Carb Blocking Pills Health Benefits : शार्क टँक इंडियाच्या चौथ्या सीझनमध्ये अलीकडेच नवीन बिझनेस संकल्पनेत पैसे गुंतवण्याच्या एका योजनेने शार्कचे मत विभाजित झाले. उद्योजक श्रीराम रेड्डी वंगा, कार्तिकेय काबरा आणि मॉडरेट ब्रँडचे संस्थापक डॉक्टर ललिता पल्ले यांनी एक गोळी (Carb Blocking Pills) सादर करत दावा केली की, जेवणातून ४० टक्के कार्बोहायड्रेट्स आणि कॅलरी कमी करून मधुमेह आणि लठ्ठपणाचा सामना करण्यास मदत, तर जेवणानंतर साखरेचे प्रमाणसुद्धा कमी करते. पण, त्यांची विनंती काय होती? तर १.२५ टक्के इक्विटीसाठी ५० लाख रुपये आणि त्यांच्या कंपनीचे मूल्य ४० कोटी रुपये आहे.
तर या उत्पादनाने गुंतवणूकदारांमध्ये उत्सुकता आणि चिंता दोन्ही वाढवली. विनीता सिंगने तिचे मत मांडत सांगितले की, ‘मला भीती वाटते, पण तरीही मला एकदा ट्राय करून बघायला आवडेल (डर लग रहा है पर फिर भी मन कर रहा है खाने का) अशी ती हिंदीमध्ये म्हणते. पण, इतरांनी दाव्यांमागील विज्ञानावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले.
तसेच अनुपम मित्तल यांनी क्लिनिकल चाचण्यांबद्दल संस्थापकांना प्रश्न विचारले. तर कुणाल बहल म्हणाले की, ते चयापचय आरोग्यासारख्या संवेदनशील गोष्टीसाठी उत्पादन लाँच करताना तुम्ही तपासणी केली आहे का? हे सगळे प्रश्न विचारल्यानंतर, संशय असूनही, कुणाल आणि अमन गुप्ता यांनी शेवटी पाच टक्के इक्विटीसाठी एक कोटी रुपयांची गुंतवणूक करून करार केला.
अशा परिणामांचे आश्वासन देणाऱ्या गोळीवर (Carb Blocking Pills) आपण विश्वास ठेवावा की नाही ?
याविषयी द इंडियन एक्स्प्रेसशी बोलताना सार्वजनिक आरोग्य विशेषज्ज्ञ डॉक्टर जगदीश हिरेमठ सांगतात की, कार्ब-ब्लॉकिंग गोळ्या (Carb blocking pills) कार्बोहायड्रेट्सच्या पचनामध्ये व्यत्यय आणण्यासाठी डिझाइन केल्या आहेत. त्यामध्ये सामान्यत: गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टमध्ये एंजाइम जसे की, अल्फा-ग्लुकोसिडेस असे प्रतिबंधित करणारे घटक असतात, ज्यामुळे शर्करामध्ये जटिल कर्बोदकांमधे विघटन कमी होते. यामुळे जेवणानंतरच्या रक्तातील साखरेची पातळी कमी होऊन कॅलरी शोषण कमी होऊ शकते.
पण डॉक्टर म्हणतात, एन्झाईम प्रतिबंध (enzyme inhibition) ही वैज्ञानिकदृष्ट्या वैध यंत्रणा असली तरीही, काउंटर कार्ब ब्लॉकर्सपासून लक्षणीय वजन कमी करणे किंवा चयापचय सुधारणांना समर्थन देणारे क्लिनिकल पुरावे मर्यादित आहेत. डॉक्टर जगदीश हिरेमठ यांनी भर दिला आहे की, ओझेम्पिकसारखी प्रिस्क्रिप्शन औषधे, जीएलपी – १ रिसेप्टर ऍगोनिस्ट (agonist) आहे आणि यांच्यावर क्लिनिकल चाचण्या केल्या आहेत. या अँपेटीट सुपरेशन (appetite suppression) आणि एन्हान्स इन्सुलिन समाविष्ट असलेल्या यंत्रणेद्वारे कार्य करतात. पण, काही नाट्यमय फायद्यांबद्दल उत्पादकांनी केलेल्या दाव्यांना मजबूत, स्वतंत्र वैज्ञानिक अभ्यासांचा पूर्ण पाठिंबा नाही.
