पावसाळा आला की गारव्यामध्ये कांद्याच्या भाज्यांबरोबर आल्याच्या चहाची अनेकांना तलफ लागते. अशा या महागुणी आल्याचे आरोग्यात काय महत्त्व आहे हे आज समजावून घेऊया. पूर्ण स्वास्थ्याच्या मूल आधारात प्रथम स्थान आहाराचे आहे. आहार षडरसयुक्त, स्वादिष्ट, शरीराला शक्ती देणारा, ह्रद्य म्हणजे हृदय आणि मेंदूला शक्ती देणारा, पाच्य आणि प्रिय असावा.
आहारासारख्या जीवनाधार शास्त्राचा सखोल विचार या पुण्यभूमीत अनेक वर्षापूर्वी झालेला आहे. निसर्गोपचार पद्धतीत आहाराने मोठी भूमिका पार पडली आहे. ताजी आणि सुकी फळे, भाज्या, धान्ये, दही, मध, आले, लसूण, पुदिना या नैसर्गिक स्वरूपातील अन्नातील औषधी मूल्ये लक्षात घेऊन ती आहारात समाविष्ट केल्याने तुम्ही रोगव्याधी दूर ठेवू शकता. रक्तशुद्धी, रक्तदाब यासाठी सफरचंद, हृदयघाताला अटकाव करण्यासाठी कांदा, लसूण, आवळा, लिंबू, ईडलिंबू आणि अनेक उदाहरणे आहेत. त्यातील आले आणि सुंठ म्हणजे महाऔषधी हे माणसाला मिळालेले वरदान म्हणणे योग्य ठरेल. आपण आले ताजे, वाळलेले, पावडर किंवा तेल किंवा रस म्हणून वापरू शकता. हे बऱ्याच पाककृतींमध्ये तसेच प्रक्रिया केलेले पदार्थ, घरगुती उपचार आणि सौंदर्यप्रसाधनांमध्ये आढळते.
आणखी वाचा: Health Special: उपवास (लंघन) का करावा?
मसाल्याचा पदार्थ म्हणून अन्नाची चव वाढविण्यासाठी आले स्वयंपाकघरात आले. याच्या पानांना आणि खोडांनाही गंध असतो आणि पाने सुकली तर आले तयार झाले असे समजावे. तिखट असल्यामुळे नुसते न खाता भाज्या, सूप, वड्या अशा पदार्थातून खाल्ले जाते. पण औषध म्हणून आल्याचा रस जंतुनाशक, क्षुधाकारक आणि उत्साहवर्धक आहे. आल्याच्या दाहक-विरोधी, मळमळ-विरोधी आणि इतर गुणधर्मांमुळे त्याचे असंख्य आरोग्य फायदे आहेत. हे आपल्याला वजन कमी करण्यास, संधिवात व्यवस्थापित करण्यास, मासिक पाळीची लक्षणे कमी करण्यास मदत करू शकते.
जिंजरोल आहे, ज्यात शक्तिशाली औषधी गुणधर्म आहेत – आल्याचा पारंपारिक आणि वैकल्पिक औषधांच्या विविध प्रकारांमध्ये वापरण्याचा दीर्घ इतिहास आहे. हे पचनास मदत करण्यासाठी, मळमळ कमी करण्यासाठी आणि फ्लू आणि सामान्य सर्दीशी लढण्यास मदत करण्यासाठी वापरले गेले आहे. आल्याचा अनोखा सुगंध आणि चव त्याच्या नैसर्गिक तेलांमधून येते, त्यापैकी सर्वात महत्वाचे म्हणजे जिंजरॉल. जिंजरोल हे आलेमधील मुख्य बायोएक्टिव्ह कंपाऊंड आहे. हे आल्याच्या बऱ्याच औषधी गुणधर्मांसाठी जबाबदार आहे. संशोधनानुसार जिंजरोलमध्ये शक्तिशाली दाहक-विरोधी आणि अँटीऑक्सिडेंट प्रभाव आहेत. उदाहरणार्थ, हे ऑक्सिडेटिव्ह तणाव कमी करण्यास मदत करू शकते, ज्याचा परिणाम शरीरात बऱ्याच मुक्त रॅडिकल्समुळे होतो.
आणखी वाचा: Health Special: श्रावणात या पोषक भाज्या खा आणि स्वत:ला फिट ठेवा
मॉर्निंग सिकनेस आणि मळमळ होण्याच्या इतर प्रकारांवर उपचार करू शकतो. गर्भधारणेशी संबंधित मळमळ यासह मळमळ विरूद्ध आले प्रभावी असू शकते. ज्याला सामान्यत: मॉर्निंग सिकनेस म्हणून ओळखले जाते. आल्यामुळे विशिष्ट प्रकारच्या शस्त्रक्रिया करणाऱ्या लोकांसाठी मळमळ आणि उलट्या दूर होण्यास मदत होते आणि केमोथेरपीशी संबंधित मळमळ कमी होण्यास देखील मदत होते. गर्भधारणेदरम्यान आले अशा लोकांसाठी योग्य असू शकत नाही जे प्रसूतीच्या जवळ आहेत आणि ज्यांना गर्भधारणा कमी होण्याचा किंवा योनीतून रक्तस्त्राव होण्याचा इतिहास आहे. हे क्लॉटिंग डिसऑर्डर असलेल्यांसाठी देखील अयोग्य असू शकते.
