पेरु खायला अनेकांना आवडतो. पेरु खाण्याचे काही फायदेही आहेत पण पेरुसह पेरुची पाने खाणे देखील अत्यंत फायदेशीर असते हे तुम्हाला माहित आहे का? पेरुची पाने अत्यंत निरोगी असतात आणि पारंपारिक औषधांमध्ये बऱ्याच काळापासून वापरली जात आहेत. ते अँटिऑक्सिडंट्स, जीवनसत्वे आणि दाहक-विरोधी गुणधर्मांनी समृद्ध असतात, ज्यामुळे ते आपल्या आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर ठरतात.
अधिकाधिक लोक चांगल्या आरोग्यासाठी नैसर्गिक उपायांकडे वळत असल्याने, पेरुच्या पानांना त्यांच्या उपचारात्मक क्षमतेसाठी ओळखले जाते. पण ते इतके प्रभावी कशामुळे बनते आणि आपल्या दिनचर्येत त्यांचा समावेश केल्याने आरोग्यास फायदा कसा होऊ शकतो?
पेरुच्या पानांमधील मुख्य पोषक किंवा संयुगे (Key nutrients or compounds in guava leaves)
सल्लागार आहारज्ज्ञ आणि प्रमाणित मधुमेह शिक्षक कनिक्का मल्होत्रा दी इंडियन एक्स्प्रेलला सांगतात की, “पेरुची पाने अनेक महत्त्वपूर्ण जीवनसत्वे आणि बायोएक्टिव्ह संयुगाचा समृद्ध स्रोत आहेत जे पोषणात त्यांचे महत्त्व देखील ठरवतात. ते व्हिटॅमिन सी (सुमारे १०३ मिलीग्रॅम प्रति १०० ग्रॅम) च्या सर्वात श्रीमंत स्त्रोतांपैकी एक आहेत, जे रोगप्रतिकारक कार्य आणि त्वचेच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे आणि व्हिटॅमिन बी, ऊर्जा चयापचय आणि संज्ञानात्मक(आकलन, स्मरण इ.) आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे.”
जीवनसत्वे व्यतिरिक्त, पेरुची पाने कॅल्शियम, पोटॅशियम, मॅग्नेशियम आणि लोह यांसारख्या खनिजांचा चांगला स्रोत आहेत. हे पोषक हाडांच्या आरोग्यामध्ये आणि हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी प्रणालीच्या कार्यामध्ये भूमिका बजावतात. “पानांमध्ये क्वेर्सेटिन, कॅटेचिन आणि गॅलिक ऍसिड सारख्या पॉलिफेनॉलिक संयुगे समृद्ध असतात, जे त्यांच्या मजबूत अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांसाठी ओळखले जातात जे ऑक्सिडेटिव्ह तणाव आणि दाहकता कमी करतात. या संयुगाचे प्रतिजैविक आणि दाहक-विरोधी गुणधर्म असल्याने एकंदर चांगल्या आरोग्यासाठी फायदेशीर अन्न म्हणून पेरुची पानांना ओळखले जाते,” असे मल्होत्रा सांगतात.
पेरुची पाने चांगले कोलेस्ट्रॉल (एचडीएल) वाढवताना वाईट कोलेस्ट्रॉल (एलडीएल) कमी करू शकतात, त्यामुळे हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी आरोग्याला चालना मिळते आणि हृदयविकाराचा धोका कमी होतो.
हेही वाचा –हिवाळ्यामुळे तुम्हाला सर्दी होण्याची अधिक शक्यता का असते? तज्ज्ञांनी केला खुलासा….
रोज पेरुची पाने चघळण्याचे सहा फायदे
पेरुची पाने दररोज चघळल्याने त्यांच्या समृद्ध पोषक तत्व आणि औषधी गुणधर्मांमुळे अनेक आरोग्य फायदे मिळू शकतात. मल्होत्रा यांनी सांगितल्याप्रमाणे येथे सहा प्रमुख फायदे आहेत:
- पेरुच्या पानांमध्ये बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुणधर्म आणि उच्च फायबर घटक असते, जे आतडे आरोग्यास प्रोत्साहन देते, बद्धकोष्ठता दूर करते आणि संपूर्ण पचन सुधारते.
