Mental health: मन म्हणजे भावनांचा इंद्रधनू. जशा आपण सकारात्मक भावना स्वीकारतो तशा आपण नकारात्मक भावनासुद्धा स्वीकारायला शिकले पाहिजे. नैराश्याच्या आहारी जाऊन दरवर्षी कितीतरी लोक आत्महत्या करीत असतात. आपल्याला मिळालेले जीवन हे अनमोल आहे. त्यामुळे प्रत्येकाने जीवन आनंदाने जगायला हवे. भरपूर धन, नावनौलिक, यश असेल पण मानसिक स्वास्थ नसेल तर या सुखवस्तूंचा जीवनात काहीच उपयोग होत नाही. जगात आजही अनेक जण दुःख, चिंता काळजी करीत जीवन जगत आहेत. तुमचे मन प्रसन्न नसेल तर हळूहळू आरोग्यावर देखील परिणाम होऊ लागतो.३४,००० हून अधिक भावनांपैकी, आनंद, दुःख, राग आणि भीती या चार मूलभूत भावना आहेत. विशेष म्हणजे यातील तीन मूलभूत भावना नकारात्मक भावना मानल्या जातात; दुःख, राग आणि भीती. आपले मन आपल्याला नकारात्मकतेपासून सावध करण्यासाठी आहे. आपल्याला वेदनेपासून दूर ठेवणे म्हणजे वेदनेबद्दल अधिक जागरूक होण्याचं साधन आहे.
मेंदू असे आहे जेथे न्यूरॉन्स एकत्रितपणे बाहेर पडतात, परिणामी विचार, भावना आणि कृती होतात. कार्यक्षमतेने कार्य करण्यासाठी, ते न्यूरल नेटवर्क पॅटर्न बनवते जे एकत्रितपणे सक्रिय होते. याचा आपल्यावर कसा परिणाम होतो? उदाहरण घेतलं तर, एक मुलगी चार वर्षांची असताना तिच्या पुस्तकात रंग भरत होती, तेव्हा आईने तिला सल्ला दिला होता, “नीट रंग भर” आईचा हेतू प्रोत्साहनाचा होता, परंतु मुलीची समज “मला येतच नाही” अशी झाली. त्यामुळे ती स्वत:ला कमी समजू लागली.
स्वतःवर प्रेम करायला सुरुवात करा
आपल्या आयुष्यात येणाऱ्या अडचणी आणि संकटांसाठी आपण नेहमी स्वतःलाच दोष देत असतो. परंतु कधी कधी असं होतं की, या संकटांना कोणीतरी एकजण जबाबदार नसतं. जेव्हा तुम्ही स्वतःसाठी उभे राहता आणि तुमच्या हक्कांसाठी आवाज उठवता तेव्हा तुम्हाला याची जाणीव होते. पहिल्यांदा स्वतःसाठी उभे राहता आणि स्वतःवर प्रेम करायला शिकता तेव्हा तुमच्या आरोग्याही सुधारते. लहानपणी आई जेव्हा तिच्या मुलीला चित्रात रंग भरताना काही सल्ले देते तेव्हा मुलीला असं वाटतं की तिला रंग भरता येत नाही मात्र,आईचा सांगण्यामागचा हेतू प्रोत्साहनाचा होता, चित्र छान रंगवलं जावं असाच असतो.
हेही वाचा – शेवग्याची पाने रक्तातील साखर कशी कमी करतात? कसे सेवन केल्यास मिळेल जास्त फायदा? जाणून घ्या
नैराश्य हा विचाराचा मुद्दा आहे. जेव्हा आपण अशाच नकारात्मक विचारांमध्ये गुरफटत असतो, तेव्हा आपण त्या विचारांशी मजबूत न्यूरल कनेक्शन तयार करतो. हे नकारात्मक विचार मग आपल्या नकारात्मक भावनांना जन्म देतात. जेव्हा आपल्या अपेक्षा पूर्ण होत नाहीत तेव्हा निराशा ही एक नकारात्मक भावना तयार होते.
निराशेशी संबंधित भावना म्हणजे दुःख, राग, निराशा, एकटेपणा.
तुम्ही स्वतःवर प्रेम करायला आणि स्वतःबद्दल बोलायला सुरुवात करता तेव्हा तुम्हाला हे समजेल की ज्या गोष्टींसाठी तुम्ही आजवर स्वतःला दोष देत होता, त्यामध्ये तुमची चूक नव्हती. तुम्ही प्रत्येक गोष्टीसाठी स्वतःला दोष देणे थांबवल्या तुम्हाला तुमच्या निर्णयांचा अभिमान वाटू लागेल. तुम्हाला ते इतके दिवस का सापडेल नाही कारण तुमचा स्वतःवर विश्वास नव्हता. इतर लोकांचाही तुमच्यावर विश्वास नव्हता, त्यामुळे ते घडलेले असू शकते. यामुळे प्रत्येक गोष्टीसाठी तुम्ही स्वतःलाच दोषी ठरवत असता. पण आता तुम्हाला जाणवेल की तुम्हीही इतरांप्रमाणे चांगले आहात, कदाचित त्यांच्यापेक्षा चांगले आहात.
हेही वाचा – Health Special: पावसाळ्यात एसी आरोग्याला धोकादायक?
जसे आहात तसे स्वतःला स्विकारा. परफेक्ट असं या जगात काहीही नाही. विचारांमध्ये स्पष्टता आणण्यासाठी स्वत:ला थोडा एकांत द्या. एकांतात थोडा शांत डोक्याने विचार करा आणि स्वतःला यातून बाहेर काढता येईल याचा विचार करा.