वजन कमी करण्यास मदत करू शकतं- आले वजन कमी करण्यात भूमिका बजावू शकते. वजन कमी करण्यावर परिणाम करण्याची आल्याची क्षमता विशिष्ट यंत्रणांमुळे असू शकते, जसे की जळजळ कमी करण्याची क्षमता.
ऑस्टियोआर्थरायटिसमध्ये मदत करू शकते- ऑस्टियोआर्थरायटीस मध्ये सांध्याचे अधःपतन होते, ज्यामुळे सांधेदुखी आणि सांधे कडक होणे यासारखी लक्षणे उद्भवतात. आले वेदना आणि अपंगत्व कमी करण्यास मदत करू शकते.
रक्तातील साखर कमी करू शकते आणि हृदयरोगाच्या जोखमीचे घटक सुधारू शकते आल्यामध्ये मधुमेहविरोधी गुणधर्म असतात. आले पूरक आहार घेतल्यानंतर टाइप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांमध्ये उपवास रक्तातील साखर आणि एचबीए 1 सी मध्ये घट होण्यास मदत होते. आल्याच्या पूरक सेवनाने लिपिड प्रोफाइलवरही परिणाम होतो व ती चांगली होते.
तीव्र अपचनावर उपचार करण्यास मदत करू शकते. आले पोटातून अन्नाचा मार्ग वेगवान करून अपचन व्यवस्थापित करण्यास मदत करू शकते. डिसपेप्सिया म्हणजे जेव्हा एखाद्या व्यक्तीस अपचन होते – ओटीपोटात दुखणे, सूज येणे, खूप भरल्यासारखे वाटणे, ढेकर येणे आणि मळमळ यासारख्या लक्षणांसह – कोणतेही स्पष्ट कारण नसते. हे बऱ्याचदा चिडचिडे आतड्यांसंबंधी सिंड्रोम (आयबीएस) सह उद्भवते.
मासिक पाळीच्या वेदना कमी करू शकता – आले डिसमेनोरियापासून मुक्त होण्यास मदत करू शकते, ज्याला मासिक पाळीच्या वेदना म्हणून देखील ओळखले जाते. मासिक पाळीच्या वेदना कमी करण्यासाठी आले एसीटामिनोफेन / कॅफिन / आयबुप्रोफेन (नोव्हाफेन) पेक्षा अधिक प्रभावी आहे असेही दिसून येत आहे.
कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करण्यास मदत करू शकते. एलडीएल (खराब) कोलेस्ट्रॉलची उच्च पातळी हृदयरोगाच्या वाढीव जोखमीशी संबंधित आहे. आल्याच्या सेवनाने एचडीएल कोलेस्ट्रॉल वाढविताना ट्रायग्लिसेराइड्स आणि एलडीएल कोलेस्ट्रॉल लक्षणीय प्रमाणात कमी झाले.
कर्करोगाचा धोका कमी करण्यास मदत करू शकते. जिंजरोल आणि इतर विविध अँटीऑक्सिडेंट आणि विरोधी दाहक संयुगांमुळे आल्यामध्ये अँटीकँसर गुणधर्म असू शकतात. ही संयुगे मोठे आतडे , स्वादुपिंड आणि यकृत कर्करोगासारख्या कर्करोगाचा धोका कमी करण्यास मदत करतात.
मेंदूचे कार्य सुधारू शकते आणि अल्झायमर रोगापासून संरक्षण करू शकते. आल्यामधील संयुगे – अल्झायमर, पार्किन्सन रोग आणि मल्टिपल स्क्लेरोसिस सारख्या डिजनरेटिव्ह रोगांना प्रतिबंधित करण्यास मदत करू शकतात.
प्रतिकारशक्ती सुधारक- आल्याचे अँटीमाइक्रोबियल गुणधर्म बॅक्टेरिया आणि बुरशीजन्य संसर्गाशी लढण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतात. स्टेफिलोकोकस ऑरियस (एस. ऑरियस), जो अनेक रोगांसाठी जबाबदार आहे – एस्चेरिचिया कोलाई (ई. कोलाई), आतड्यांसंबंधी संसर्गाचे एक कारण – कॅन्डिडा अल्बिकन्स (सी. अल्बिकन्स), ज्यामुळे तोंड, योनी इत्यादींमध्ये बुरशीजन्य संक्रमण होत असते.
आपल्या आहारात आल्याचा समावेश करा
जर आपल्याला आपल्या आहारात आल्याचा समावेश करायचा असेल तर आपण जे खातो आणि पितो त्याद्वारे आपण ते करू शकता. जोखीम आणि दुष्परिणाम आले बहुतेक लोकांसाठी मध्यम प्रमाणात सेवन करणे सुरक्षित आहे. जास्त प्रमाणात घेतल्यास खालील लक्षणे उद्भवू शकतात: – ओटीपोटात अस्वस्थता, छातीत जळजळ, अतिसार तोंड आणि घशात जळजळ.
आल्यामध्ये कोणते जीवनसत्व असते?
एक चमचा कच्च्या आल्यामध्ये 0.1 मिलीग्राम (मिलीग्राम) व्हिटॅमिन सी असते. यात कॅल्शियम, मॅग्नेशियम आणि इतर खनिजे देखील कमी प्रमाणात असतात.
आले कोणी टाळावे?
आले बहुतेक लोकांसाठी मध्यम प्रमाणात वापरण्यासाठी सुरक्षित आहे. गरोदरपणात किंवा स्तनपान देताना याचा वापर करणे असुरक्षित असल्याचा कोणताही पुरावा नाही, तरी यावर अजून संशोधन होणे आवश्यक आहे.
