Diabetes Diet: भारतात मधुमेही रुग्णांची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. याला अनेक घटक कारणीभूत असले तरी मधुमेह झाल्यानंतरही रुग्ण या आजाराला सामान्य मानतात. जे भविष्यात त्यांच्या आरोग्यासाठी सर्वात धोकादायक ठरते. मधुमेहाच्या बाबतीत, रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात ठेवणे खूप महत्वाचे आहे. अशा परिस्थितीत, संतुलित आहार रुग्णांना त्यांच्या रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करू शकतो. मधुमेहाचे दोन प्रकार आहेत. टाइप 1 मधुमेह आणि टाइप 2 मधुमेह
टाइप 1 मधुमेह
टाइप 1 मधुमेह कोणत्याही वयात होऊ शकतो. हा लहान मुलांमध्ये किंवा तरुणांमध्ये प्रामुख्याने आढळतो. यात शरीरात इन्सुलिन असते. म्हणजेच शरीरातील पेशी इन्सुलिन तयार करणाऱ्या स्वादुपिंडाच्या पेशींवर हल्ला करून त्यांचा नाश करतात. टाइप 1 मधुमेह लहान वयात किंवा अगदी जन्मापासून विकसित होऊ शकतो.
टाइप 2 मधुमेह
टाइप 2 मधुमेहाची अनेक कारणे असू शकतात. लठ्ठपणा, उच्च रक्तातील साखर आणि खराब जीवनशैली ही त्याची प्रमुख कारणे आहेत. यामध्ये शरीरातील इन्सुलिनचे प्रमाण कमी होते. यामध्ये एकतर शरीर कमी प्रमाणात इन्सुलिन तयार करते किंवा शरीरातील पेशी इन्सुलिनला संवेदनशील नसतात. टाईप 2 मधुमेह हा मुख्यतः प्रौढांमध्ये होतो. जर तुम्ही टाइप 2 मधुमेहाचे रुग्ण असाल तर तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यासाठी आणि निरोगी जीवन जगण्यासाठी तुम्ही काय खावे आणि काय खाऊ नये ते जाणून घेऊया..
( हे ही वाचा: बदाम भिजवून खाल्याने खरोखरच फायदा होतो की ही केवळ अफवा? जाणून घ्या तज्ज्ञांचे मत..)
टाईप 2 डायबिटीजमध्ये ‘हे’ पदार्थ खावे
- फळे (सफरचंद, संत्री, बेरी, खरबूज, पीच)
- भाज्या (ब्रोकोली, फ्लॉवर, पालक, काकडी)
- संपूर्ण धान्य (क्विनोआ, ओट्स, तपकिरी तांदूळ)
- डाळी (बीन्स, डाळ, चणे)
- नट (बदाम, अक्रोड, पिस्ता, काजू)
- बिया (चिया बिया, भोपळ्याच्या बिया, अंबाडीच्या बिया)
- प्रथिनेयुक्त पदार्थ (सीफूड, टोफू, मांस इ.)
- ब्लॅक कॉफी, डार्क टी, व्हेजिटेबल ज्यूस
‘या’ गोष्टी खाणे टाळल्या पाहिजेत
- उच्च चरबीयुक्त मांस
- फुल क्रीम आणि जास्त फॅट डेअरी उत्पादने (स्किम्ड मिल्क, बटर, चीज)
- साखरेचे पदार्थ (कॅंडी, कुकीज, मिठाई, भाजलेले पदार्थ, आईस्क्रीम) साखर, तपकिरी साखर, मध, मॅपल सिरप
- प्रक्रिया केलेले पदार्थ (चिप्स, प्रक्रिया केलेले मांस, मायक्रोवेव्ह पॉपकॉर्न)
- ट्रान्स फॅट (तळलेले पदार्थ, डेअरी-फ्री कॉफी क्रीमर इ.)
