संस्थाने खालसा झाल्याला आता अनेक वर्षे लोटली आहेत, असे असले तरी संस्थानिकांचा कारभार, संस्थानिकांचे भरणारे दरबार, संस्थानांमधील चालीरीती, आपला राजा म्हणजे कोणीतरी देवमाणूस अशी असलेली प्रजेची भावना, राजघराण्याविषयी संस्थानांमध्ये राहाणाऱ्या नागरिकांना असलेला आदर यासारख्या गोष्टी कायम कुतूहलाच्या होऊन बसलेल्या असतात. असाच एक अनुभव, एका संस्थानामधून निवृत्त झालेल्या गृहस्थासंबंधी. काही वर्षांपूर्वीची ही घटना आहे. चाळ आणि वाडे संस्कृती अजूनही लोप पावलेली नव्हती. वाडय़ांमधून राहाणारे शेजारी गुण्यागोविंदाने राहून एकमेकांच्या सुखदु:खात सहभागी होत असत. आम्हीही आमच्या जुन्या वाडय़ात पिढय़ान्पिढय़ा राहात होतो. वाडय़ात राहाणाऱ्या एका बिऱ्हाडकरूच्या कुटुंबात अप्पाजी नावाचे वयोवृद्ध गृहस्थ काही वर्षांपूर्वी येऊन राहिले होते. अप्पाजींचा स्वभाव बोलका व परोपकारी होता. शेजाऱ्यापाजाऱ्यांना आणि आपण राहात असलेल्या कुटुंबातल्या व्यक्तींना मदत करणे हे ते त्यांचे कर्तव्य समजत असत.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
