महिला हा समाजाचा एक महत्त्वाचा घटक आहे पण काळाच्या ओघात महिला समाजाचा आणि राष्ट्र उभारणीचा महत्त्वाचा भाग बनल्या आहेत. घर आणि कुटुंबापुरते बंदिस्त असलेल्या स्त्रिया जेव्हा सीमाभिंतीच्या बाहेर इतर भागात गेल्या तेव्हा त्यांना अभूतपूर्व यश मिळू लागले. खेळापासून ते मनोरंजनापर्यंत आणि राजकारणापासून लष्कर आणि संरक्षण मंत्रालयापर्यंत, महिलांचा केवळ सहभागच नाही तर त्यामध्ये त्या मोठी भूमिका बजावत आहे.
महिलांचा हा सहभाग वाढावा आणि महिलांना त्यांच्या हक्कांची जाणीव करून देऊन त्यांचे जीवन सुधारावे या उद्देशाने आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो. दरवर्षी ८ मार्च रोजी महिला दिनानिमित्त जगातील सर्व देशांमध्ये कार्यक्रम आयोजित केले जातात. पण आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा करण्याची सुरुवात कधी आणि कुठून झाली हे तुम्हाला माहिती आहे का?
महिला दिन कधी सुरू झाला?
१९०८ मध्ये अमेरिकेत कामगार चळवळ झाली, ज्यामध्ये मोठ्या संख्येने कामगार महिला सहभागी झाल्या होत्या. सुमारे १५,००० महिलांनी न्यूयॉर्कच्या रस्त्यावर मोर्चा काढला आणि त्यांच्या हक्कांसाठी आवाज उठवला. कामाचे तास कमी करून वेतनश्रेणीही वाढवावी, अशी मागणी नोकरदार महिलांनी केली. महिलांनीही मतदानाचा अधिकार मागितला. एवढ्या मोठ्या संख्येने महिलांचा त्यांच्या हक्कांबाबतचा बुलंद आवाज तत्कालीन सरकारच्या कानावर पडला, त्यानंतर १९०९ मध्ये या चळवळीच्या एका वर्षानंतर अमेरिकेच्या सोशलिस्ट पार्टीने महिला दिन साजरा करण्याची घोषणा केली.
८ मार्च रोजी अमेरिकेत महिलांनी त्यांच्या हक्कांसाठी मोर्चा काढला. त्यानंतर पुढील वर्षी समाजवादी पक्षाने या दिवशी महिला दिन साजरा करण्याची घोषणा केली.
महिला दिनाचा उद्देश आणि महत्त्व
आज जरी जगातील सर्वच देश आणि आपला समाज अधिक जागरूक झाला असला, तरी महिलांच्या हक्क आणि हक्काचा लढा अजूनही सुरूच आहे. अनेक बाबतीत आजही महिलांना समान सन्मान आणि अधिकार मिळालेले नाहीत. या हक्कांची आणि महिलांच्या सन्मानाची समाजाला जाणीव करून देण्याच्या उद्देशाने दरवर्षी आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो.
महिला दिन २०२२ ची थीम
आंतरराष्ट्रीय महिला दिन २०२२ ची थीम ‘जेंडर इक्वॅलिटी टुडे फॉर अ सस्टेनेबल टुमॉरो’ ही आहे. दुसरीकडे महिला दिनाचे जांभळा, हिरवा आणि पांढरा असे रंग आहेत. जांभळा रंग न्याय आणि सन्मानाचे प्रतीक आहे. हिरवा रंग आशेचे प्रतीक आहे आणि पांढरा रंग शुद्धतेचे प्रतीक आहे.
