ये काम करण्यासाठी फॅशन सल्लागार आणि फॅशन डिझायनर तरुण व्यावसायिकांची भरती करतात.
भारतात फॅशन डिझायनची संधी आहे का?
फॅशन डिझायन फक्त कपडे डिझायन करण्यापुरतीच मर्यादित नाही, यात लाईफस्टाइल आणि ग्लॅमरसारख्या इतर अनेक गोष्टींचा समावेश आहे, ऐक्सेसरी डिझायनिंग, दागिन्यांची डिझायनिंग, फुटवेअर डिझायनिंग, स्टाइलिंग, पोशाख डिझायनिंग इत्यादी. फॅशन उद्योग आज आंतरराष्ट्रीय पातळीवर वाढत आहे, त्यामुळे बहुतेक डिझायन हाऊस आणि ब्रँड्सची निर्मिती करणारे देश जसे की भारत, चीन, बांग्लादेश आणि श्रीलंकासारख्या देशांमध्ये त्यांच्या निर्मिती खर्चामध्ये कपात करण्यात आली आहे, ज्यायोगे आपल्या देशात डिझायन व्यावसायिकांसाठी विस्तृत व्याप्ती मिळू शकेल.
तुमचे योग्य कार्य क्षेत्र निवडण्यासाठी डिझायन हाऊस, फॅशन डिझायनर्स, उत्पादक किंवा निर्यातक असे अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. आपण एक पेड जॉब मिळवू शकता किंवा आपण विविध एमबीओ (उद्दिष्टे द्वारे व्यवस्थापन) किंवा आपल्या स्वत:च्या बुटीकमधून विक्री करण्यासाठी कपडे डिझायन करू शकता. आजही सर्वोत्कृष्ट मानधन देणारे हे उद्योग आहे, जरी कठीण स्पर्धा असली तरीही. परंतु त्याच वेळी अनेक संधी देखील मोठ्या प्रमाणात वाढत आहेत. आज भारतीय डिझायनर हॉलिवूड आणि जगभरातील काही लोकप्रिय सेलिब्रेटींसाठी खास डिजायनरचे काम करीत आहेत.
नवीन सर्जनशीलतेचे प्रदर्शन करण्यासाठी फॅशन प्लॅटफॉर्मचे महत्त्व
हे एक सर्जनशील क्षेत्र आहे आणि आज आपल्याला असे बरेच इच्छुक डिझायनर सापडतील जे अतिशय प्रतिभावान आहेत आणि जागतिक फॅशन इंडस्ट्री मध्ये त्यांच्या भोवती बातम्या तयार होत आहेत. आणि या प्रतिभेस जगासमोर आणण्यासाठी फॅशन- वीक सारखे प्लॅटफॉर्म आणि इतर फॅशन-प्लॅटफॉर्म महत्त्वाची भूमिका बजावतात. केवळ फॅशन उद्योगातील लोकच त्यांची प्रतिभा पाहत नाहीत तर ग्राहक आणि डिझायनर याना त्यांच्या कार्याबद्दल माहिती मिळते. या क्षेत्रात बरेच मल्टी-डिझायनर बुटीक आहेत जे इच्छुक डिझायनरला त्यांचे कार्य प्रदर्शित आणि विक्री करण्यासाठी प्लॅटफॉर्म देतात. ज्यात फॅब्रिक, रंग, स्टाईल आणि ग्लॅमर यांचा समावेश आहे अशी लाईफस्टाइल आवडली असेल, तर तुम्ही फॅशन डिझायनिंगच्या ह्या सर्जनशील जगामध्ये सामील होऊ शकता.
( लेखक -डिरेक्टर ऑफ मार्केटिंग अँड अलायन्सेस, आयटीएम इन्स्टिटयूट ऑफ डिझायन अँड मीडिया)