असे उत्पादन दीर्घकालीन वापरण्याचे संभाव्य धोके आणि दुष्परिणाम
दीर्घकाळापर्यंत कार्ब-ब्लॉकिंग गोळ्या (Carb Blocking Pills) वापरल्याने अनेक धोके उद्भवू शकतात, ज्यामध्ये गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल साइड इफेक्ट्स हे सर्वात सामान्य आहेत; ज्यात सूज येणे, पोट फुगणे, अतिसार आणि ओटीपोटात अस्वस्थता यांचा समावेश आहे. कारण बदललेली पचन प्रक्रिया नैसर्गिक आतड्यांना त्रास देऊ शकते. तसेच अशी चिंतादेखील व्यक्त केली जाते की, कार्ब-ब्लॉकिंग गोळ्या दीर्घकालीन वापरामुळे इतर पोषक तत्त्वांच्या शोषणावर परिणाम होऊ शकतो, ज्यामुळे संभाव्य कमतरता उद्भवू शकते. अधिक गंभीर परिणामांमध्ये यकृतावर परिणाम, मूत्रपिंड किंवा हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी आरोग्यावर प्रभाव पडू शकतो. विशेषतः जर उत्पादन योग्य वैद्यकीय पर्यवेक्षणाशिवाय वापरले गेले असेल तरच… तसेच यापैकी बऱ्याच सप्लिमेंट्समध्ये दीर्घकालीन क्लिनिकल डेटाचा अभाव असल्याने त्यांची सुरक्षा प्रोफाइल अनिश्चित राहते आणि संभाव्य जोखीम केवळ विस्तारित वापरानेच स्पष्ट होऊ शकते; असे डॉक्टर जगदीश हिरेमठ सांगतात.
पदार्थांची सुरक्षितता आणि परिणामकारकता निश्चित करण्यासाठी थर्ड-पार्टी क्लिनिकल चाचण्यांचे महत्त्व :
डॉक्टर जगदीश हिरेमठ यांच्या मते, कोणत्याही सप्लिमेंट्चे (Carb Blocking Pills) मूल्यमापन करण्यासाठी थर्ड-पार्टी क्लिनिकल चाचण्या आवश्यक असतात. विशेषत: चयापचय आरोग्य सुधारण्याबाबत महत्त्वपूर्ण दावे जेव्हा केले जातात. अशा चाचण्या स्वतंत्र प्रमाणीकरण प्रदान करतात, जे निर्मात्याच्या दाव्यांच्या पलीकडे असतात. तसेच उत्पादन खरोखर वचन दिलेले फायदे वितरीत करते की नाही हे निर्धारित करण्यात मदत करतात आणि दीर्घ मुदतीसाठी त्याचे सुरक्षा प्रोफाइल स्पष्ट करतात.
मधुमेह आणि लठ्ठपणासारख्या गंभीर परिस्थितींसाठी, जेथे रुग्णाचे आरोग्य धोक्यात असते, तेव्हा क्लिनिकल डेटावर अवलंबून राहणे अत्यावश्यक आहे. या चाचण्यांशिवाय ग्राहकांना अशी उत्पादने वापरण्याचा धोका असू शकतो, जी हानिकारक असू शकतात. नियामक संस्था (रेग्युलेटरी बॉडीज) आणि आरोग्यसेवा व्यावसायिक (हेल्थकेअर प्रोफेशनल्स) माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यासाठी या स्वतंत्र पुराव्यावर अवलंबून असतात, चयापचय आरोग्यासाठी शिफारस केलेले कोणतेही परिशिष्ट सुरक्षित आणि प्रभावी आहे याची खात्री करून घेतात.
