दैनंदिन कामकाज आणि आरोग्यासाठी पाणी आवश्यक आहे. पाण्याशिवाय आपण फक्त काही दिवस जगू शकतो. घाम, लघवी आणि अगदी बाष्पीभवनाद्वारे शरीरातील पाण्याची पातळी सातत्याने कमी होत असते. म्हणूनच मानवी शरीरातील पाण्याची पातळी राखण्याचे काम आणि देखभाल करण्याचा एक मार्ग निसर्गाने आधीपासूनच विकसित केला आहे. इतर प्राण्यांप्रमाणेच आपले अस्तित्व एका मजबूत जैविक प्रणालीवर अवलंबून असते, जे आपल्याला द्रव पदार्थाचे प्रमाण कमी झाल्यास ते संतुलित करण्यासाठी पाणी शोधून पिण्याची सूचना देते त्यालाच आपण तहान लागणे, असेही म्हणतो. तहान लागल्यानंतर तोंड कोरडे पडते, जे आपल्याला पाणी पिण्याची गरज आहे हे सुचवते. तहान लागणे ही मूलभूत शारीरिक प्रणाली प्रामुख्याने मेंदूच्या ‘नियंत्रण केंद्रा’च्या भागाद्वारे नियंत्रित केली जाते, ज्याला हायपोथॅलेमस म्हणतात. हायपोथॅलेमस शरीराच्या विविध भागांतून संकेत प्राप्त करतो आणि त्या बदल्यात शरीरात हार्मोन्स सोडतो, जे तहान लागल्याची संवेदना संकेत म्हणून कार्य करतात.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
