होतोय अराजकतेचा खेळ…

जून महिन्यात होणारी फिफा विश्वचषक स्पर्धा जसजशी जवळ येत आहे, तसतसा लोकांच्या  उद्रेक वाढू लागला आहे.

१६ मार्च ते ६ एप्रिलदरम्यान बांगलादेशमध्ये ट्वेन्टी-२० विश्वचषक स्पर्धा होणार आहे. बांगलादेशच्या इतिहासातील ही सर्वात मोठी स्पर्धा ठरणार आहे. अलीकडेच झालेल्या राजकीय हिंसेदरम्यान १३० लोकांना आपले प्राण गमवावे लागले होते. त्यामुळे पुढील महिन्यात होणाऱ्या निवडणुकांमध्ये कोणताही अनुचित प्रकार घडू नये, यासाठी अराजकता माजवणाऱ्यांना कठोर शिक्षा देण्यासाठी पंतप्रधान हसिना शेख यांनी कठोर भूमिका घेतली आहे. याविरोधात अनेक राजकीय पक्ष त्यांच्याविरोधात उभे ठाकले आहेत. त्यामुळे गेल्या काही आठवडय़ांपासून बांगलादेशमध्ये गोंधळाचे वातावरण आहे. गेल्या वर्षी ऑक्टोबर महिन्यात ७४ लोकांना आपला जीव गमवावा लागला होता. त्यातच काही दिवसांपूर्वी चितगांवमधील हॉटेलबाहेर बॉम्बस्फोट झाल्यामुळे तेथे वास्तव्यास असणाऱ्या वेस्ट इंडिजच्या १९ वर्षांखालील क्रिकेट संघाने आपला दौरा रद्द केला होता. आता पाकिस्तानच्या संघानेही ट्वेन्टी-२० विश्वचषकातून माघार घेण्याचा इशारा दिला आहे. राजकीय अस्थिरतेचा फटका जवळपास बांगलादेशमधील सर्वच शहरांना बसत आहे. पण ट्वेन्टी-२० विश्वचषकाचे सामने राजधानी ढाका, चितगांव या ठिकाणी होणार आहेत. त्या ठिकाणची परिस्थिती अतिशय गंभीर बनली आहे. दोन आठवडय़ांपूर्वी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेचे सुरक्षाव्यवस्थेविषयीचे शिष्टमंडळ बांगलादेशच्या दौऱ्यावर आले होते. त्यांनी बांगलादेशमधील सुरक्षा व्यवस्थेविषयी समाधान व्यक्त केले आहे. आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद बांगलादेशमध्येच ट्वेन्टी-२० विश्वचषक स्पर्धा व्हावी, यासाठी आग्रही आहे. पण अन्य देशांनी माघार घेण्याचा इशारा दिल्यास, बांगलादेशमधील विश्वचषक स्पर्धा अन्य ठिकाणी खेळवली जाऊ शकते. या स्पर्धेचे यजमान असलेल्या बांगलादेश क्रिकेट मंडळानेच स्पर्धेच्या आयोजनाबाबत शंका उपस्थित केली आहे. बांगलादेशमधील परिस्थिती लवकरच नियंत्रणात आली नाही तर आम्हाला विश्वचषकाच्या आयोजनाचे हक्क गमवावे लागतील, असे बांगलादेश क्रिकेट मंडळाचे अध्यक्ष नझमुल हसन यांनी सांगितले आहे. लवकरच या स्पर्धेच्या त्रयस्थ ठिकाणांवर चर्चा करण्यासाठी आशियाई क्रिकेट परिषदेची बैठक श्रीलंकेत होणार आहे. जानेवारी महिन्यात श्रीलंकेचा संघ बांगलादेशच्या दौऱ्यावर जाणार आहे. त्यानंतर आशिया चषक स्पर्धा होणार आहे. या स्पर्धा यशस्वी झाल्या तरच बांगलादेशमध्ये ट्वेन्टी-२० विश्वचषकाचे आयोजन होऊ शकेल.
पाकिस्तान हे आपल्या शेजारील राष्ट्र. पण या देशात कायम अस्थिरतेचे वातावरण असते. २००८मध्ये मुंबईवर झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यानंतर भारताने पाकिस्तानबरोबरचे सर्व दौरे रद्द केले. त्यातच पाकिस्तानमध्ये अनागोंदी माजली असतानाही श्रीलंका संघाने तेथे जाण्याचे धाडस केले. पाकिस्तान सरकारने खेळाडूंना राष्ट्रपती दर्जाची सुरक्षा पुरवण्याचे आश्वासन दिले. पण ३ मार्च २००९ रोजी श्रीलंकेचा संपूर्ण संघ बसमधून लाहोर येथील गदाफी स्टेडियमवर होणाऱ्या पाकिस्तानविरुद्धच्या कसोटी सामन्यासाठी जात असताना दहशतवाद्यांनी बसवर हल्ला चढवला. एका देशाच्या दौऱ्यावर असताना राष्ट्रीय संघाच्या खेळाडूंवर झालेला हा पहिला हल्ला होता. त्यानंतर कोणत्याही संघाने पाकिस्तानच्या दौऱ्यावर येण्याचे धाडस केले नाही. २०११मध्ये आशियातील क्रिकेट मंडळांना आयसीसी विश्वचषक स्पर्धेच्या आयोजनाचे हक्क मिळाले. भारत, श्रीलंका, पाकिस्तान आणि बांगलादेशमध्ये ही स्पर्धा होणार होती. पण पाकिस्तानातील राजकीय अंदाधुंदीमुळे तेथील सामने अन्य देशांमध्ये खेळवण्यात आले. पाकिस्तानला सध्या यजमानपदाचा मान मिळवण्यासाठी दुबईचा आधार घ्यावा लागत आहे. पाकिस्तानचे घरच्या मैदानावरील सर्व सामने दुबईत होत आहेत. येत्या काही वर्षांत तरी ही परिस्थिती बदलेल, अशी कोणतीच चिन्हे नाहीत. त्यामुळे पाकिस्तानातील खेळांची अवस्था बिकट होत चालली आहे.
आतापर्यंत प्रतिष्ठेच्या स्पर्धामध्ये कोणत्या ना कोणत्या प्रकारची संकटे येतच राहिली आहेत. २०१४ च्या मोसमात जवळपास सर्वच प्रतिष्ठेच्या स्पर्धा होणार आहेत. त्यामुळे यजमान देशांतील ‘ईडा पिडा टळो, आणि यशस्वी स्पर्धा होवो’, अशीच प्रार्थना क्रीडाप्रेमी करत आहेत.