टाईप 2 मधुमेह असलेले रुग्ण मर्यादित प्रमाणात कार्बोहायड्रेट खाऊन त्यांच्या रक्तातील साखरेची पातळी कमी करू शकतात. अशा परिस्थितीत तुम्ही तुमच्या जेवणात किती कार्ब्स घेतात हे लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. चला जाणून घेऊया कोणत्या पदार्थांमध्ये कर्बोदके असतात:
( हे ही वाचा: लसूण खाल्ल्याने Blood Sugar झपाट्याने कमी होईल; फक्त खाण्याची पद्धत जाणून घ्या)
- गहू, पांढरा तांदूळ इ
- सोयाबीन, डाळी
- बटाटे आणि इतर पिष्टमय पदार्थ
- फळे आणि फळांचे रस
- दूध आणि दही
- प्रक्रिया केलेले स्नॅक्स
टाइप 1 मधुमेह
टाइप 1 मधुमेह कोणत्याही वयात होऊ शकतो. हा लहान मुलांमध्ये किंवा तरुणांमध्ये प्रामुख्याने आढळतो. यात शरीरात इन्सुलिन असते. म्हणजेच शरीरातील पेशी इन्सुलिन तयार करणाऱ्या स्वादुपिंडाच्या पेशींवर हल्ला करून त्यांचा नाश करतात. टाइप 1 मधुमेह लहान वयात किंवा अगदी जन्मापासून विकसित होऊ शकतो.
टाइप 2 मधुमेह
टाइप 2 मधुमेहाची अनेक कारणे असू शकतात. लठ्ठपणा, उच्च रक्तातील साखर आणि खराब जीवनशैली ही त्याची प्रमुख कारणे आहेत. यामध्ये शरीरातील इन्सुलिनचे प्रमाण कमी होते. यामध्ये एकतर शरीर कमी प्रमाणात इन्सुलिन तयार करते किंवा शरीरातील पेशी इन्सुलिनला संवेदनशील नसतात. टाईप 2 मधुमेह हा मुख्यतः प्रौढांमध्ये होतो. जर तुम्ही टाइप 2 मधुमेहाचे रुग्ण असाल तर तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यासाठी आणि निरोगी जीवन जगण्यासाठी तुम्ही काय खावे आणि काय खाऊ नये ते जाणून घेऊया..
( हे ही वाचा: बदाम भिजवून खाल्याने खरोखरच फायदा होतो की ही केवळ अफवा? जाणून घ्या तज्ज्ञांचे मत..)
टाईप 2 डायबिटीजमध्ये ‘हे’ पदार्थ खावे
- फळे (सफरचंद, संत्री, बेरी, खरबूज, पीच)
- भाज्या (ब्रोकोली, फ्लॉवर, पालक, काकडी)
- संपूर्ण धान्य (क्विनोआ, ओट्स, तपकिरी तांदूळ)
- डाळी (बीन्स, डाळ, चणे)
- नट (बदाम, अक्रोड, पिस्ता, काजू)
- बिया (चिया बिया, भोपळ्याच्या बिया, अंबाडीच्या बिया)
- प्रथिनेयुक्त पदार्थ (सीफूड, टोफू, मांस इ.)
- ब्लॅक कॉफी, डार्क टी, व्हेजिटेबल ज्यूस
‘या’ गोष्टी खाणे टाळल्या पाहिजेत
- उच्च चरबीयुक्त मांस
- फुल क्रीम आणि जास्त फॅट डेअरी उत्पादने (स्किम्ड मिल्क, बटर, चीज)
- साखरेचे पदार्थ (कॅंडी, कुकीज, मिठाई, भाजलेले पदार्थ, आईस्क्रीम) साखर, तपकिरी साखर, मध, मॅपल सिरप
- प्रक्रिया केलेले पदार्थ (चिप्स, प्रक्रिया केलेले मांस, मायक्रोवेव्ह पॉपकॉर्न)
- ट्रान्स फॅट (तळलेले पदार्थ, डेअरी-फ्री कॉफी क्रीमर इ.)
टाईप 2 मधुमेह असलेले रुग्ण मर्यादित प्रमाणात कार्बोहायड्रेट खाऊन त्यांच्या रक्तातील साखरेची पातळी कमी करू शकतात. अशा परिस्थितीत तुम्ही तुमच्या जेवणात किती कार्ब्स घेतात हे लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. चला जाणून घेऊया कोणत्या पदार्थांमध्ये कर्बोदके असतात:
( हे ही वाचा: लसूण खाल्ल्याने Blood Sugar झपाट्याने कमी होईल; फक्त खाण्याची पद्धत जाणून घ्या)
- गहू, पांढरा तांदूळ इ
- सोयाबीन, डाळी
- बटाटे आणि इतर पिष्टमय पदार्थ
- फळे आणि फळांचे रस
- दूध आणि दही
- प्रक्रिया केलेले स्नॅक्स