- ही पाने रक्तातील ग्लुकोजची पातळी स्थिर ठेवण्यास मदत करतात, जे जेवणानंतर रक्तातील साखरेमध्ये लक्षणीय वाढ रोखून मधुमेह किंवा धोका असलेल्या व्यक्तींसाठी फायदेशीर ठरतात.
- पेरुची पाने रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करतात, शरीराला उच्च अँटिऑक्सिडंट्स आणि व्हिटॅमिन सी पातळीसह संक्रमण आणि रोगांशी अधिक प्रभावीपणे लढण्यास मदत करतात.
- पेरुची पाने चांगले कोलेस्ट्रॉल (एचडीएल) वाढवताना वाईट कोलेस्ट्रॉल (एलडीएल) कमी करू शकतात, त्यामुळे हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी आरोग्याला चालना मिळते आणि हृदयविकाराचा धोका कमी होतो.
- पेरुच्या पानांमधील अँटिऑक्सिडंट्स मुक्त रॅडिकल्सला तटस्थ करण्यात मदत करतात, सेल्युलर नुकसान टाळून कर्करोगाचा धोका कमी करतात.
- पेरुची पाने मासिक पाळीच्या वेदना कमी करण्यासाठी काही पारंपारिक वेदनाशामक औषधांपेक्षा अधिक प्रभावीपणे दर्शविले गेले आहेत, ज्यामुळे डिसमेनोरियाचा (dysmenorrhea) अनुभवत असलेल्या स्त्रियांना नैसर्गिकपणे आराम मिळतो.
हेही वाचा –हिवाळ्यात आपण आपल्या पाळीव प्राण्यांना किती वेळा अंघोळ घालावी? तज्ज्ञ काय सांगतात….
पेरुची पाने सेवन करण्याआधी सावधगिरी बाळगा
आपल्या दैनंदिन आहारात पेरुची पानांचा समावेश करण्यापूर्वी, अनेक सावधगिरींचा विचार करणे आवश्यक आहे. मल्होत्रा नमूद करतात, “प्रथम, संयम आवश्यक आहे. पेरुच्या पानांमध्ये भरपूर फायबर असल्यामुळे, त्यामुळे जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने पोट फुगणे, गॅस किंवा अतिसार यासारख्या पाचक समस्या उद्भवू शकतात. माफक प्रमाणात सेवन करण्यापासून सुरुवात करा आणि ते सहन होईल एवढ्या प्रमाणात त्याचे सेवन हळूहळू वाढवणे चांगले आहे. पेरुच्या पानांमुळे काही लोकांमध्ये एलर्जीची प्रतिक्रिया देखील होऊ शकते, विशेषत: जे उष्णकटिबंधीय फळांसाठी संवेदनशील असतात. या प्रतिक्रिया सूज किंवा खाज म्हणून दिसू शकतात.”
हेही वाचा – आले-लिंबाचे पाणी खरंच यकृताच्या आरोग्यासाठी योग्य आहे का? शरीरावर कसा होतो परिणाम?
गरोदर आणि बाळाला स्तनपान करणाऱ्या महिलांनी पेरुच्या पानांचा अर्क घेण्यापूर्वी आरोग्यसेवा व्यावसायिकांचा सल्ला घ्यावा, कारण त्यांची सुरक्षितता योग्य रित्या स्थापित केलेली नाही. “याशिवाय, पेरुची पाने रक्तातील साखरेची पातळी कमी करू शकतात आणि मधुमेहावरील औषधांशी संवाद साधू शकतात, म्हणून मधुमेह असलेल्या व्यक्तींनी त्यांच्या रक्तातील ग्लुकोजच्या पातळीचे बारकाईने निरीक्षण केले पाहिजे. ज्यांना एक्जिमासारख्या त्वचेची समस्या आहे त्यांनी सावधगिरी बाळगली पाहिजे कारण पेरुच्या पानांमुळे त्रास होऊ शकते,” असेही मल्होत्रा नमूद करतात.
