मुंबईला खेटूनच असलेल्या ठाण्यातील मध्यवर्ती कारागृह राज्यातील एक महत्त्वाचे कारागृह म्हणून ओळखले जाते. या कारागृहाकडे संवेदनशील म्हणून पाहिले जाते. त्याचे कारण म्हणजे कारागृहात बंदिस्त असलेले आरोपी. अगदी चोरटय़ांपासून ते बॉम्बस्फोटातील आणि नामचीन टोळ्यांतील गुंडांपासून ते बडय़ा गुन्ह्य़ातील आरोपींना या कारागृहात ठेवल जाते. एखाद्या कैद्याच्या जिवाला धोका असेल किंवा हायप्रोफाईल आणि बॉम्बस्फोटातील आरोपी असतील तर त्यांना कारागृहाध्ये अन्य कैद्यांपासून स्वतंत्र ठेवण्याची व्यवस्था आहे. कारागृहातील हायसिक्युरिटी कक्षामध्ये अशा कैद्यांना ठेवले जाते. ठाणे मध्यवर्ती कारागृहामध्ये जेमतेम ११०० कैदी ठेवण्याची क्षमता आहे. परंतु गेल्या काही वर्षांपासून कारागृहामध्ये क्षमतेपेक्षा जास्त कैदी ठेवले जात आहेत. सध्या कारागृहामध्ये ३२०० कैदी आहेत. त्यामध्ये शिक्षा भोगत असलेल्या कैद्यांची संख्या केवळ दोनशे इतकी आहे. उर्वरित तीन हजार कच्चे कैदी आहेत. एकीकडे कैद्यांच्या संख्येत तिपटीने वाढ झाली असली तरी दुसरीकडे कारागृहातील अधिकारी-कर्मचाऱ्यांची संख्या पूर्वीइतकीच आहे. कारागृहातील कैद्यांवर देखरेख ठेवण्यासाठी एकूण ३० अधिकारी आणि १९७ कर्मचारी आहेत. सहा कैद्यांमागे एक कर्मचारी असा कारागृहाचा नियम आहे. या नियमानुसार कारागृहातील अधिकारी-कर्मचाऱ्यांची संख्या अपुरी आहे. यामुळे कैद्यांवर देखरेख ठेवण्यासोबतच कारागृहाच्या सुरक्षेचे काम पाहाताना अधिकारी-कर्मचाऱ्यांना तारेवरची कसरत करावी लागते. कारागृहाच्या नियमानुसार तीन हजार कैद्यांसाठी पाचशे अधिकारी-कर्मचाऱ्यांची आवश्यकता आहे. या संदर्भात कारागृह प्रशासनाने पाठविलेला प्रस्ताव गृह खात्याकडे प्रलंबित आहे. त्यामुळे संपूर्ण कारागृहाचा भार ३० अधिकारी आणि १९७ कर्मचाऱ्यांच्या खांद्यावर आहे. त्याचा हा भार हलका करण्यासाठी कारागृहाचे अधीक्षक नितीन वायचळ यांनी सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांची मदत घेतली आहे.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा